Mięta to krzew, który występuje pospolicie zarówno w naturze, jak i w przydomowych ogródkach, czy też w doniczkach, na balkonie lub kuchennym parapecie. To zioło jest bardzo cenione w naturalnej medycynie. Warto docenić fakt, że mięta nie tylko leczy, ale także orzeźwia, wzbogaca smak potraw, sprawdza się w kosmetykach.
Mięta – właściwości dla zdrowia
Mięta jest źródłem witaminy A, C, B1 i kwasu foliowego (witamina B9), dostarcza również minerały takie jak magnez, żelazo, potas, mangan, miedź, cynk, fosfor oraz selen. Przede wszystkim kojarzy się ona z naturalnym lekiem stosowanym na ból brzucha w postaci herbat czy kropli miętowych. Choć wszystkie rodzaje mięty wykazują właściwości lecznicze, najczęściej surowiec do celów leczniczych pozyskiwany jest z liści mięty pieprzowej.
Na trawienie
Mięta to skuteczny środek łagodzący dolegliwości trawienne, kojący nudności i skurcze. Olejki eteryczne obecne w mięcie pieprzowej zmniejszają napięcie mięśniowe dolnego odcinka zwieracza przełykowego, dzięki czemu rozluźniają napięty układ pokarmowy. Przez to żółć szybciej rozkłada tłuszcze i cały proces trawienny trwa krócej, ponieważ pokarm szybciej przemieszcza się przez jelito. Odciąża także wątrobę poprzez zwiększenie przepływu żółci z wątroby do woreczka żółciowego. Dzięki temu obniża także poziom złego cholesterolu we krwi.
Mięta chroni wyściółkę jelit przed podrażnieniami, łagodzi także bóle skurczowe, pojawiające się w trakcie biegunki. Wpływa także na wydzielanie śliny przez ślinianki w jamie ustnej, dzięki czemu proces trawienia jest skuteczniejszy. Wg badań, substancje obecne w mięcie niszczą bakterie wywołujące biegunkę, w tym gronkowca złocistego, salmonellę i E. coli.
Fot. iStock
Na przeziębienie
Badania wykazały, że olejek miętowy stosowany podczas inhalacji wpływa na rozluźnienie mięśni oddechowych i zwiększa tym samym pojemność płuc. Dzięki temu również stężenie tlenu w mózgu wzrasta i poprawia się koncentracja i zdolność do przyswajania wiedzy. Olejek miętowy łagodzi katar, pozwala odetkać nos i działa niczym środek wykrztuśny.
Na trudne chwile
Mięta dzięki olejkom eterycznym działa odświeżająco, relaksująco, łagodzi niepokój i odczuwalne napięcie. Warto docenić ten kojący wpływ w chwilach dużego stresu.
Mięta – popularne gatunki
Gatunki mięty można liczyć w dziesiątkach. Różnorodność powoduje, że uprawiać w ogrodzie lub na balkonie można gatunki mięty nie tylko różniące się od siebie kształtem liści, czy ich zapachem, ale także ich zastosowaniem. Nasze rodzime gatunki to np. pieprzowa i polna, a od pewnego czasu coraz większą popularność zdobywają inne gatunki mięty, nieco bardziej egzotyczne. Przykładem tego jest mięta cytrynowa, czekoladowa czy meksykańska.
Mięta pieprzowa
Mięta pieprzowa rośnie dziko, ale często spotyka się ją w ogródkach. Jak wspomniano wyżej, wymieniając liczne zalety dla zdrowia, jest ona znakomitym surowcem farmaceutycznym. Aromatyczne liście mięty pieprzowej bogate są w olejek eteryczny, wpływający na działanie całego organizmu. Można ją zaparzać, dodawać do twarogu, sałatek i chłodnych napojów.
Fot. iStock
Mięta polna
W Polsce jest ona spotykana pospolicie, szczególnie na wilgotnych stanowiskach. Tak jak w przypadku mięty pieprzowej, zawiera sporą ilość olejku eterycznego mentolu, który wykazuje działanie lecznicze. Mięta polna jest pomocna przy problemach trawiennych – nieżytach żołądka i jelit, wzdęciach. Stosowana jest również przy katarze i kaszlu. Można po nią sięgać jako dodatek do deserów, napojów, sałatek.
Mięta cytrynowa
Nazwa tego gatunku mięty pochodzi od jej pachnących cytrusami listków. Jest to główna cecha, pozwalająca odróżnić ją od innych gatunków mięt. Dzięki aromatycznym listkom sprawdza się jako dodatek do deserów, lodów, wód smakowych czy drinków. Mięta cytrynowa wpływa pozytywnie na działanie układu trawiennego, ale znacznie silniejsze działanie wykazuje w leczeniu bezsenności, migreny oraz nerwobóli.
Mięta czekoladowa
Ten rodzaj mięty cechuje się ciemnozielonymi listkami o lekko brązowym zabarwieniu o czekoladowo-miętowym zapachu. Sprawdza się jako aromatyczny dodatek do różnych potraw i słodyczy, wykorzystuje ją również przemysł farmaceutyczny. Mięta czekoladowa da sobie radę w doniczce na balkonie, dodatkowo odstraszając owady.
Fot. iStock
Mięta meksykańska
Ta ciekawa roślina posiada wiele nazw, które bywają mylące: mięta meksykańska, grubolistna lub kubańska, a także oregano lub tymianek meksykański, hiszpański lub kubański. Cechuje się ona mięsistymi pędami, grubszymi, owalnymi, owłosionymi liśćmi z widoczną siateczką nerwów. W medycynie naturalnej jej liście stosowane były jako lek na przeziębienie, kaszel, stany zapalne gardła i jamy ustnej, choroby skóry.
Ma intensywnie ziołowy smak, kojarzący się z połączeniem tymianku, oregano, bazylią z intensywnym zapachem mięty. Wspaniale podkreśla smak mięs i ryb, pasuje do orzeźwiających napojów i deserów owocowych. Stosowanie jej w niewielkich ilościach, jako przyprawy jest dozwolone, natomiast należy uważać, ponieważ obecny w niej tymol, spożyty w większym stężeniu, jest trujący i może uszkadzać organy wewnętrzne. Mięta meksykańska uprawiana w doniczkach, nie nadaje się do trzymania na balkonie, jako nieodporna na duże spadki temperatur. W domu staje się rośliną, którą można z powodzeniem uprawiać bez względu na porę roku.
Fot. iStock
Mięta w ciąży – ile można jej wypić?
Czy mięta w ciąży jest dozwolona? To pytanie pojawia się często. Nie ma wielkiego powodu do niepokoju – herbata miętowa pita w ciąży jest bezpieczna, o ile – jak ze wszystkim – zachowuje się przy tym zdrowy rozsądek. Najlepiej pić nie więcej niż 2-3 filiżanki mięty w ciągu dnia. Trzeba pamiętać, że w późniejszych miesiącach ciąży mięta może powodować dokuczliwą zgagę i bóle brzucha. W ciąży nie należy natomiast spożywać i stosować zewnętrznie olejku z mięty.
