Objawy depresji mogą być różne, nie zawsze takie, z jakimi to zaburzenie jest powszechnie kojarzone. Depresja to coś więcej, niż tylko odczuwanie smutku i chęć przebywania w samotności. Często osoby z depresją wyglądają na zadowolone z życia, ale to jedynie pozory. Kiedy cierpi dusza, także ciało daje znać, że coś złego się dzieje. Jak rozpoznać objawy depresji?
Objawy depresji
Według statystyk Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja jest najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym na świecie, oraz częstą przyczyną niezdolności do pracy. W ciągu całego życia cierpi z jej powodu kilkanaście procent światowej populacji osób dorosłych, z czego połowa spełnia kryteria depresji umiarkowanej lub ciężkiej. Kobiety z tym problemem zmagają się dwa razy częściej niż mężczyźni. Wiadomo także, że depresja częściej pojawia się u osób, u których w rodzinie występowały tego typu zaburzenia.
Mówiąc o depresji zazwyczaj oczami wyobrazi widzimy osobę przygnębioną, smutną, bez energii i uciekającą od spotkań towarzyskich. W rzeczywistości depresja może mieć tak wiele twarzy, że nie da się stworzyć jednego wzorca dla osoby cierpiącej na depresję. Może to być młoda osoba wyglądająca na duszę towarzystwa, która w samotności zrzuca maskę, cierpiąc bez świadków. Może to być także osoba, której zachowanie w wyraźny sposób manifestuje problem z depresją. Nie ma jednego schematu, dlatego tak ważne jest, by zwracać uwagę na niepokojące objawy, które mogą być spowodowane depresją.
Objawy depresji — psychiczne i neurologiczne
Każdy wielokrotnie doświadcza negatywnych emocji w swoim życiu, natomiast nie każdy będzie cierpiał na depresję. Aby mówić o depresji, stanom obniżonego nastroju muszą towarzyszyć także objawy takie jak np.: brak energii, niemożność odczuwania radości, niska ocena własnej wartości. Stan ten musi trwać dłużej niż 2 tygodnie, by mówić o depresji. Jakie objawy psychiczne i neurologiczne daje depresja?
Psychiczne i neurologiczne objawy depresji. Zaliczamy do nich m.in.:
- Przenikliwe uczucie smutku — depresja charakteryzuje się odczuwaniem przytłaczającego smutku, poczucia żalu lub straty, które utrudnia codzienne funkcjonowanie. Trudno ukoić czy uciec myślami od tych uczuć, które stają się dominujące i wypierają inne uczucia.
- Odczuwanie lęku — zaburzenia lękowe mogą towarzyszyć depresji, jako odpowiedź na towarzyszący jej stres. Odczuwanie lęku może być na tyle silne, by spowodować problemy ze strony organizmu, takie jak np. bóle głowy i brzucha, bezsenność.
- Poczucie bezsensu — objawy depresji mogą przybrać postać poczucia niechęci do aktywności i zrezygnowania. Mogą pojawić się urojenia depresyjne wpędzające w odczuwanie poczucia winy, braku perspektyw, bycia skazanym na porażkę, bez szans na szczęście. Przy nasilonym poczuciu bezsensu mogą pojawić się myśli o śmierci, także samobójcze. Pojawienie się takich myśli wymaga konsultacji u psychiatry.
- Bezsenność — problemy mogą dotyczyć zarówno momentu wyciszenia i zasypiania, jak i wybudzania się w środku nocy. W cięższych przypadkach depresji po nocnym wybudzeniu osoba cierpiąca na nią nie jest w stanie już zasnąć. Warto również wiedzieć, że bezsenność nie tylko jest objawem depresji, ale także zwiększa czterokrotnie ryzyko jej pojawienia się.
- Problemy z koncentracją — w przypadku depresji może dochodzić do zaburzenia koncentracji uwagi. Również funkcje poznawcze oraz pamięć mogą ulec pogorszeniu.
- Zaburzenie libido — osoby cierpiące na depresję mogą odczuwać zaburzenia libido, które mogą obejmować zupełny brak zainteresowania seksem. To działa także w drugą stronę, bowiem zaburzenia libido mogą wpływać na poczucie wartości, atrakcyjności, i prowadzić do rozwinięcia się depresji.
- Dobowe wahanie samopoczucia — zauważono, że pacjenci cierpiący na depresję zazwyczaj gorzej czują się w godzinach porannych i południowych, natomiast w godzinach wieczornych samopoczucie jest nieco lepsze.
Objawy depresji ze strony ciała (somatyczne)
Objawy depresji, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, mają charakter nawracający i przewlekły. Depresja odbija się także na zdrowiu, gdyż obciążona psychika obniża jakość życia osób chorych, powodując pogłębiające się negatywne zmiany w organizmie. W przebiegu depresji może pojawiać się:
- Ból ciała — u osób cierpiących na depresję pojawia się ból całego ciała, lub np. pleców, czy w klatce piersiowej, który nie ma uzasadnienia w urazie czy chorobie. W przypadku depresji stwierdza się u chorych obniżoną tolerancją na ból.
- Brak energii — chroniczne zmęczenie i brak energii mogą być spowodowane depresją. Przewlekłe zmęczenie i brak sił bywają powodem pozostawania w łóżku, odbierając osobom cierpiącym chęć do działania.
- Problemy trawienne — układ pokarmowy jest wyjątkowo wrażliwy na stres i inne negatywne emocje, które towarzyszą depresji. Mogą się w związku z tym pojawiać zaparcia i biegunki, wzdęcia, nudności, skurcze i ból brzucha.
- Brak apetytu — osoby cierpiące z powodu depresji często nie mają apetytu, ponieważ jedzenie przestaje sprawiać przyjemność. Z brakiem apetytu może się wiązać chudnięcie.
Objawy depresji a wpływ na ryzyko rozwoju przewlekłych chorób
Depresja może prowadzić do rozwinięcia się poważnych chorób zagrażających zdrowiu i życiu. Dzieje się tak ze względu na stres oksydacyjny, który utrudnia usuwanie szkodliwych toksyn z ciała. Organizm gromadząc szkodliwe substancje obciąża pracę różnych narządów, co prowadzi do zaburzenia ich pracy. W dodatku depresja prowadzi do osłabienia układu immunologicznego, czyniąc organizm podatnym na rozwój chorób przewlekłych takich jak np.: choroby neurologiczne, choroby układu krążenia i serca, cukrzyca, niedoczynność i nadczynność tarczycy.
Jeśli objawy depresji o niewielkim lub umiarkowanym nasileniu utrzymują się przez 2–4 tygodnie, lub utrzymują się zaledwie 2–3 dni, ale powtarzają się często lub cyklicznie, wskazana jest konsultacja psychiatryczna. Bezzwłoczna konsultacja psychiatryczna konieczna jest w przypadku, gdy nasilenie objawów jest znaczne. Podjęcie leczenia właściwie dobranymi lekami przeciwdepresyjnymi oraz psychoterapią ma na celu przywrócenie funkcjonowania pacjenta z czasu sprzed depresji i zapobieganie nawrotom.