Owoc kaki, znany również pod nazwą persymona lub hurma wschodnia, coraz częściej gości na naszych stołach. Persymona jest nie tylko smaczna, ale także zdrowa, dlatego warto włączyć do diety ten coraz bardziej popularny egzotyczny owoc. Przy okazji warto wiedzieć, jak wybrać dobry owoc kaki, jak go jeść i w jaki sposób wpływa on na zdrowie.
Owoc kaki (persymona, hurma wschodnia)
Owoc kaki wywodzi się z Chin, skąd przywędrował do Korei i Japonii, które po dziś dzień są jego największymi producentami. Wykorzystywano go od wieków nie tylko jako roślinę jadalną, ale również leczniczą. Uprawy kaki na większą skalę można także znaleźć we Włoszech, Izraelu i Brazylii.
Owoc kaki może pochodzić z dwóch różnych szczepów drzew. Jeden wydaje owoce, które jeszcze nie do końca dojrzałe są cierpkie w smaku. W tym przypadku trzeba albo odczekać do pełnej dojrzałości, aż owoc zmięknie i będzie konsystencją przypominał galaretkę, albo też przyspiesza się jego dojrzewanie po zbiorze stosując alkohol lub dwutlenek węgla. Drugi rodzaj drzewek wydaje owoce, które są tej cierpkości pozbawione od początku rozwoju, więc można je jeść jeszcze twarde, nie do końca dojrzałe.
Fot. iStock/Owoc kaki (persymona)
Istnieje wiele odmian drzewek, które wydają owoce różniące się od siebie kształtami, od bardziej płaskich po kuliste. Inna może być też ich wielkość — od kilkucentymetrowych kulek, po okazy ważące prawie kilogram. Podobnie inny może być ich kolor, od żółto-pomarańczowego do ciemnopomarańczowo-czerwonego. Owoce kaki można jeść w całości, poza nasionami i szypułką.
Dostępny w polskich sklepach owoc kaki wyglądem przypomina nieco pomidora, o okrągłym, nieco spłaszczonym kształcie. Charakteryzuje go pomarańczowy kolor i duża szypułka obecna w jego górnej części.
Co zawiera owoc kaki?
Świeży owoc kaki jest bardzo dobrym źródłem witaminy A, C, zawiera znaczne ilości witamin z grupy B (w tym kwas foliowy oraz witaminę B6), ponadto obecne są w nim minerały takie jak: potas, magnez, miedź oraz fosfor. Nie brakuje w nim związków biologicznie aktywnych, takich jak: karotenoidy, polifenole, błonnik pokarmowy. Im bardziej intensywna barwa skórki persymony, tym więcej w owocu polifenoli i karotenoidów, będących silnymi przeciwutleniaczami. Związki te hamują szkodliwe działanie wolnych rodników, opóźniają procesy starzenia i powstrzymując rozwój stanów zapalnych i chorób. Persymona zawiera także luteinę, zeaksantynę, substancje, które chronią wzrok przed uszkodzeniami. W 100 g owocu znajdziemy: 0,6 g białka, 18,6 g węglowodanów oraz 0,19 g tłuszczu.
Owoce kaki są uważane za niskoenergetyczne, ponieważ zawierają około 70 kcal/100 g, a ich indeks glikemiczny równy jest 5o (niski indeks glikemiczny).
Fot. iStock/Owoc kaki (persymona)
Wpływ owoców persymony na zdrowie
Beta-karoten oraz wspomniane wyżej zeaksantyna i luteina chronią wzrok przed uszkodzeniem. Związki te zmniejszają ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, zapobiega uszkodzeniu soczewki oraz zaćmie.
Owoce kaki dobrze wpływają na profil lipidowy. Włączenie świeżych owoców do diety przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu (głównie LDL), a także trójglicerydów i nadtlenków lipidowych. Dzięki temu obniża ciśnienie tętnicze krwi i chroni układ sercowo-naczyniowy przed chorobami.
Z powodu dużej zawartości antyoksydantów owoce kaki wspierają zwalczanie stanów zapalnych w organizmie. Wzmacniają również odporność, wpływają na regulowanie poziomu cukru we krwi. Ponieważ persymona obfituje w żelazo i miedź, które są konieczne w procesie powstawania czerwonych ciałek krwi, jest ona wartościowym składnikiem diety chroniącej przed niedokrwistością. Duża zawartość witaminy C doskonale wpływa na stan skóry. Hamuje przedwczesne procesy starzenia się oraz wzmacnia stan syntezę naturalnego kolagenu, określanego mianem białka młodości. Ponadto witamina C wzmocnia odporność i hamuje działanie prozapalnych wolnych rodników.
Jak jeść owoc kaki?
Kupując owoc kaki warto wybrać egzemplarz dojrzały, o barwie żółtawopomarańczowej, bez widocznych obić skórki i uszkodzeń. Skórka powinna być jednolitego koloru, bez brązowych plam. Wybieraj owoce z szypułką, ponieważ są trwalsze, niż egzemplarze jej pozbawione. Dojrzałe owoce, które nie zostaną zjedzone od razu, należy przechowywać w lodówce. Niedojrzałe pozostawia się w temperaturze pokojowej, by dojrzały.
Fot. iStock/Owoc kaki (persymona)
Aby przygotować persymonę do zjedzenia, najpierw należy usunąć liście, a następnie owoc umyć.Można go obrać ze skórki, która jest dość twarda. Jak jeść owoc kaki? Przekroić na pół i zjeść, lub pokroić na cząstki, które można dodać np. do sałatki, deseru lub owocowego koktajlu, ze względu na słodki smak owoców. Świeże owoce kaki można także wykorzystać jako składnik domowego dżemu lub galaretki. Można je również wysuszyć i sięgać po nie jak po inne suszone owoce — jako zdrową przekąskę, dodatek do ciast lub muesli.
