Kapusta pekińska, zwana błędnie sałatą pekińską, to jedno z najchętniej wykorzystywanych warzyw kapustnych przez Polaków. Świetnie nadaje się na różnego rodzaju sałatki, gołąbki, bigos, można ją także z powodzeniem ukisić. Sięgając po nią, warto wiedzieć, że jest dobrym źródłem wielu cennych dla zdrowia witamin i minerałów, ale powinny na nią uważać osoby cierpiące z powodu tarczycy.
Kapusta pekińska (Brassica rapa L var. pekinensis) należy do tego samego rodzaju warzyw, co: kapusta biała i włoska, brukselka, jarmuż, kalafior, brokuł, kalarepa. Warzywa kapustne znane są ze swojej protekcyjnej roli przed nowotworami, oraz dużej ilości witamin i składników mineralnych. Kapusta pekińska pochodzi z Chin, gdzie uprawiano ją od XV wieku, natomiast na stoły Europejczyków trafiła dopiero w latach 50. XX wieku.
Kapusta pekińska — właściwości
Kapusta pekińska jest źródłem witamin i składników mineralnych. Jest dobrym źródłem błonnika i białka, witaminy C, K oraz witaminy A, folianów (m.in. kwas foliowy), wapnia, potasu, żelaza i chlorofilu. Zawiera także glukozynolany oraz polifenole, które mają działanie przeciwnowotworowe.
Według badań spożywanie warzyw krzyżowych, w tym kapusty pekińskiej, zmniejsza ryzyko rozwoju raka żołądka, okrężnicy, odbytu i płuc. Glukozynolany usprawniają usuwanie substancji rakotwórczych z organizmu, hamują wzrost i różnicowanie się komórek nowotworowych, przyspieszają apoptozę, czyli śmierć nieprawidłowych komórek.
Fot. iStock/Kapusta pekińska
Kapusta pekińska, podobnie jak inne krzyżowe, charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym, nawet w stosunku do Helicobacter pylori. Działa również przeciwzapalnie, obniżając stężenie markerów stanu zapalnego. Jako źródło antyoksydantów wspiera ochronę komórek przed uszkodzeniami wynikającymi z obecności w organizmie wolnych rodników. Obniża także ryzyko rozwoju chorób serca, przez wspomnianą wyżej redukcję stresu oksydacyjnego oraz obniżeniu poziomu cholesterolu LDL we krwi.
Na kapustę pekińską powinny uważać osoby z problemami z tarczycą
Kapusta pekińska zawiera glukozynolany, które uznane zostały za substancje wolotwórcze. Ich spożywanie prowadzi do obniżenia wchłaniania jodu z pożywienia, co zaburza wpływ peroksydazy tarczycowej na organizm. Peroksydaza tarczycowa odpowiada za powstawanie hormonów tarczycy – trijodotyroniny (T3) oraz tetrajodotyroniny (T4), co z kolei wpływa na wzrost stężenia hormonu tyreotropowego (TSH). Wzrost TSH może powodować tworzenie się wola na tarczycy.
Zaburzenie wydzielania i pracy hormonów tarczycy negatywnie wpływa na metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów w organizmie, pracę mózgu i układu nerwowego, oraz gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie. W przypadku niedoczynności tarczycy mogą pojawić się objawy takie jak:
- dokuczliwe zmęczenie;
- obniżenie nastroju, stany depresyjne i lękowe,
- stałe odczuwanie zimna;
- tycie;
- obrzęki powiek, dłoni i twarzy
- suchość skóry, wypadanie włosów oraz łamliwość paznokci;
- problemy z koncentracją.
Aby obniżyć ilość glukozynolanów, trzeba ograniczyć ilość warzyw krzyżowych w diecie do maksymalnie dwóch posiłków w tygodniu, najlepiej podanych po obróbce termicznej lub kiszeniu.
Fot. iStock
Kapusta pekińska — przepisy
Kapusta pekińska — surówka
Lekka surówka, w której kapusta pekińska gra pierwsze skrzypce, to dobry pomysł na zdrowy i smaczny dodatek do obiadu. Jej przygotowanie zajmuje tylko kilka minut.
Składniki na surówkę:
- mała kapusta pekińska;
- 1/2 puszka kukurydzy konserwowej;
- 2 pomidory;
- ogórek;
- czerwona cebula;
- natka pietruszki lub koperek do smaku.
Składniki na sos czosnkowy:
- 6 łyżek jogurtu naturalnego;
- 4 łyżki majonezu;
- 2-3 ząbki czosnku;
- sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie surówki:
Warzywa umyj. Kapustę pekińską drobno posiekaj i włóż do miski. Ogórki pokrój w półplasterki, pomidory w cząstki, cebulę obierz i drobno poszatkuj, kukurydzę odcedź — wszystko ułóż na kapuście. Do surówki dodaj posiekaną natkę pietruszki lub koperek.
Przygotowanie sosu:
Majonez wymieszaj z jogurtem naturalnym, dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, sól i pieprz do smaku. Wymieszaj dobrze i polej sosem czosnkowym surówkę. Podawaj jako dodatek do obiadu.
Fot. iStock
Kapusta pekińska na ciepło — przepis
Kapusta pekińska na ciepło to rozgrzewający i sycący dodatek do dań obiadowych.
Składniki na kapustę pekińską na ciepło:
- duża kapusta pekińska
- duża marchewka
- czerwona cebula
- 10 pieczarek
- 2 łyżki koncentratu pomidorowego
- 2 łyżki oleju
- sól i pieprz
- łyżka mąki
- 1 liść laurowy
- 2-3 kulki ziela angielskiego
Przygotowanie kapusty pekińskiej na ciepło:
Kapustę umyj i poszatkuj, wrzuć do garnka. Marchewkę umyj, obierz i zetrzyj na tarce, wrzucić do kapusty w garnku. Dodaj przyprawy, podlej odrobiną wody, by warzywa nie przywierały, duś pod przykryciem kilka minut. Pieczarki umyj i pokrój w kostkę, cebulę posiekaj, usmaż na patelni na oleju i dodaj do kapusty. Duś wszystko razem, aż warzywa zmiękną. Na koniec dodaj koncentrat, a gotową kapustę zasyp łyżką mąki, wymieszaj i krótko zagotuj.
