Seler korzeniowy to warzywo obecne w polskiej kuchni od stuleci. Jest istotnym składnikiem staropolskiego rosołu oraz różnych zup, ale można z niego wyczarować także inne, smaczne potrawy. Seler zawiera wiele cennych substancji, które pozytywnie wpływają na zdrowie.
Seler korzeniowy uprawiany jest już od ponad 2000 lat. To warzywo ma charakterystyczny wygląd – duży korzeń kształcie bulwy, która w przekroju przybiera kremowy lub biały odcień, oraz zielona, wystająca ponad powierzchnię gruntu łodyga z liśćmi. Swój intensywny i specyficzny smak i zapach seler zawdzięcza obecności olejków eterycznych, które dobrze wpływają na trawienie. Zarówno korzeń, jak i zielona część zwierają wiele witamin i minerałów, więc warto włączyć go do codziennej diety.
Fot. iStock/seler
Co zawiera seler korzeniowy?
Niepozorny seler korzeniowy to skarbnica witamin i minerałów. Znajdziemy w nim wapń, sód, żelazo, fosfor oraz magnez. Zawiera aż dwa razy więcej witaminy C, niż cytryna, poza tym ma sporo witamin z grupy B, witaminy PP, A i E. Obecne są tu flawonoidy i furanokumaryny o właściwościach antyoksydacyjnych, przeciwzapalnych, moczopędnych i rozkurczających. Seler korzeniowy zawiera związek chemiczny o nazwie psoralen, czyli substancję działającą przeciwnowotworowo. Poza tym obecne w selerze flawonoidy działają przeciwutleniająco, a tym samym chronią przed rozwojem nowotworów.
Seler – właściwości dla zdrowia
Świeży korzeń selera wspiera zdrowie. Obniża poziom złego cholesterolu, który jest przyczyną rozwoju miażdżycy. Działa uspokajająco i łagodząco, więc polecany jest osobom skarżącym się na problemy z układem nerwowym, cierpiącym na obniżenie nastroju i depresje.
Seler korzeniowy przy bólach stawów
Sok świeżo wyciśnięty z tego warzywa działa odtruwająco, pomaga usuwać gromadzące się w organizmie toksyny. Pomaga również usunąć kwas moczowy, przez co łagodzi przebieg dny moczanowej oraz łagodzi bóle artretyczne.
Fot. iStock/Seler
Obniża ciśnienie
Regularne spożywanie selera korzeniowego przyczynia się do obniżenia nadciśnienia tętniczego. Wysoka zawartość potasu w selerze powoduje jego silne działanie moczopędne, co z kolei wpływa na zmniejszenie dokuczliwych obrzęków na ciele.
Seler na przeziębienie
Surowy korzeń selera zawiera związki o działaniu przeciwbakteryjnym, dlatego warzywo zaleca się wspomagająco przy przeziębieniu oraz infekcjach górnych dróg oddechowych, w tym przy zapaleniu płuc.
Seler na diecie – kalorie
Seler korzeniowy zawiera w 100 gramach 42 kalorie. Poza tym dostarcza w tej samej ilości 1,5 g białka, 19, 2 g węglowodanów w tym, aż 1,8 g błonnika pokarmowego i 0,3 g tłuszczu. Jest warzywem polecanym na diecie, ale najlepiej serwowanym w postaci surowej. Indeks glikemiczny selera różni się w zależności od formy podania: surowy korzeń ma niski IG – 34, natomiast ugotowany jest znacznie wyższy, wynoszący już 85. Trzeba pamiętać, że im niższy IG, tym lepiej chroni przed gwałtownymi skokami glukozy. Dzięki temu chroni przed chęcią podjadania. Poza tym warto przypomnieć, że seler seler odtruwa organizm, wspomaga trawienie tłuszczy oraz przyspiesza metabolizm.
Fot. iStock/seler
Seler a alergia
Niestety, mimo wielu zalet, seler jest częstym alergenem pokarmowym. Jego spożywanie, szczególnie przez osoby z nieżytem nosa wynikającym z nadwrażliwości na pyłek roślin, może spowodować reakcję alergiczną. Mogą wystąpić objawy takie jak: pokrzywka, rumień, astma, obrzęk Quinckego w obszarze błon śluzowych układu oddechowego. Szczególnie niebezpieczny jest wstrząs anafilaktyczny i obrzęk krtani, który może zagrażać życiu.
Seler – przepisy
Istnieją różne przepisy, które wykorzystają seler do stworzenia smacznych potraw. Dzięki takiej różnorodności można znaleźć wśród nich taki, który sprawi, że to korzeniowe warzywo zagości częściej na stołach. Warto spróbować delikatnej zupy krem z selera, łagodnej surówki oraz zapiekanych frytek z tego zdrowego warzywa.
Biała zupa krem z selera
Ta prosta zupa podbije serca miłośników delikatnych, kremowych dań. W dodatku jest prosta w przygotowaniu, smaczna i pożywna.
Fot. iStock
Zupa krem z selera – składniki:
- 1 litr bulionu warzywnego lub wody
- 2 spore korzenie selera
- 5 ziemniaków
- 1 biała część pora
- 1 korzeń pietruszki
- 4 ząbki czosnku
- gałka muszkatołowa,
- pieprz,
- sól
- grzanki lub groszek ptysiowy
Zupa krem z selera – przygotowanie:
- Seler, ziemniaki, por, pietruszkę umyj, obierz i pokrój na mniejsze części.
- Przygotuj bulion warzywny lub po prostu wodę. Wrzuć warzywa do garnka i ugotuj do miękkości. Przeciśnij przez praskę czosnek, po czym wszystko zblenduj.
- Dopraw solą, pieprzem, gałką muszkatołową.
- Nałóż na talerze zupę, posyp grzankami lub groszkiem ptysiowym.
Surówka z selera i jabłka
Taka surówka to smaczny dodatek do obiadów, ale można ją jeść również jako samodzielne danie.
Fot. iStock/surówka z selera
Surówka z selera i jabłka – składniki:
- korzeń selera
- jabłko
- 1 łyżka majonezu
- 1 łyżka gęstej śmietany
- sok z cytryny
- sól
- pieprz
Surówka z selera – przygotowanie
- Seler i jabłko umyj, obierz i zetrzyj na dużych oczkach tarki.
- Dodaj majonez i śmietanę, zamieszaj. Dopraw sokiem z cytryny, solą i pieprzem.
- Przed podaniem włóż gotową surówkę na godzinę do lodówki.
Frytki z selera
To znakomita alternatywa dla niezdrowych, smażonych na głębokim tłuszczu frytek. Wersja przygotowana w piekarniku z selera jest nie tylko zdrowsza, ale także smaczna. Warto choć raz się o tym przekonać.
Fot. iStock/frytki z selera
Frytki z selera – składniki:
- korzeń selera – ilość dowolna
- słodka papryka, tymianek lub majeranek – przyprawy do wyboru
- olej rzepakowy
Frytki z selera – przygotowanie:
- Rozgrzej piekarnik do 190ºC.
- Seler umyj, obierz, osusz papierowym ręcznikiem i pokrój w słupki, tak jak zwykłe frytki.
- Seler wrzuć do miski, wymieszaj z łyżką oleju, obsyp wybranymi przyprawami.
- Ułóż frytki równo na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia.
- Piecz około 35 minut do zrumienienia.
