Daktyle to zdrowa przekąska, będąca źródłem łatwej do wykorzystania energii. Najczęściej można je kupić w postaci suszonych owoców, o wiele rzadziej świeżych. Daktyle są źródłem witamin, minerałów i innych substancji ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jakie zalety ma włączenie daktyli do diety? Kto nie powinien zbyt często po nie sięgać?
Daktyle Medjool i Halawi — krótka charakterystyka
Owoce palmy daktylowej (Phoenix dactylifera L.) są obecne w diecie ludzi od tysięcy lat. Daktylowce, których wyróżniono ponad 100 odmian, pochodzą z Bliskiego Wschodu, a obecnie uprawia się je również przede wszystkim w krajach Północnej Afryki oraz w niektórych stanach Ameryki Północnej. Daktyle rosną w dużych skupiskach, a ich zbiory odbywają się jesienią i wczesną zimą. Najczęściej do czynienia mamy z suszonymi daktylami, ponieważ rzadko sprowadza się świeże owoce daktylowca.
Fot. iStock/Palma daktylowa
Najczęściej w sprzedaży można spotkać dwie najbardziej popularne odmiany daktyli — Medjool i Halawi. Wielu miłośników tych owoców twierdzi, że daktyle Halawi są mniejsze i słodsze, o maślano-karmelowym smaku, półmiękkim miąższu i jasnobrązowej skórce. Z kolei daktyle Medjool są większe niż pozostałe odmiany — największe osiągają prawie 8 cm długości i około 3 cm szerokości. Brązowa skórka jest nieco pomarszczona, a pomarańczowo-żółty miąższ jest miękki, mięsisty, o karmelowym smaku.
Można je jeść nie tylko samodzielnie, w ramach przekąski, ale dodać do kasz, musli, sałatek, ciast, czyli wszędzie tam, gdzie odrobina słodycz podkreśli smak dania. Osoby zdrowe mogą włączyć do diety zarówno świeże, jak i suszone daktyle, jednak w umiarkowanych ilościach.
Świeże daktyle — właściwości dla zdrowia
Daktyle są znakomitym źródłem błonnika, witamin z grupy B i witaminy A, oraz składników mineralnych takich jak: potas, magnez, miedź, wapń, mangan. Błonnik wpływa na poprawę procesów trawienia. Obecność beta-karotenu i luteiny w daktylach chroni oczy przed zwyrodnieniem plamki żółtej. Obecność potasu dobrze wpływa na regularną pracę serca, krążenie krwi, oraz na profil lipidowy. Wapń, którego nie brakuje w daktylach, wspiera proces mineralizacji kości oraz zębów. W składzie daktyli obecne są naturalne salicylany, które wykazują działanie przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Fot. iStock/ daktyle
Błonnik usprawnia perystaltykę jelit, dzięki czemu zapobiega zaparciom, pozwala również przez dłuższy czas utrzymać uczucie sytości po posiłku. Wspiera obniżanie poziomu „złego” cholesterolu LDL w surowicy, chroniąc tym samym układ krążenia przed chorobami. Błonnik obniża także poposiłkowe stężenie glukozy we krwi i poziom insuliny, więc zapobiega napadom głodu. Świeże daktyle mają właściwości przeczyszczające, i podobnie jak suszone, zapobiegają zaparciom. Obecny w daktylach kwas pantotenowy i foliany biorą udział w licznych procesach metabolicznych zachodzących w organizmie. Daktyle cechują się wysoką gęstością odżywczą, ponieważ zawierają niewielką ilość wody w miąższu.
Suszone daktyle — właściwości dla zdrowia
Suszone daktyle są o wiele bardziej słodkie, a co za tym idzie bardziej kaloryczne, niż świeże owoce. Zawierają wyższe, niż w przypadku surowych daktyli, stężenie polifenoli, które hamują działanie wolnych rodników, oraz wspomnianego wyżej błonnika. Odwar z dojrzałych daktyli traktowany jest jako naturalny środek wykrztuśny, stosowany tradycyjnie leczeniu astmy, bólu gardła, kataru.
Suszone daktyle to bardzo dobre źródło antyoksydantów. Przeciwutleniacze wspomagają walkę z infekcjami i stanem zapalnym, mogą też wspomagać profilaktykę chorób neurodegeneracyjnych oraz nowotworów.
Daktyle suszone są znakomitym źródłem szybko przyswajalnych cukrów, co sprawia, że są świetną przekąską dla sportowców. Spożyte przed treningiem dodadzą szybko energii, natomiast po treningu wesprą regenerację organizmu, uzupełnią także niedobory glikogenu w mięśniach.
Fot. iStock/Daktyle
Kto nie powinien jeść daktyli?
Mimo tego, że daktyle są zdrowymi owocami, nie każdy może sobie pozwolić na to, by włączyć je do diety licznych. Uważać na nie powinny przede wszystkim chorzy na cukrzycę. Szczególnie suszone daktyle mają wysoki indeks glikemiczny (równy 103) i ich spożycie przyczynia się do nadmiernego wzrostu poziomu cukru we krwi.
Daktyli nie należy spożywać również w przypadku: nieżytu żołądka, kolki żołądkowej, wzdęciach, w przeroście bakteryjnym jelita cienkiego, nietolerancji fruktozy. Po daktyle nie powinni sięgać osoby cierpiące na migrenę, ponieważ owoce te zawierają białka mające w składzie tyraminę, która powoduje bóle głowy i może zaostrzać objawy migreny.
