Ala, 31 lat, nauczycielka
– Szlag mnie trafia, gdy kolejny raz słyszę: wcale nie jesteś gruba… Naprawdę mam lustro i wagę w domu, a ta nie wskazuje 60 kg… tylko prawie 40 kg więcej. Naprawdę tak trudno czasem się powstrzymać? No ja pitolę, a co, jestem puchata, nadmuchana jak żaba czy jakby osa mnie użądliła i spuchłam?
– Nie przesadzasz? Przecież chyba nikt cię nie wita hasłem: „wcale nie jesteś gruba”? Może zaczepiasz?
– (śmiech) Nie, nikt mnie nie wita w ten sposób, ale chyba każdemu zdarza się gorszy dzień. Nie może mi się wypsnąć: „Boże, ale jestem gruba” przy koleżance tak jak innym kobietom: „Ale mam wory pod oczami”? Rozumiem, że ktoś chce mnie pocieszyć, ale na miłość boską, to trochę jakby komuś łysemu mówić: „Nie stary, przecież ty nie jesteś wcale łysy”…
Kasia, 41 lat, księgowa
– Najbardziej nie lubię tego gapienia, szczególnie jeśli gdzieś wychodzę z mężem. Zamiast być na randce, ciągle napotykam speszone spojrzenia. Mam wrażenie, że ludzie nagle uciekają wzrokiem, bo jeszcze sekundę wcześniej myśleli: „Ale gruba, Jezu, ciekawe, co zeżre…”. Nie przesadzam. Niektórzy się nie krępują i dyskutują o tym przy stoliku… A wiesz, co się dzieje, jak grubas publicznie je warzywa? „Tja, sałatka, a w domu sobie poprawi… jakby jadła sałatki, to by taka tłusta nie była”.
Jola, 46 lat, przedstawiciel handlowy
– To wkurzające, dla grubasa jest dużo takich irytujących rzeczy. Bo grubas nie jest upośledzony umysłowo, rozumie, wie, słyszy, zazwyczaj ciągle z czymś walczy. Ale dla ludzi jest osobliwością i własnością społeczną, zupełnie tak jak traktujemy w naszej kulturze ciężarne kobiety i młode matki.
Bo skoro grubas jest gruby (ojej, jakie to nieładne słowo), to znaczy, że nie wie, jak już grubasem nie być lub, co gorsza, lubuje się w swoim tłuszczu.
Jestem eks-grubaską, wiem i rozumiem, jak można się doprowadzić do „takiego stanu”. Wiem, jak trudno to zmienić, zrozumieć, znaleźć pomoc i siebie samego – gdzieś tam na dnie tych wszystkich fałd i kompleksów. I wiem, jak łatwo jest chrzanić głupoty, jeśli nigdy w podobnej sytuacji się nie było. Po latach większość tych rzeczy spływa po mnie jak po przysłowiowej kaczce. Na szczęście „gruba skóra” została.
*
Każda z nich jest inna. Ma inne życie, inne cele. Każda na planecie Dieta była milion razy i spotkała niekończące się rzesze dobrych Samarytan, którzy przecież tylko chcieli pomóc, pokrzepić i być miłym. Zazwyczaj tylko po to, by w domowym zaciszu lub w towarzystwie móc pochylić się nad smutną historią kolejnego ohydnego grubasa, a fuj.
Znam je. Wspaniałe matki, kobiety, zdolne graficzki, wytrwałe nauczycielki, zmęczone, samotne i te kochane miłością, godnej pozazdroszczenia. Ekonomistki, psycholożki, pielęgniarki, kwiaciarki – dla innych to bez różnicy, dla obcych zazwyczaj są tylko „tą grubą babą” z kadr, poczty i apteki…
„Taka wykształcona, a tak się zapuściła”.
„Ciekawe z czego jest taka gruba, przecież oni nie mają pieniędzy ciągle”.
„Jak można być takim grubym przy małych dzieciach, ja nawet na pięć minut nie mogłam usiąść…”.
Ile razy słyszeliście podobne zdania…?
Tak bardzo boimy się grubasów, że chcielibyśmy ich za wszelką cenę uleczyć. Nie przeszkadza nam w tym nawet fakt, że żaden z nas doktor House. Czasem lepiej ugryźć się w język i uzmysłowić sobie, że nasze dobre rady – to jedna wielka bujda na resorach. Porozmawiałam z kilkoma kobietami, tymi otyłymi i z nadwagą, i tymi, które zapłaciły bardzo wysoką cenę, za powrót do zdrowia. Tak powstał „Apel grubasa”. Zapamiętaj, że grubas, którego się boisz, naprawdę nie chcę słyszeć tych zdań!
Apel grubasa. 7 rzeczy, których nie chcą słyszeć otyli ludzie
Nie rozumiesz mnie, jeśli nigdy nie byłeś grubasem. Zazwyczaj też mnie nie znasz, a jednak nie przeszkadza ci to się nade mną litować lub rugać mnie, jak nieposłuszne dziecko. Tak jestem otyła, a jednak nie przestaje przez to być człowiekiem. Takim, jak ty – choć to porównanie przyprawia cię o gęsia skórkę. Ale pomimo tego wszystkiego, na co się wzdrygasz, nigdy nie mów mi proszę:
„Wcale nie jesteś gruba”
Wiem, że jestem gruba i ty to wiesz, i ten pan – o tam w kącie, też to widzi. Rozumiem, że to dla ciebie kłopotliwe, jeśli nie wiesz, jak zareagować – przemilcz to. I zrozum, że twoje „wcale nie jesteś gruba” nie jest dla mnie ani miłe ani budujące. Też czuje zakłopotanie. Przecież stoimy naprzeciw siebie i oboje wiemy, że kłamiesz…
„ALE jaką masz ładną buzię / piękne oczy”
Dlaczego to nie jest taktowne? Za każdym „ale jesteś”… kryje się: „jesteś bardzo gruba, wszyscy o tym, myślimy, ale z pewnością, znajdzie ktoś, kto coś w tobie kiedyś polubi”. Szczególnie, gdy pocieszanie ma na celu posklejanie złamanego serca.
Mąż cię zdradza i wyzywa od tłustych – nie szkodzi, przecież masz piękne oczy… – czy teraz mnie rozumiesz? My naprawdę jesteśmy napiętnowani.
„Chyba schudłaś?”
No właśnie nie, ale zapewne jestem tak bardzo gruba, że nie możesz przestać o tym myśleć. Czy naprawdę nie ma we mnie niczego, co można komplementować, jeśli tak bardzo chcesz to zrobić?
Jeśli chcesz mi sprawić przyjemność, po prostu powiedz, że ładnie/dobrze wyglądam. Jeśli będę chciała rozmawiać o mojej wadze, z pewnością pochwalę się sukcesem.
Jestem czymś więcej niż kilogramami… zauważ to.
„Ale z niego oblech/tłuścioch/prosię”
Nie chcę byś w mojej obecności wyśmiewał się z grubasów, bo jak mam się poczuć? Nieważne, że TY byś o MNIE nigdy tak nie powiedział. Za każdym razem, kiedy komentujesz „tę grubą świnię” dajesz mi gwarancję na to, że świat taką mnie widzi. Że dla kogoś ja jestem obleśna, tłusta i głupia. I tych ktosiów, jest bardzo dużo…
To kwestia kultury osobistej, czy oceniasz i wykorzystujesz jako broń czyjś wygląd. A ta nie działa wybiórczo.
„Najważniejsze, że tobie to pasuje”
Z pewnością każdy grubas już od przedszkola marzył o tym, by grubasem zostać. Zastanów się czasem zanim mi to powiesz. Skąd to przeświadczenie, że wiesz, co czuję i czego chcę? Przecież to zdanie rani głęboko ukrytym znaczeniem prosto w serce.
Czy mam je rozumieć właśnie tak: „Taki jestem tolerancyjny, że nawet twoja okropna tusza mi nie przeszkadza”? Czy to łaska?
„Powinnaś wiedzieć, że nie chodzi tylko o wygląd!”
„Nie możesz tego jeść, zabijasz się”, „A próbowałaś tej diety, bo znajoma to na niej 10 kg zrzuciła…”- możesz mi uwierzyć, że większość z nas ma olbrzymią wiedzę na temat żywienia, diet i ćwiczeń. Zapytasz, dlaczego w takim razie wciąż jesteśmy grubi? To trochę tak, jakbyś dziwił się choremu na depresję, że się smuci, skoro wie, że to niezdrowe. A ty, dlaczego nie rzucisz palenia, nie przestaniesz pić. Nikt nie podchodzi do ciebie w restauracji, gdy zamawiasz kieliszek wina, z wizytówką grupy AA. Dlaczego więc obcy ludzie potrafią bez skrępowania wykrzykiwać mi numer telefonu do świetnego dietetyka, gdy idę ulicą?
To jest głęboko w głowie i zapędza cię w miejsce, z którego trudno jest wrócić. Nagle okazuje się, że, aby schudnąć, powinieneś rzucić absolutnie wszystko: pracę, opiekę nad dziećmi, szkołę, wszystko. I z tym olbrzymim ciężarem, który na każdym kroku pokazuje ci, jak marne masz szanse na sukces, ćwiczyć, liczyć kalorie, ćwiczyć. Otyłość, dieta 800 kcal i trzy godziny ćwiczeń na siłowni – codziennie, czy potrafisz sobie to wyobrazić, jak sprawny i zdrowy człowiek miałby temu podołać? Tygodniami, miesiącami, bez odpoczynku. A niesprawny grubas? To nie wymówki, ale to, co dla ciebie jest meczące, dla mnie bywa barierą nie do pokonania.
I nie piszcie mi proszę, że skoro chcę być gruba, to nie powinnam się tak oburzać, że promuje chorobę. Czasem jesteśmy chorzy, czasem zagubieni, innym razem ukrywamy pod tuszą mroczne sekrety, z których pokonaniem nie radzą sobie najlepsi terapeuci. Ale prawie wszyscy ogromnie w tym cierpimy. Całe grube życie próbujemy zasłużyć na bycie ludźmi.
Zawsze i od zawsze walczymy ze sobą. Kobiety tyją duszą… Najpierw trzeba tę duszę odzyskać, by jakakolwiek dieta pomogła.
Wysłuchała: Hanna Szczygieł
Imiona bohaterek zostały zmienione.
