Miód pitny to tradycyjny, znany od wieków napój alkoholowy, tworzony na bazie naturalnego miodu. Napój ten niegdyś cieszył się ogromną popularnością, którą, z biegiem czasu, stracił na rzecz innych wyskokowych napojów. Jak powstaje miód pitny, jak przygotować go w domu i dlaczego warto choć raz go spróbować?
Czym jest miód pitny?
Miód pitny największą popularnością cieszył się w wiekach średnich w Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie najczęściej popijała go szlachta i możni. Zaliczamy go do najstarszych napojów alkoholowych znanych ludzkości. Badacze uważają, że ten trunek wytwarzany był od czasów starożytnych we wszystkich znanych kulturach.
Miód pitny jest produktem wytwarzanym w wyniku fermentacji miodu pszczelego, głównie miodu lipowego, rozcieńczonego wodą. Jego skład można wzbogacać innymi składnikami, takimi jak zioła, przyprawy, owoce, kwiaty, korzenie. Dzięki temu może zyskać nieco inny głębszy smak. W zależności od rodzaju może dojrzewać on od kilku miesięcy do 10 lat. Znawcy twierdzą, że im starszy miodowy trunek, tym bardziej szlachetny.
Fot. iStock
Miód pitny może mieć różne stopnie rozcieńczenia:
- Półtorak — powstaje z miodu i wody w stosunku 1:0,5;
- Dwójniak — powstaje z miodu i wody w stosunku 1:1;
- Trójniak — powstaje z miodu i wody w stosunku 1:2;
- Czwórniak — powstaje z miodu i wody w stosunku 1:3.
Największa zawartość alkoholu dotyczy półtoraków, natomiast najmniej mają go czwórniaki. Im więcej wody w stosunku do miodu, tym zawartość alkoholu będzie niższa, co wpływa na smak. Opinią najlepszych miodów pitnych cieszą się półtoraki, o najmniejszej zawartości wody w składzie.
Jak spożywać miód pitny?
Miody pitne towarzyszą tradycyjnej polskiej kuchni od wieków. Można je spożywać jako napoje podawane na gorąco, w temperaturze pokojowej, jak i na zimno. Najczęściej miody podgrzewane serwuje się z dodatkiem aromatycznych przypraw, takich jak: laska cynamonu, skórka pomarańczy. Miód pitny można traktować jako wytrawny dodatek do deserów i lodów, sosów sałatkowych oraz marynat do mięs. Miód nie jest trunkiem, który można zażywać w dużych ilościach i często. Po pierwsze jest to napój alkoholowy, a po drugie jest wysoko kaloryczny – 100 ml miodu pitnego zawiera średnio 355 kalorii.
Fot. iStock
Zalety miodu pitnego
Nie wiadomo do końca, czy fermentowany miód zatrzymuje właściwości miodu surowego. Miód pitny traktowany jest jako środek wzmacniający, ponieważ jest źródłem probiotyków, które są efektem procesu fermentacji. Zawiera również przeciwutleniacze, poprawia funkcjonowanie układu krwionośnego. Działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, wzmacnia układ odpornościowy, pomaga zwalczać infekcje. Miód pitny może wyjątkowo pomóc w stanach przewlekłego stresu, choć nie należy nadużywać go jako środka uspakajającego, ze względu na obecność uzależniającego alkoholu.
Miód pitny — dlaczego nie należy przesadzać z jego ilością?
Mimo pewnych zalet miód pitny to przede wszystkim napój alkoholowy. Zawartość alkoholu w jego składzie może wynosić od około 5% do 20%, co może być podobnym wynikiem jak w przypadku tradycyjnego wina gronowego. Alkohol może uzależniać, a jego nadużywanie szkodzi zdrowiu.
Miód w postaci napoju fermentowanego może wywoływać reakcje alergiczne, szczególnie u osób uczulonych na surowy miód. Ponieważ jest napojem wysokokalorycznym, wypijanie go w nadmiarze może zwiększyć poziom trójglicerydów we krwi, ciśnienie krwi, podnieść ryzyko otyłości i cukrzycy.
Fot. iStock
Przepis na miód pitny
Jak zrobić własny miód pitny? Mimo iż trzeba uzbroić się w cierpliwość, nie jest to proces skomplikowany. Przy odrobinie chęci i dobrej organizacji już po kilku miesiącach można cieszyć się własnym pitnym miodem.
Przepis na miód pitny:
W pierwszym etapie należy przygotować brzeczkę miodową, czyli wymieszać miód i wodę, w wybranych proporcjach:
- 1:0,5
- 1:1
- 1:2
- 1:3.
Można mieszać na dwa sposoby:
- podgrzewać miód i wodę w otwartym naczyniu, do momentu uzyskania odpowiedniego stężenia;
- zmieszać wodę z miodem na zimno.
Następnie brzeczka musi zostać zaszczepiona drożdżami winiarskimi, które cukier przekształcą w alkohol. Zaszczepiona brzeczka powinna fermentować w czystych, szklanych, szczelnie zamkniętych gąsiorach z rurką fermentacyjną. Zalecana temperatura wynosi 15-20ºC. Pojawiająca się piana jest efektem fermentacji burzliwej, która trwa od 5 do 10 dni (zależy od gęstości brzeczki). Zanik piany świadczy o końcu tego etapu. Następnie dochodzi do fermentacji cichej (od 4 do 6 tygodni).
Po tym czasie należy ściągnąć napój znad osadu. Pozostawienie osadu może wpłynąć na specyficzny posmak miodu pitnego. Sklarowany miód pitny powinien leżakować w suchym, ciemnym i chłodnym pomieszczeniu o temperaturze (10-15ºC). Co jakiś czas należy ponownie ściągać napój znad osadu. Powtarza się to do czasu uzyskania właściwej klarowności miodu.
Gotowy miód należy rozlać do butelek. Lepki i bardzo słodki miód nie jest gotowy, trzeba go ponownie zakorkować. Dojrzały miód ma odpowiedni smak, barwę, zapach i jest klarowny.
Przy większych ilościach miodu, gdy będzie on przechowywany dłużej, warto go trzymać w 5-10 litrowych butlach i rozlewać do szklanych butelek przed spożyciem, a w razie potrzeby usuwać z czasem pojawiający się osad.
źródło: www.poradnikzdrowie.pl, technologzywnosciradzi.pl
