Olej z rokitnika to wyjątkowo zdrowy produkt, który ogromną popularność zdobył w Azji, a od pewnego czasu zainteresowaniem nim wzrasta również u nas. Wykorzystuje się go w kuchni, traktowany jest jako farmaceutyk oraz surowiec kosmetyczny. Posiada bogaty skład chemiczny, który sprawia, że warto przyjrzeć się bliżej jego właściwościom. Jak działa olej z rokitnika na twarz, włosy i na zdrowie?
Czym jest rokitnik?
Rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides L.) jest znanym od wieków surowcem leczniczym. Już w starożytnej Grecji zauważono jego dobry wpływ na wygląd sierści koni, stąd nadano mu nazwę pochodzącą od słów: hipp – koń, phaos – błyszczący. Obecnie właściwości owoców rokitnika są dobrze przebadane, a olej tłoczony z nich polecany jest przy różnych schorzeniach.
Rokitnik, szczególnie popularny w Azji, nazywany jest także rosyjskim ananasem. Występuje najczęściej wzdłuż wybrzeży morskich w Europie i Azji, aż po Chiny. W Polsce, w stanie naturalnym jest objęty częściową ochroną, i można go spotkać nad Bałtykiem, na wydmach. Krzew radzi sobie nawet na słabych, piaszczystych glebach, jest odporny na mróz i suszę, oraz zanieczyszczenie powietrza. Jego owoce przybierają charakterystyczny wygląd — niewielkie pomarańczowe kulki. Owoce są jadalne, soczyste, o charakterystycznym kwaśno-cierpkim smaku. Szczególnie popularne są na Syberii, gdzie przetwarza się je na różne sposoby. W Polsce kwaśne i nieco gorzkawe owoce traktowano jako po prostu niesmaczne, a nawet niejadalne.
Owoce rokitnika są surowcem wykorzystywanym do tłoczenia oleju, który przedstawia dużą wartość ochronną dla zdrowia.
Co zawiera olej z rokitnika?
Olej rokitnika posiada zdecydowany kolor pomarańczowo-czerwony i przyjemnie pachnie owocami. Owoce rokitnika, z których tłoczy się olej, można określić mianem witaminowej bomby. Zawierają duże ilości witaminy C, E, A, witaminy z grupy B (B2, B3, B6, B12) i składników mineralnych, takich jak: wapń, żelazo, magnez, potas, miedź, cynk, mangan. Nie brakuje w nich flawonoidów, kwasów organicznych oraz wolnych aminokwasów. Rokitnik w miąższu owoców i pestkach gromadzi tłuszcz. Ponieważ olej tłoczony jest jednocześnie z pestek, skórek i części pulpy pozostałej po wyciśnięciu soku, jest on jeszcze bogatszy w antyoksydanty i inne wartościowe substancje.
W oleju rokitnikowym obecność nienasyconych kwasów tłuszczowych przeważa nad kwasami tłuszczowymi nasyconymi. Olej z rokietnika zawiera m.in.: kwasy tłuszczowe omega – 3 ( kwas linolenowy), omega – 6 ( kwas linolowy), omega – 9 (kwas oleinowy), oraz omega – 7 (kwas oleopalmitynowy). Obecne są w nim karotenoidy, fitosterole i tokoferole.
Zawartość cennych dla zdrowia składników może być różna w zależności od poszczególnych odmianach tego gatunku i miejsca występowania danej rośliny.
Olej z rokitnika — właściwości
Olej z rokitnika stosuje się wewnętrznie i zewnętrznie. Obecne w owocach rokitnika antyoksydanty zmniejszają uszkodzenia komórek powodowane wolnymi rodnikami, hamują powstawanie związków rakotwórczych. Zaleca się włączenie go do diety w celu wzmocnienia organizmu w okresach jesieni i zimy, oraz w czasie rekonwalescencji po chorobie. Badania potwierdziły, że hiporamina wyizolowana z rokitnika ma działanie przeciwwirusowe. Olej działa również przeciwgrzybicznie i przeciwbakteryjnie, szczególnie ograniczając rozwój pałeczki okrężnicy Escherichia coli. Wykazuje działanie przeciwzakrzepowe, powiązane z obecnością flawonoidów i kwasów tłuszczowych.
Olej z rokitnika wpływa osłonowo na błony śluzowe układu pokarmowego. Fitoterapia zaleca stosowanie oleju rokitnikowego przy zgadze, a także w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Wykazuje on również ochronne działanie na wątrobę, także przed jej stłuszczeniem. Olej z rokitnika doskonale sprawdza się przy zatwardzeniach oraz niestrawności.
Duże ilości witaminy C i E oraz obecność steroli roślinnych w rokitniku wpływają na obniżenie poziomu „złego” cholesterolu LDL, który powoduje powstawanie zmian miażdżycowych. Dzięki temu olej rokitnikowy chroni przed zawałem i udarem. Z kolei potas jest ważnym składnikiem, który dobrze wpływa na regulację ciśnienia tętniczego oraz zapobiega rozwojowi nadciśnienia.
Jak stosować olej z rokitnika?
Zaleca się stosowanie od 5 kropel do jednej łyżeczki oleju dziennie, najlepiej podczas posiłku. Nie należy przekraczać zalecanego przez producenta oleju dziennego spożycia. Kuracja wzmacniająca powinna trwać 3 tygodnie. Jeśli olej jest stosowany leczniczo, dawkowanie i czas trwania warto skonsultować z farmaceutą lub lekarzem.
Olej z rokitnika na twarz i ciało
Olej z rokitnika znalazł także zastosowanie w kosmetyce i leczeniu różnych dolegliwości skórnych. Pomaga w leczeniu otarć, uszkodzeń skóry w wyniku oparzeń przez promienie słoneczne i rentgenowskie, odmrożeń, oraz przy odleżynach. Stosuje się go także w stanach zapalnych skóry, oraz grzybicach. Pomaga uniknąć nadmiernego przesuszenia skóry, natłuszcza ją odpowiednio i chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym. Wspiera produkcję kolagenu, który zapewnia jej elastyczność, dzięki czemu zapobiega przedwczesnemu powstawaniu zmarszczek i redukuje już te widoczne. Z tego powodu jest szczególnie poleca się go do skóry dojrzałej, suchej i wrażliwej. Ponieważ olej z rokitnika silnie barwi, zaleca się przed nałożeniem na skórę przygotowywanie maksymalnie 5% roztworu. Można również stosować go w prostszy sposób, dodając odrobinę oleju rokitnikowego do ulubionego kremu i nałożenie go tak jak zwykle.
Olej z rokitnika na włosy
Olej z rokitnika stosuje się nie tylko na twarz, ale i na włosy. Włączony do pielęgnacji skóry głowy hamuje wypadanie włosów, działa przeciwłupieżowo, nadaje włosom zdrowy blask. Olej z rokitnika można stosować do olejowania włosów. Wystarczy dokładnie nałożyć olej na włosy przed ich myciem i pozostawić na czas od 15 minut do nawet kilku godzin. Następnie zmyj olej ciepłą wodą i nałóż odżywkę emulgującą. Po kilku minutach odżywkę spłucz i umyj głowę szamponem, z którego korzystasz na co dzień. Dzięki temu włosy staną się świeże i wzmocnione.
Przeciwwskazania do stosowania oleju z rokitnika
Olej z rokitnika, mimo iż jest bardzo wartościowy dla zdrowia i urody, nie jest zalecany w każdej sytuacji. Ostrożne powinny być kobiety ciężarne, które mogą spożywać olej wyłącznie pod kontrolą lekarza.
Przeciwwskazaniem bezwzględnym jest zapalenie trzustki lub wątroby, kamica żółciowa, czy ostre zapalenie woreczka żółciowego.