Libido, czyli apetyt na seks, nie jest rzeczą stałą, wiele zależy od samopoczucia i stanu psychicznego. W przypadku kobiet dodatkowo dochodzi do tego cykl miesięczny i wpływ hormonów na organizm. Warto wiedzieć, jakie czynniki wpływają na popęd seksualny.
Libido to określenie na popęd płciowy, który jest sprawą indywidualną. Ochota na seks zależy od kilku czynników i zmienia się u kobiet wraz ze zmianami zachodzącymi w ciągu cyklu miesięcznego. Ogromny wpływ na rozbudzenie pożądania mają hormony. Te substancje są niezbędne m.in. dla prawidłowego poziomu libido, warunkują temperament i potrzeby seksualne.
Hormony wydzielają do krwi gruczoły dokrewne, skąd trafiają do właściwych narządów. Jeśli dochodzi do zaburzenia w wydzielaniu hormonów – jest ich zbyt dużo lub za mało, od razu odbija się to m.in. na odczuwaniu pociągu seksualnego. A spadek libido nigdy nie jest sytuacją sprzyjającą związkowi.
Fot. iStock/Libido
Hormony i neuroprzekaźniki podnoszące libido
Organizm kobiecy wytwarza hormony, które wpływają na libido pozytywnie, jak i negatywnie. W zależności od dnia cyklu lub danej sytuacji poziom poszczególnych hormonów może się wahać, a wraz z nim zmianom ulega popęd seksualny.
Estrogeny
Estrogeny (estradiol, estriol i estron), to chyba najbardziej kobiece w skojarzeniu hormony. Wywierają one wpływ na poziom libido oraz seksualne reakcje. Powstają w jajnikach, nadnerczach i w tkance tłuszczowej. Ich wysoki poziom, który przypada na tzw. dni płodne, powoduje podwyższoną ochotę na seks akurat wtedy. Dzieje się tak, ponieważ estrogeny uwrażliwiają na seksualne bodźce, a dotyk i inne pieszczoty sprawiają większą przyjemność. Ponadto wchodzą one w reakcję z neuroprzekaźnikami, takimi jak serotonina i dopamina, więc nastrój i gotowość do współżycia wzrasta.
Testosteron
Testosteron, mimo tego, że głównie kojarzony się z męskością, wytwarzany jest także u kobiet, w nadnerczach i jajnikach. Jest on drugim ważnym dla kobiecego pożądania hormonem. Poziom testosteronu w cyklu miesięcznym jest mniej więcej stały, choć może być nieco wyższy w trakcie owulacji. Kobiety, u których stwierdzono wyższy poziom testosteronu, mają większe libido, oraz cieszą się także bardziej intensywnymi orgazmami.
Endorfiny
Endorfiny, czyli osławione „hormony szczęścia” to neuroprzekaźniki wytwarzane w mózgu. Ich wysoki poziom odpowiada za dobre samopoczucie i odczuwanie przyjemności. Łagodzą również skutki stresu, a podczas seksu wzmacniają odczuwanie przyjemności z niego płynącej. Jeśli poziom endorfin jest niższy, obniża się nie tylko samopoczucie, ale również libido.
Fot. iStock
Dopamina
Dopamina to drugi neuroprzekaźnik wytwarzany w mózgu, i podobnie jak endorfiny, wpływa na odczuwanie szczęścia i dobre samopoczucie. Wpływa na właściwą pracę układu nerwowego, oraz na wytworzenie się pożądania. Dopamina, podczas zbliżenia, wzmacnia odczuwanie niesamowitej przyjemności.
Hormony obniżające libido
Progesteron
Progesteron jest hormonem koniecznym do zagnieżdżenia się zarodka po zapłodnieniu. Po owulacji jego poziom spada, a wraz z nim zmniejsza się ochota na seks. U wielu kobiet na kilka dni przed miesiączką, kiedy pojawia się syndrom napięcia przedmiesiączkowego (PMS), libido spada niemal do zera.
Prolaktyna
Prolaktyna jest hormonem, którego wytwarzaniem steruje przysadka mózgowa. Najwięcej prolaktyny wydziela organizm kobiety tuż po porodzie oraz podczas karmienia piersią. Jego poziom rośnie także w sytuacjach stresowych, tak samo w czasie choroby, jak negatywnych emocji. Prolaktyna wpływa na obniżenie popędu płciowego oraz hamuje owulację.
Hormony tarczycy
Również zaburzona równowaga hormonów tarczycy może obniżać libido. Najczęściej problemem bywa niedoczynność, na którą kobiety zapadają aż 5 razy częściej niż mężczyźni. Podobne problemy mogą wynikać z zaburzeń hormonalnych przy hiperprolaktynemii, lub zespole policystycznych jajników.
Fot. iStock/Libido
Co jeszcze wpływa na obniżenie libido?
Wpływ na obniżenie libido mogą mieć również inne czynniki. Należą do nich:
- choroby przewlekłe (np. cukrzyca),
- narażenie na długotrwały stres, stany lękowe, depresja;
- przyjmowanie niektórych leków takich jak: antydepresanty, beta-blokery, leki na ciśnienie, sterydy, leki przeciwhistaminowe, pigułki antykoncepcyjne;
- przyjmowanie używek;
- zaburzone relacje partnerskie;
- ciąża, okres karmienia piersią;
- menopauza.
Jak podnieść libido?
W przypadku obniżenia libido, któremu towarzyszą inne objawy, jak np. przyrost masy ciała, osłabienie, wahania nastrojów, pojawiające się w nietypowych miejscach na ciele krostki czy owłosienie, należy zgłosić się do lekarza endokrynologa po poradę. Warto wykonać podstawowe badania krwi i badania poziomu hormonów, które mogą wskazać na potencjalną przyczynę problemów.
Równie ważna jest zmiana stylu życia, która pozwala na odpowiednio długi sen, odpoczynek i regenerację sił, co pozwala wrócić organizmowi do równowagi, a co za tym idzie, ułatwi czerpanie przyjemności ze zbliżeń. Warto pomyśleć o sposobie ucieczki od stresu i napięcia. Pomóc mogą proste aktywności, takie jak wieczorne spacery, fitness, czy joga. Aktywność fizyczna stymuluje mózg do produkcji endorfin, czyli tzw. hormonów szczęścia.
Uważać należy na alkohol. W niewielkich ilościach np. czerwone wino może podnieść poziom libido. Kieliszek wina rozszerzy naczynia krwionośne i wpłynie na zwiększenie pobudzenia stref erogennych. Zbyt duża ilość może przynieść odwrotny skutek. Natomiast do posiłków warto dodawać rozgrzewające przyprawy, które przyspieszą krążenie krwi. Należy do nich m.in. chili, pieprz cayenne, cynamon i imbir. Sięgnięcie po naturalne afrodyzjaki może (np. owoce morza, szparagi, figi) może z kolei pomóc panom.
Jeśli problemem jest rutyna w związku, nic nie stoi na przeszkodzie, by zaproponować coś nowego partnerowi, porozmawiać z nim o marzeniach i fantazjach. Natomiast gdy przyczyną problemów jest zanik potrzeb, libido spadło do zera, a erotyczne fantazje stały się tylko wspomnieniem, warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże znaleźć wyjście z tej trudnej dla obu partnerów sytuacji.
