Go to content

Papryka chili – co kryje w sobie to ostre w smaku warzywo?Jest kilka dobrych powodów, by sięgać po nią częściej

Papryka chili - rodzaje, ostrość, właściwości dla zdrowia
Fot. iStock

Papryka chili to ostra odmiana papryki, która mimo specyficznego smaku ma wielu wielbicieli. Nie da się jej zjeść zbyt wiele, ale nawet jej niewielkie ilości dodawane do potraw, mogą nieść dla organizmu pozytywne skutki. Dlaczego papryka chili jest tak ostra, po jakie odmiany sięgamy najczęściej  i jakie korzyści może mieć dla zdrowia jej częste jedzenie?

Papryka chili  (Capsicum annuum) to pochodząca z Ameryki Północnej roślina należąca do rodziny psiankowatych, która do Europy dotarła wraz z Krzysztofem Kolumbem. Jej ostry, charakterystyczny smak, zapewnił jej stałe miejsce w kuchniach całego świata i trudno sobie bez niej wyobrazić pikantne potrawy. Można kupić ją świeżą, lub też w formie suchego proszku i płatków.

Fot. iStock

Papryka chili — skąd bierze się jej smak?

Swój wyjątkowo ostry smak papryka chili zawdzięcza kapsaicynie, której największe ilości znajdują się w nasionach papryczki i na błonie, w wewnętrznej stronie jej miąższu. Trudno pozostać objętym na pikantny smak tej papryczki, która tuż po zjedzeniu zaczyna palić w jamie ustnej, powoduje przyspieszenie akcji serca oraz zwiększa pocenie. Odczuwanie palenia i jego długość doczekało się nawet opracowania szczególnej skali ostrości Scoville heat units (SHU). Im bardziej pikantna papryka (chili ma wiele odmian), tym wyższą pozycję zajmuje w skali. Na samym jej dole znajduje się słodka papryka, która nie powoduje uczucia ognia na języku i plasuje się na pozycji O w skali SHU, a na szczycie umieszczono kapsaicynę w czystej postaci, która ma najwyższą w skali ostrość 16 000 000. Co ciekawe, czysta kapsaicyna została nawet wyprodukowana w butelkach, dla koneserów tematu papryk. Nie tylko nie wolno jej spożywać, ale nawet otwierać bez ochrony rąk i oczu.

Papryka chili — odmiany

Papryka chili posiada różne odmiany. Różnią się one od siebie kolorem, wielkością, a także intensywnością uczucia palenia po zjedzeniu. Jedne są delikatnie pikantne, a inne mają tak nieznośnie palący smak, że ich zjedzenie staje się prawdziwym wyczynem.

Papryka chili - rodzaje, ostrość, właściwości dla zdrowia

Fot. iStock

Do najsłynniejszych należą:

  • jalapeno – średniej wielkości szpiczasta papryczka, której ostrość wynosi 3,500 – 8,000 SHU;
  • pepperoni – często stosowana jako dodatek do pizzy, jest podłużna, jednocześnie delikatnie pikantna i nieco słodkawa. Jej ostrość szacuje się na 100 – 500 SHU);
  • cayenne – umiarkowanie pikantna, o podłużnej, szpiczastej formie, o ostrości określanej na 30,000 – 50,000 SHU. Najczęściej stosujemy ją pod postacią pieprzu cayenne;
  • tabasco – podstawa osławionego ostrego sosu Tabasco, jej ostrość plasuje się w okolicy 30,000 – 50,000 SHU);
  • habanero – zazwyczaj pomarańczowe, nieco okrągłe papryczki, których ostrość określa się na 100,000 – 350,000 SHU);
  • naga Jolokia bardzo ostra papryczka, wywodząca się z odmiany Habanero. Jej ostrość określa się na poziomie 1,200,000 – 1,400,000 SHU;
  • trinidad Scorpion Buch T – to papryczka dla największych twardzieli. Jest niesamowicie ostra i trzeba mieć niemało odwagi, by jeść ją  na surowo w większych ilościach. Jej ostrość określa się na 1,463,700 SHU.

Papryka  chili —  co w sobie kryje?

Nie licząc niesamowicie ostrej kapsaicyny, papryka chili zawiera także witaminy i składniki mineralne, które czynią ją wartościową dla zdrowia. Nie brakuje w niej witamin A, z grupy B, E oraz K. Zawiera także składniki mineralne, takie jak: magnez, cynk, fosfor, mangan, potas, miedź, wapń, sód, żelazo. Obecny jest w niej błonnik, oraz karoten, luteina, zeaksantyna, kwas sinapowy i kwas felurowy, które są silnymi przeciwutleniaczami. Ze względu na ich obecność  papryka chili uważana jest za wartościowy element diety, który pozytywnie wpływa na zdrowie.

Papryka chili - rodzaje, ostrość, właściwości dla zdrowia

Fot. iStock

Papryka chili — właściwości dla zdrowia

Wykazuje działanie przeciwzakrzepowe

Częste dodawanie chili do posiłków sprzyja regularnemu oczyszczaniu naczyń krwionośnych z zakrzepów, które prowadzą do zatorów w układzie krążenia.

Przyspiesza przemianę materii

Kapsaicyna podnosi temperaturę ciała oraz wydziela do układu krwionośnego adrenalinę. Dzięki temu przyspiesza przemianę materii i reguluje metabolizm tłuszczów w organizmie. Poza tym zwiększa uczucie sytości, co zapobiega przejadaniu się.

Obniża poziom cholesterolu

Badania przeprowadzone na myszach wykazały, że kapsaicyna hamuje produkcję cholesterolu w wątrobie i zmniejszenie jego stężenia we krwi, nawet przy spożyciu produktów bogatych w ten związek.

Może zapobiegać rozwojowi cukrzycy

Kolejne badania przeprowadzone na myszach wykazały, że pożywanie dużej ilości kapsaicyny może zapobiegać zapaleniu trzustki i rozwojowi cukrzycy.

Chroni układ pokarmowy przed Helicobacter pylori

Papryka chili zawiera sporo błonnika pokarmowego, który wspiera pracę jelit. Ponadto kapsaicyna podana w dużym stężeniu może zapobiegać wzrostowi bakterii Helicobacter pylori, które przyczyniają się do rozwoju wrzodów żołądka.

Hamuje rozwój nowotworów 

Naukowcy z uniwersytetu w Nottingham przeprowadzili badania, podając zwierzętom kapsaicynę. Doszli do wniosku, że zapobiega ona podziałom komórek rakowych, zatrzymując przerzuty raka płuc u gryzoni. Być może kapsaicyna okaże się skuteczna w walce z nowotworami u ludzi, nie zagrażając jednocześnie zdrowym komórkom organizmu.

Udrażnia nos

Papryka chili, dzięki temu, że jest tak ostra, oczyszcza drogi oddechowe w trakcie przeziębienia, działając  rozgrzewająco i drażniąco na błony śluzowe.

Papryka chili marynowana — przepis na pikantną przekąskę

Chili jest bardzo pikantnym dodatkiem do wielu potraw, dlatego nie należy przesadzać z jej ilością. Nie licząc podkręcania ostrości różnych dań, powodzeniem cieszy się papryka chili marynowana. Przepis na tę przekąskę jest prosty w przygotowaniu, więc warto skusić się na przygotowanie choć jednego słoiczka dla smaku.

Fot. iStock

Papryka chili marynowana — składniki:

  • 1,5 kg papryczek chili

Zalewa:

  • 1,5 l wody
  • 250 ml octu 10%
  • 5 łyżek cukru
  • 1,5 łyżki soli
  • 5 ziaren ziela angielskiego
  • 3 liście laurowe
  • 10 ziaren pieprzu

Przygotowanie:

  1. Papryki umyj, odkrój szypułki i usuń łyżeczką nasionka. Możesz do tego założyć lateksowe rękawiczki i pamiętaj, by nie dotykać rękoma twarzy w tym czasie.
  2. Papryczki ułóż ciasno w małych słoiczkach (po dżemie).
  3. Przygotuj zalewę z podanych składników i zostaw do przestygnięcia. Gdy zalewa będzie ciepła, ale nie gorąca, zalej nią papryczki, słoiki szczelnie zakręć i pasteryzuj przez ok. 30 min od chwili zagotowania się wody.
  4. Po tym czasie słoiki wyjmij z wody i do góry dnem postaw je na ściereczce, do czasu aż ostygną.

Papryka chili — przeciwwskazania 

Papryka chili nie jest dobrym wyborem dla każdego. Zdecydowanie powinny jej unikać osoby z wrażliwym układem pokarmowym, ponieważ jej zjedzenie może skutkować podrażnieniem i bólami żołądka. Podobnie należy unikać ostrych papryczek w przypadku na refluksu oraz chorób błony śluzowej żołądka i dwunastnicy. Nie należy ich także podawać dzieciom i osobom starszym.


źródło: www.ekologia.pl