Banany to smaczne i lekkostrawne owoce, po które sięgamy często. Dla wielu osób stanowią codzienny element diety, jako słodka i zdrowa przekąska. Można z nich także wyczarować proste i smaczne dania, jak banany w cieście czy w czekoladzie. Jakie właściwości mają banany, jakie siedzą w nich witaminy i kalorie?
Znamy prawie 400 gatunków bananów. Wśród nich rozróżniamy owoce słodkie przeznaczonych do bezpośredniego spożycia, oraz owoce bogate w skrobię, które idealnie sprawdzą się podczas smażenia i gotowania. Najlepiej wybierać te dojrzałe, jeszcze bez czarnych plam. Ciemne przebarwienia świadczą o dojrzałości banana, nie o zepsuciu, więc śmiało można je jeść. Im więcej plam, tym banan bardziej dojrzały i o większej zawartości cukru. Zielone, jeszcze niedojrzałe owoce wystarczy odłożyć na kilka dni w temperaturze pokojowej, by dojrzały i nabrały żółtego koloru.
Fot. iStock
Banany – witaminy i kalorie
Te słodki owoce są skarbnicą witamin i minerałów. Banany dostarczają witaminy A, C, E, K oraz z grupy B. Są one bogate w składniki mineralne: potas, magnez, fosfor, wapń. Nie brakuje w nich także błonnika i beta karotenu. Banany przez kalorie i dużą zawartość cukru nie są owocami zalecanym cukrzykom i na diecie. Średniej wielkości banan waży ok. 120 g i zawiera ok. 107 kalorii, ma też wysoki indeks glikemiczny >60, a bardzo dojrzałe owce nawet > 70, więc gwałtownie podnoszą poziom cukru we krwi.
Banany – zalety dla zdrowia
Dodają energii
Banan dostarcza do organizmu dużą ilosć substancji odżywczych oraz dodaje energii, podnosząc poziom cukru we krwi. Zjedzenie banana przy wysiłku intelektualnym czy fizycznym to zdecydowanie zdrowsze, niż sięgniecie po czekoladowy batonik. W dodatku sam owoc nie jest bardzo duży, wystarczy zdjąć skórkę, więc zjedzenie go w przysłowiowym biegu nie sprawia trudności.
Fot. iStock
Łagodzą problemy żołądkowe i jelitowe
Banany zobojętniają kwas żołądkowy, chroniąc śluzówkę żołądka przed jej uszkodzeniami i tworzeniem się wrzodów. Ich miąższ zawiera substancję zwaną inhibitorem proteazy, który hamuje rozwój chorobotwórczych bakterii powodujących rozstrój żołądka. Banany wskazane są zarówno przy biegunce, jak i zaparciu. Elektrolity z miąższu uzupełniają ich braki w organizmie przy biegunce, a błonnik wspiera pracę układu pokarmowego przy zaparciach. Warto jeszcze wspomnieć o innym prozdrowotnym działaniu bananów. Traktowane są one również jako prebiotyk wspierający funkcjonowanie dobrych bakterii jelitowych, które walczą z patogenami.
Poprawiają humor
Banany zawierają tryptofan, który jest niezbędnym związkiem biorącym udział w wytwarzaniu serotoniny – hormonu szczęścia. Te owoce nie tylko poprawiają humor, ale i łagodzą napięcie nerwowe, ze względu na zawartość magnezu, potasu i witamin z grupy B. Polecane są w diecie osób poddanych dużemu stresowi, cierpiących na zaburzenia lękowe i nerwice, problemy z koncentracją, chroniczne zmęczenie, bezsenność.
Chronią serce
Potas obecny z bananach pomaga obniżać ciśnienie krwi, co chroni przed chorobami serca i udarem. Magnez reguluje funkcję układu nerwowego, stabilizuje ciśnienie krwi i poziomu cukru.
Chronią kości
Banany zawierają substancje wspierające kondycję kości, chroniąc je przed osteoporozą. Obecny w nich wapń buduje kości i zęby, wzmacnia je, magnez ułatwia prawidłowe przyswajanie wapnia, potas zmniejsza wydalanie wapnia z moczem. Mangan i witamina C wpływa na prawidłowe tworzenie tkanki łącznej, a cynk i miedź są niezbędne w procesie mineralizacji kości.
Banany czerwone
Banany kojarzymy przede wszystkim z owocami w żółtej skórce, jeśli są już dojrzałe lub zielonkawej, jeśli muszą jeszcze trochę poleżeć. Można kupić także o skórce czerwonej, po które sięgamy z ciekawości coraz częściej. Są nie tylko o połowę lżejsze od żółtych bananów, a czerwonobrązowa skórka skrywa kremoworóżowy miąższ, którego smak określany jest jako słodki, nieco maślany. Miąższ dostarcza węglowodany, roślinne białko, sporo witaminy C, witaminę E oraz K, witaminy z grupy B oraz beta-karoten. Czerwonych bananów, mimo cennych dla zdrowia składników, nie zaleca się osobom na dietach odchudzających oraz zmagających się z cukrzycą. Te owoce są dość kaloryczne, 54 kcal w 55 g, w dodatku zawierają dużo cukru.
Fot. iStock
Banany w cieście
Zastosowanie bananów w kuchni jest szerokie. Znakomicie nadają się do słodkich deserów, musów, jako składniki ciast. Duża popularnością cieszy się przepis na banany w cieście naleśnikowym, które może nie są specjalnie dietetyczne, ale zdecydowanie pyszne. Ich przygotowanie nie wymaga wiele czasu i zaangażowania.
Fot. iStock
Banany w cieście – składniki:
- dojrzałe banany,
- 1 szklanka mleka lub wody gazowane,
- 1 jajko,
- 3/4 szklanki mąki,
- 2 łyżki cukru,
- 1 łyżka cukru waniliowego,
- szczypta soli,
- olej do smażenia,
- cukier puder do posypania.
Banany w cieście – przygotowanie:
- Banany obierz, przekrój wzdłuż i na krótsze części.
- Z mąki, mleka lub wody, jajka, soli, cukru i cukru waniliowego przygotuj ciasto naleśnikowe o konsystencji gęstej śmietany – masa powinna zostawać na bananach.
- Zanurz kawałki bananów w cieście i smaż na dużej ilości rozgrzanego oleju na złoty kolor.
- Serwuj gorące posypane cukrem pudrem.
Banany w czekoladzie
To kolejny przepis na słodkie co nieco. Czekolada pysznie komponuje się ze słodkimi bananami, więc od czasu do czasu nie warto sobie odmawiać takiej słodyczy.
Fot. iStock
Banany z czekoladzie – składniki:
- dojrzały banan – ilość wg. uznania,
- 1,5 tabliczki czekolady gorzkiej lub deserowej,
- ½ szklanki śmietanki 30%,
- kolorowa posypka, tłuczone orzechy lub inne dodatki dla smaku.
Banany w czekoladzie – przygotowanie:
- Banany obierz, pokrój na mniejsze części, nabij na patyczki do szaszłyków.
- Czekoladę rozpuść w kąpieli wodnej, dolej śmietankę i mieszaj na parze, aż składniki się dokładnie połączą – masa powinna być gęsta, by nie spłynęła z owoców.
- Banany nabite na patyczki do szaszłyków zamocz w czekoladzie, a następnie zanurz w wybranych dodatkach – posypce, kruszonych orzechach lub jeszcze innych.
- Pozostaw do wystygnięcia czekolady, wkładając patyczki do np. szklanki, lub układając na papierze do pieczenia.
