Całkiem łatwo przeoczyć narcystyczne kobiety i ich jeszcze bardziej bezwzględne kuzynki – socjopatki. Ponieważ kobiety narcystyczne angażują się w ten sam rodzaj agresji relacyjnej, co nastolatki, mogą łatwo umknąć uwadze jako po prostu „wredne dziewczyny”, coś, z czego wszyscy zakładamy, że w końcu wyrosną. Jednak badania wskazują, że dorastające dziewczęta, które wykazują wysoki poziom agresji relacyjnej, wykazują również niski poziom empatii i troski wobec innych. Sugeruje to, że zachowania polegające na plotkowaniu, wykluczaniu i sabotowaniu związków mogą w rzeczywistości być bardziej powszechne wśród osób z istniejącymi cechami narcystycznymi i antyspołecznymi.
Problem w tym, że złośliwa narcyzka rzadko wyrasta z nadmiernego poczucia uprzywilejowania, braku empatii i pragnienia wyzysku innych – po prostu dostosowuje te cechy do zmieniającego się otoczenia. Złośliwa narcyzka jest nie tylko próżna i zaabsorbowana sobą. Jest także ukrytym tyranem, który usidla koleżanki, partnerki i członków rodziny w swojej toksycznej sieci.
Kobieta-narcystka (lub socjopatka) jest tak samo niebezpieczna jak jej męski odpowiednik, a jednak chronią ją panujące w społeczeństwie stereotypy i archetypy. Nikt nie podejrzewa, że starsza kobieta, uważana za opiekuńczą i słodką miłośniczkę kotów, jest mściwa, okrutna i bezwzględna. Nie oczekują też, że matki porzucą, zaniedbają lub wykorzystają swoje dzieci.
Ale co się dzieje, gdy narcystyczna matka z demencją doprowadza swoje dorosłe dzieci do samobójstwa po latach chronicznego maltretowania ich w dzieciństwie? Albo kiedy słodka miłośniczka zwierzaków z liceum staje się przebiegłym współpracownikiem w świecie korporacji, stosując podstępne taktyki, by sabotować swoich kolegów? Albo kiedy złośliwa narcystyczna dziewczyna używa swojego haremu męskich wielbicieli, by terroryzować swojego partnera?
Kobiety-narcyzy nie „wyrastają” ze swojej dziecięcej agresji. Co dziwne, w wieku dorosłym ewoluują w jeszcze bardziej efektywne agresywne zachowania, używając swojej taktyki manipulacji, aby karmić swój egoizm i wyzyskiwać innych.
Chociaż szacuje się, że 75% narcyzów to mężczyźni, coraz częściej mówi się, że liczba kobiet-narcyzek jest znacznie większa, niż można by przypuszczać.
Narcyzi płci żeńskiej, zwłaszcza jeśli mają również cechy antyspołeczne, mogą wyrządzić tyle samo szkód psychicznych, co złośliwi narcyzi płci męskiej.
Oto pięć najważniejszych cech i zachowań, na które należy zwrócić uwagę, jeśli podejrzewasz, że któraś z bliskich ci kobiet może być złośliwym narcyzem, oraz kilka wskazówek, jak sobie radzić:
1. Narcyz(ka) ma sadystyczne poczucie przyjemności z cudzego bólu
Być może jedną z najbardziej niedocenianych cech złośliwej narcystycznej kobiety jest przyjemność i radość, jaką czerpie z poniżania innych. Lubi ukradkiem dźgać i z radością patrzeć, jak dawniej pewna siebie ofiara staje się przybita, zszokowana i urażona. Wykazuje brak empatii, gdy rozmowa sprowadza się do poważniejszych kwestii emocjonalnych, angażując się w płytkie odpowiedzi lub okrutne nagany, które unieważniają życie jej ofiary. Jest bezwzględna w swojej zdolności do idealizowania, a następnie dewaluacji i odrzucania swoich ofiar bez namysłu. Nie może angażować się w zdrowe, emocjonalnie satysfakcjonujące relacje, więc lubi sabotować relacje i przyjaźnie innych dla własnej rozrywki.
2. Narcyz(ka) ma nienasyconą potrzebę rywalizacji, spowodowaną patologiczną zawiścią i potrzebą bycia w centrum uwagi
Uważa się, że agresja relacyjna jest bardziej powszechną metodą zastraszania wśród dziewcząt, które są socjalizowane tak, aby były mniej fizycznie widoczne w swojej agresji niż ich koledzy płci męskiej. Złośliwa narcyzka nie jest inna; w rzeczywistości być może niektóre z jej najbardziej obraźliwych taktyk są stosowane w sferze kobiecej przyjaźni. W grupie przyjaciółek złośliwa narcystka ustala, kto jest zagrożeniem, a kto ślepym wyznawcą. Ci, którzy w jakikolwiek sposób jej zagrażają (czy to przez sukces, wygląd, osobowość, zasoby, status, powodzenie lub wszystkie powyższe), muszą zostać wygaszeni, podczas gdy ci, którzy są posłuszni, będą trzymani w pobliżu, dopóki ich zasoby nie zostaną wyczerpane.
Ci, którzy stanowią zagrożenie, są początkowo umieszczani na piedestale, aby zachować pozory w kręgu społecznym, ale później są skazywani na porażkę i natychmiast odrzucani. Wkrótce okazuje się, że gwiaździsty podziw złośliwej narcyzki niesie ze sobą pogardę, zazdrość i wściekłość.
3. Narcyz(ka) sabotuje przyjaźnie i relacje, wywołując chaos w grupach społecznych
Kobieta-narcyzka angażuje się w plotki, oszczerstwa i tworzy „trójkąty”, w których karmi innych fałszywymi lub upokarzającymi informacjami o swojej ofierze. Może nastawiać swoich przyjaciół przeciwko sobie, twierdząc, że plotkują o sobie nawzajem, podczas gdy w rzeczywistości to jej kłamstwa powodują konflikt w grupie. Poddając swoje ofiary skrytym i jawnym poniżeniom, jest w stanie potwierdzić swoje własne, fałszywe, poczucie wyższości.
Prawdopodobnie masz do czynienia z kobietą narcyzem lub socjopatką w swojej grupie przyjaciółek, jeśli:
- Kiedy wchodzisz do pokoju, zauważasz nieprzyjemną ciszę, ukrytą wymianę spojrzeń lub dziwną energię. Osoba, która jest zbyt przyjacielska, to właśnie ta, która mówi o tobie za twoimi plecami.
- Jesteś idealizowana przez swoją koleżankę, podziwiana, chwalona na początku przyjaźni/znajomości. Być może wcześnie odkryłaś, że dzielisz się z nią swoimi najbardziej intymnymi sekretami, ze względu na jej godną zaufania postawę. Później okazuje się, że jesteś przez nią wykluczana w rozmowach grupowych, wydarzeniach towarzyskich lub zaproszeniach. Słyszysz o swoich najgłębszych sekretach, o których mówi się z drwiną w grupie lub plotkach opartych na słabościach i obawach, z których się jej zwierzałaś. Zauważasz również jej mrożące krew w żyłach samozadowolenie, gdy twoja przyjaciółka mówi do ciebie z góry lub dewaluuje twoje osiągnięcia.
4. Narcyz(ka) ma obsesję na punkcie swojego wyglądu, a także wysoki poziom materializmu i powierzchowności
Może to również przełożyć się na wyniosłe poczucie wyższości intelektualnej, jeśli jej narcyzm jest bardziej intelektualny niż somatyczny (skupiony bardziej na swoim umyśle niż na ciele). Kobiety-narcyzki całkiem dobrze pasują do stereotypu „femme fatale”. Wiele z nich jest atrakcyjnych i, podobnie jak narcyz płci męskiej, wykorzystuje seksualność na swoją korzyść. Podczas gdy mężczyźni są bardziej skłonni do zdobywania pieniędzy, kobiety-narcyzki mają tendencję do nadmiernego ich wydawania. Może to zaowocować wysoce materialistyczną narcystyczną kobietą, która lubi ozdabiać się najlepszymi markowymi ubraniami, oddając się luksusom kosztem swoich bliskich. Kobiety narcystyczne mogą również gromadzić własne bogactwo i wykorzystywać je jako wskaźnik swojej wyższości.
Kobieta, o której mowa, może wykorzystać swoje referencje i osiągnięcia do kontrolowania i terroryzowania innych. Na przykład narcystyczna profesorka może rutynowo narażać swoich uczniów na nadmierną krytykę, zastraszanie i okrutne drwiny pod przykrywką „konstruktywnej krytyki”. Dzieje się tak dlatego, że pomimo jej własnej wiedzy i pozycji władzy, wciąż jest zagrożona przez każdą inną kobietę, której intelekt może przewyższyć jej intelekt.
5. Narcyz(ka) rażąco lekceważy granice intymnych relacji, w tym jej własne
Zgodnie z typowym narcystycznym zachowaniem niezależnie od płci, narcyzka prawdopodobnie będzie miała harem wielbicieli – składający się z byłych, którzy nigdy nie odchodzą, wielbicieli, którzy zawsze wydają się czaić w tle i zupełnie obcych, których usidla w swojej sieci, aby wzbudzić zazdrość u stałego partnera. Często tworzy trójkąty miłosne. Cieszy się z męskiej uwagi i chwali się, że jest obiektem pożądania. Angażuje się w niewierność emocjonalną i/lub fizyczną, zwykle bez wyrzutów sumienia i z dużą ilością oszustw wobec partnera, który zwykle ją uwielbia i rozpieszcza, nieświadomy zakresu jej nielojalności.
Przekracza także granice swoich kobiecych przyjaźni, próbując omamić partnerów swoich przyjaciółek. Jest rozczarowana i zazdrosna, gdy jej „uwodzenie” nie działa lub gdy jej koleżanki cieszą się większą uwagą niż ona.
Podejrzewam, że mam do czynienia z kobietą narcyzem. Co teraz?
Jeśli masz do czynienia ze złośliwą narcystyczną kobietą w przyjaźni, związku lub w otoczeniu formalnym lub zawodowym, bądź czujna. Pamiętaj, że może się „zmienić” w każdej chwili, więc nie daj się zwieść myślom, że akurat ty będziesz wyjątkiem w jej interpersonalnym wykorzystywaniu. Jeśli masz z nią do czynienia z jednym w kontekście zawodowym, trzymaj się kontaktów mailowych lub rozmów, które można udokumentować (np. przy świadkach, otwartych drzwiach itp.) Nie wtajemniczaj jej w prywatne sprawy na wczesnym etapie znajomości, bo może te informacje wykorzystać przeciwko tobie.
Jeśli narcyzka chce spędzać z tobą cały swój czas i wywiera na ciebie presję, abyś stale była przy niej, zminimalizuj komunikację i spowolnij wszystko. Może to być doskonały sposób na zniechęcenie narcyzki do umawiania się z tobą. Ponadto może szybciej ujawnić jej „prawdziwe ja”.
„Nikt by ci nie uwierzył”, „kocham cię”. 11 rzeczy, które mówi narcyz
Reakcja kobiety-narcyzki na twoje granice powie ci wszystko. Większość narcyzów nie może znieść bycia ignorowanymi, czują się upoważnieni do twojej ciągłej uwagi, więc będą kontynuowali wytrwałe wysiłki, aż je zdobędą lub spróbują cię sabotować, jeśli im się nie powiedzie.
Jeśli zauważysz, że twoja koleżanka ma tendencję do rozsiewania plotek, spróbuj skrócić interakcję i pamiętaj, że toksyczna osoba będzie próbowała przekonać innych, że to ty o nich mówisz źle, więc wszystko, co powiesz, może i zostanie użyte przeciwko tobie.
Zachowaj spokój, gdy narcyzka próbuje cię sprowokować. Twoja obojętność i odwaga w obliczu jej gróźb lub obelg jest w rzeczywistości twoim największym „narzędziem” przeciwko jej taktyce. Niepokoi się, gdy jej cel nie daje się tak łatwo zbić z tropu, ponieważ oznacza to, że jej ofiara jest silniejsza, niż się spodziewała.
- POLECAMY RÓWNIEŻ: Pięć cech narcyzów, które zaślepiają kobiety
Jeśli jesteś oczerniana przez kobietę-narcyza, spokojnie powiedz o zaistniałej sytuacji swoim przyjaciołom i obserwuj, kto wstawia się za tobą, a kto wierzy w kobietę-narcyzkę.
Pamiętaj, że w obecności przekonującego narcyza lub socjopaty zawsze znajdzie się kilka osób, które dadzą się nabrać. Nie marnuj energii na próby ich przekonania. Jeśli tak łatwo dają się oszukać obcej osobie, zamiast patrzeć na znajomość ciebie, nie zasługują na twoją przyjaźń. Przekonasz się, że w końcu odkryją prawdę.
- ZOBACZ TEŻ: Projektujemy marzenia na swoje dzieci, a marzymy o ideałach… Nieświadomy narcyzm w relacji rodzic – dziecko
Oderwij się od haremu narcyzki i trzymaj się ludzi, którzy cię wspierają. Nie daj się zwieść pochlebstwom lub urokowi na wczesnych etapach jakiejkolwiek interakcji – jeśli jest to szczere, będzie to pozytywna informacja zwrotna przez całą twoją przyjaźń lub związek i nie będziesz zaskoczona nagłym „przeszczepem” osobowości.
Pamiętaj, że największymi obawami narcyza jest ujawnienie się i ofiara, której nie mogą kontrolować. Dopóki jesteś głęboko zakorzeniona we własnej samoocenie, żaden narcyz – mężczyzna czy kobieta – nie może ci zaszkodzić.