Węgiel aktywny (aktywowany, leczniczy) to specyfik, który stosowany jest przy zatruciach pokarmowych i biegunkach. Dzięki neutralizującym toksyny właściwościom znalazł on również zastosowanie w kosmetyce. Można go znaleźć np. w peelingach i maseczkach, nie tylko kupnych, ale i domowych. Jakie właściwości ma węgiel leczniczy i jak można go wykorzystać w domowej pielęgnacji?
Węgiel aktywny (aktywowany) — co to?
Węgiel aktywny, znany pod postacią niewielkich czarnych tabletek lub kapsułek, stał się obowiązkowym wyposażeniem apteczek w wielu domach. Powstaje on z miazgi drzewnej podgrzewanej do temperatury ok. 900°C, po czym aktywowany jest działaniem pary wodnej lub silnych kwasów, w celu uzyskania jak największej powierzchni adsorpcyjnej. Dzięki swojemu działaniu osuszającemu i neutralizującemu bakterie, węgiel leczniczy stosowany jest chętnie podczas zatruć pokarmowych różnego pochodzenia oraz biegunek. Zdolność do przyciągania i neutralizowania toksyn sprawia, że znalazł on zastosowanie także w pielęgnacji urody.
Fot. iStock/Węgiel aktywowany
Węgiel aktywny to lek ugruntowany w naturalnej medycynie, choć kiedyś stosowano po prostu sproszkowany węgiel drzewny. Chroniono nim zranione miejsca przed rozwojem zakażenia oraz przyspieszano leczenie rany. Stosowano chętnie do neutralizacji toksyn po ukąszeniu jadowitych węży, pająków czy skorpionów. Po dziś dzień w podobny sposób wykorzystują go Aborygeni, rdzenni mieszkańcy Afryki, czy też Indianie. Obecnie węgiel aktywny można znaleźć w aptekach w postaci przeciwbakteryjnych opatrunków.
Węgiel aktywowany na biegunkę i zatrucia
Węgiel aktywny (leczniczy) ma silne właściwości adsorbujące (wiążące) szkodliwe substancje, m.in. bakterie i toksyny powodujące biegunkę. Związane przez węgiel substancje wydalane są wraz z kałem, a błona śluzowa przewodu pokarmowego zostaje pokryta warstwą ochronną. Węgiel stosowany jest także jako sposób na redukcję problemu nadmiaru gazów i wzdęć. Dodatkowo węgiel aktywny wspiera przemiany metaboliczne tłuszczów i reguluje ich poziom we krwi.
Węgiel aktywny jest skutecznym preparatem stosowanym pomocniczo również w zatruciach i przedawkowaniu leków oraz innych substancji. A im szybciej jest podany, tym skuteczniejszy. Wskazane jest podanie węgla od kilku minut do maksymalnie 1 godziny po zatruciu lub przedawkowaniu, aby jego działanie było najbardziej skuteczne.
Mimo skutecznego i wszechstronnego działania węgiel nie jest wskazany w zatruciach następującymi substancjami:
- ługami i kwasami;
- alkoholem;
- wybielaczami;
- olejkami eterycznymi;
- litem;
- żelazem;
- cyjankami;
- pochodnymi ropy naftowej.
Fot. iStock/ Węgiel aktywowany
Węgiel aktywny — dawkowanie i przeciwwskazania
Odpowiednie dawkowanie dla osób dorosłych i dzieci w przypadku biegunek i zatruć lekami określa ulotka leku. Nie należy przyjmować preparatów węgla w czasie posiłków, ponieważ pokarm osłabia jego działanie.
Ponieważ węgiel aktywny wiążące inne substancje, w znacznym stopniu hamuje również wchłanianie leków i wpływa ich działanie. Z tego powodu należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach. Nie należy go stosować przy ostrym bólu brzucha, przy niedrożności jelit i rozstroju żołądka, oraz przy wrzodziejącym zapaleniu okrężnicy.
Podanie węgla aktywowanego może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak zaparcia, niekiedy wymioty, zwłaszcza u dzieci.
Węgiel aktywny — stosowanie w ciąży i u niemowląt
Kobiety ciężarne mogą w razie konieczności korzystać z leczniczego działania węgla aktywnego po konsultacji lekarskiej. Przyszłe mamy nie powinny samodzielnie przyjmować żadnych preparatów. W przypadku węgla aktywnego nie są znane przeciwwskazania do stosowania preparatu w okresie ciąży ani w okresie karmienia piersią. Nie należy podawać na własną rękę węgla aktywowanego niemowlętom.
Węgiel aktywowany w kosmetyce
Węgiel aktywny jest częstym składnikiem kosmetyków. Znalazł on zastosowanie w pielęgnacji skóry z trądzikiem, zaskórnikami, czy przetłuszczającą się nadmiernie skórą głowy. Stosowanie węgla aktywnego na skórę pomaga usunąć zanieczyszczenia, toksyny i bakterie. Działa oczyszczająco i przeciwzapalnie, reguluje wydzielanie sebum i złuszcza martwy naskórek.
Fot. iStock
Węgiel aktywny do zębów
Węgiel aktywny usuwa osad z zębów sprawiając, że stają się one jaśniejsze. Wysyp sproszkowany węgiel na szczoteczkę i wyczyścić nim zęby. Metodę stosuj raz nie częściej niż raz w tygodniu. Aby uniknąć odkładaniu się płytki bakteryjnej na zębach, wymieszaj sproszkowane dwie tabletki węgla z łyżką oleju kokosowego i tym specyfikiem myj zęby 2-3 razy w tygodniu. Po obu rodzajach zabiegów zęby umyj zwykłą pastą.
Maseczka z węglem aktywnym
Węgiel aktywny wpływa na uspokojenie pracy gruczołów łojowych, neutralizuje toksyny i poprawia kondycję skóry. Można wykorzystać go jako podstawę maseczki na twarz. Wystarczy zmieszać łyżeczkę proszku z węgla aktywnego z trzema łyżeczkami miodu lub jogurtu. Aby działanie oczyszczające było silniejsze, można rozrobić węgiel i glinkę w niewielkiej ilości wody i nałożyć pastę na twarz. Po 10-15 minut należy ją zmyć. Przed pokryciem maseczką całej twarzy sprawdź, czy nie masz uczulenia na któryś ze składników maseczki.
Oczyszczająco do skóry głowy
Aby oczyścić skórę głowy z nadmiaru sebum, martwego naskórka lub nadmiaru kosmetyków, wymieszaj porcję szamponu do włosów z zawartością kapsułki lub rozkruszonego węgla i umyj tym włosy. Nie stosuj metody codziennie, ponieważ nadmiar węgla prowadzi do wysuszenia i podrażnienia skóry.
Kąpiel z węglem aktywnym
Wrzuć dwie tabletki węgla do wanny z ciepłą wodą i poleż chwilę w takiej kąpieli. Po tym weź prysznic i na koniec nasmaruj ciało odżywczym balsamem lub olejkiem do ciała.
Węgiel aktywny — cena
Cena za węgiel aktywny jest niska. Opakowanie zawierające 30 kapsułek można kupić za mniej niż 10 zł.
