Pigwa jest owocem często spotykanym w Polsce, ale nie cieszy się tak dużą popularnością jak np. jabłka i gruszki, do których jest nieco podoba. Owoce pigwy są znakomitym surowcem do przetworów na zimę. Można przyrządzać z niej nalewki i syropy, dżemy, kompoty. Ponieważ ma charakterystyczny, nieco cierpki smak, świetnie przełamuje słodycz owoców.
Pigwa pospolita
Pigwa pospolita (Cydonia oblonga) jest krzewem pochodzącym z Azji, ale bardzo dobrze radzi sobie również w Europie. W zależności od warunków może osiągać wysokość nawet 8 m, natomiast pigwa, którą możemy spotkać w Polsce, to krzew osiągający maksymalnie 2-3 metry wysokości. W naszym klimacie narażona jest na przemarzanie, dlatego warto ją sadzić ogrodzie, w ciepłym i osłoniętym od wiatru miejscu. Dobrze się czuje na glebie żyznej i próchnicznej, o lekko kwaśnym odczynie, w której nie brakuje wody.
Pigwa pospolita zakwita na przełomie maja i czerwca. Kwiaty, jasnoróżowe lub białe, osiągają mają średnicę około 5 cm. Owoce wyglądające jak małe jabłka lub gruszki, na początku są omszone, a później ich skórka pokrywa się woskowym nalotem. Twarde owoce pigwy dojrzewają w październiku. Po zerwaniu owoce (najlepiej po przymrozkach) powinny poleżeć w domu kilka dni, lub znacznie dłużej, aż ich kolor nie zmieni się z zielonego na żółty. Owoce powinny wtedy wydzielać przyjemny aromat. Jeżeli planowane jest przetrzymanie nieprzetworzonych owoców pigwy przez dłuższy czas, należy umieścić je w chłodnym i przewiewnym pomieszczeniu. Owoce powinny leżeć raczej luźno, by się obijały i dłużej były świeże. Pigwa nie nadaje się one do spożycia na surowo.
Fot. iStock/Pigwa
Pigwa a pigwowiec
Owoce pigwy i pigwowca są ze sobą bardzo często mylone, ze względu na podobieństwo. Oba posiadają oryginalny smak i aromat, i doskonale sprawdzają się do przygotowywania konfitur, nalewek, kompotów, dżemów, galaretek. Drzewa pigwy, jak i krzewu pigwowca są ze sobą spokrewnione, ale różnią się od siebie pewnymi cechami. Jak je od siebie odróżnić?
Owoce pigwy są większe od pigwowca, osiągają średnicę ponad 5-6 cm, mogą ważyć ponad 500 g, co zależy od odmiany. Są one nieco mniej aromatyczne i cierpkie, niż owoce pigwowca. Owoce pigwy zawierają witaminę A i C, witaminy z grupy B, oraz minerały takie jak: magnez, miedź, potas, sód, wapń i żelazo. Pigwa zawiera również cenne antyoksydanty, kwasy owocowe, sole mineralne i pektyny.
Owoce pigwowca mniejsze od pigwy, osiągają średnicę 2-5 cm. Są za to bardziej aromatyczne, ale też bardziej cierpkie. Zawierają witaminę A i C, witaminy B1, B2, PP, oraz minerałów takich jak: potas, żelazo, fosfor, magnez, molibden, cynk, wapń. Zawierają dużą ilość błonnika i pektyn, Jest tu również kwas jabłkowy, kwas bursztynowy i chinowy oraz moc antyoksydantów.
W przepisach owoce pigwy i pigwowca najczęściej stosuje się wymiennie.
Pigwa — właściwości dla zdrowia
Owoce pigwy znane są z działania wzmacniającego organizm i podnoszącego odporność. Szczególnie polecany jest sok i inne przetwory z pigwy na okres jesieni i zimy, gdy jesteśmy szczególnie narażeni na infekcje. Obecność polifenoli przeciwdziała powstawaniu wolnych rodników, dzięki czemu chroni komórki organizmu przed uszkodzeniami. Owoce pigwy wpływają na poprawę apetytu oraz wzmacniają wytwarzanie soków trawiennych, usprawniając proces trawienia. Sok z pigwy wykorzystywany jest jako wsparcie w łagodzeniu kaszlu. Świeża pigwa w 100 g zawiera 57 kcal.
Nalewka z pigwy – prosty przepis na wódce
Nalewka z pigwy w medycynie tradycyjnej stosowana jest jako wsparcie podczas przeziębienia i grypy. Można po nią sięgać także profilaktycznie, wzmacniająco w sezonie jesienno-zimowym. Warto zrobić własny trunek, a prosta nalewka z pigwy to przepis idealny dla początkujących. Z trzech składników można wyczarować nalewkę idealną na chłodne wieczory.
Fot. iStock/Nalewka z pigwy
Nalewka z pigwy – składniki:
- 1 litr wódki
- 1 kg pigwy (pigwowca)
- 0,5 kg cukru
Nalewka z pigwy – przygotowanie:
Owoce pigwy umyj, wydrąż gniazda nasienne, pokrój. Pigwę włóż do słoja, zasyp cukrem, nakryj ściereczką i zostaw na 2-3 dni. Po upływie tego czasu zalej owoce wódką, zamknij słoik i na 4 tygodnie odstaw. Co kilka dni należy potrząsnąć słoikiem. Po upływie 4 tygodniach odcedź nalewkę i przelej ją do butelek — najlepiej wykorzystać do tego kilka tetrę złożoną w kilka warstw. Odstaw ją, by nabrała mocy, około 5 miesięcy.
Warto zaznaczyć, że nalewka pigwowa na początek będzie miała bardziej intensywny kolor. Z upływem czasu przybierze ciemniejszy kolor, przechodząc w barwę herbaty lub bursztynu.
Dżem z pigwy i jabłek — przepis
Fot. iStock/Dżem z pigwy
Dżem z pigwy i jabłek – składniki:
- 1 kg jabłek
- 0,5 kg pigwy
- 200 ml wody
- 0,5 kg cukru
Dżem z pigwy i jabłek – przygotowanie:
- Jabłka umyj, obierz i pokrój w ćwiartki, usuń gniazda nasienne. Pigwę umyj i pokrój na ćwiartki, usuń pestki.
- Zagotuj wodę w garnku, włóż do niej pigwę, wsyp cukier i gotuj przez ok. 10 minut. Gdy pigwa nieco zmięknie, dodaj jabłka. Całość gotuj 20 minut, koniecznie co jakiś czas mieszając, by owoce nie przywarły do dna garnka.
- Wrzący dżem przełóż do wyparzonych słoiczków i od razu zakręcić. Postaw słoiki do góry dnem i przykryj ściereczką na czas stygnięcia. Gdy wystygną, przenieś w chłodne miejsce.
