Majeranek to aromatyczna przyprawa, którą warto dodawać do przygotowywanych dań nie tylko ze względu na smak, ale także usprawnienie procesu trawienia. To niepozorne ziele ma także kilka innych zalet, które sprawiają, że nie powinno zabraknąć go w kuchni. Kiedy warto sięgać po majeranek, i jakie są przeciwwskazania do stosowania tego zioła?
Majeranek (majeran ogrodowy kiełbaśnik, ziele kiełbasiane, lebiodka majeranek) to przyprawa, bez której trudno sobie wyobrazić polską kuchnię. To wieloletnie ziele pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, a jego uprawy można znaleźć w wielu miejscach na świecie. W Polsce bywa często uprawiany na działkach, jako roślina jednoroczna, nieprzekraczająca wysokości 40 cm.
Majeranek charakteryzuje się jasno-zieloną barwą, nieco korzennym, wyrazistym smakiem i silnym zapachem. Ziele majeranku często bywa mylone z oregano, choć różni je kolor kwiatów i czas kwitnienia, oraz zapach liści — majeranek wydziela nieco słodkawy zapach, natomiast oregano bardziej ostry.
Fot. iStock
Majeranek — właściwości dla zdrowia
Pod różnymi postaciami majeranek (ziele, napar, olejek, maść) może być stosowany celem łagodzenia różnych dolegliwości. Można w nim znaleźć wiele ważnych dla zdrowia substancji. W majeranku znajdują się: witamina A, witaminy z grupy B, witamina C i K, a także minerały: fosfor, potas, wapń, żelazo, magnez. Ponadto nie brakuje w nim cennych antyutleniaczy, takich jak karwakrol, eugenol, kwas ursolowy. W olejku eterycznym nadającym majerankowi charakterystycznym smak i zapach znajdziemy m.in. terpinen, terpinenol, terpineol oraz borneol.
Majeranek na trawienie
Majeranek jest ziołem zalecanym jako dodatek do potraw ułatwiający trawienie. Ma on właściwości żółciopędne i zwiększające wydzielanie soków trawiennych. Jako przyprawę warto dodawać go do ciężkich zup, potraw z fasoli i kapusty, tłustego mięsa. Stosowanie majeranku polecane jest przy niestrawności i przy nieżycie żołądka. Ponadto badania wykazały, że majeranek ma działanie hamujące powstawanie wrzodów i ochronne dla śluzu w przewodzie pokarmowym W diecie niskosodowej zaleca się go jako naturalny zamiennik soli.
Majeranek na zatoki i katar
Maść majerankowa stosowana na skórę tuż pod dziurkami od nosa łagodzi i przyspiesza leczenie symptomów kataru, dzięki zdolności do zmniejszania obrzęków, rozrzedzania śluzu zalegającego w nosie i zatokach. Dzieje się tak za sprawą olejku eterycznego, który wykazuje działanie lekko rozgrzewające i wzmacniające ściany naczyń krwionośnych.
Fot. iStock
Wykazuje działanie antybakteryjne
Działanie bakteriobójcze i grzybobójcze majeranku szczególnie sprawdza się w zwalczaniu drobnoustrojów takich jak np.: Moraxella, Aspergillus, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella poona, Escherichia coli, Fusarium solani i dermatofity (grzyby wywołujące infekcje skóry i paznokci). Olejek eteryczny wykazuje działanie silniejsze niż suszone ziele.
Majeranek na przeziębienie i kaszel
Ziele majeranku wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, które wpływa na skrócenie czasu trwania infekcji. Inhalacje z majeranku przy użyciu olejku eterycznego zaleca się pomocniczo w objawach przeziębienia.
Majeranek dla zdrowego serca
Majeranek wykazuje działanie przeciwpłytkowe, dodatkowo zapobiega hamowaniu produkcji tlenku azotu i utleniania lipidów w tkankach serca, więc jest korzystny w profilaktyce chorób układu krążenia i zaburzeń rytmu mięśnia sercowego. W badaniach przeprowadzonych na szczurach stwierdzono, że majeranek wpływa na zmniejszenie stresu oksydacyjnego po zawale serca.
Działanie antyoksydacyjne majeranku
W majeranku obecne są związki fenolowe, które są substancjami biologicznie czynnymi, chroniącymi organizm przed szkodliwymi wolnymi rodnikami. Dzięki temu obecność ziela majeranku w diecie może wpływać na ochronę komórek organizmu przed uszkodzeniami i rozwojem nowotworu. Szczególne znaczenie mogą mieć hesperetyna i hydrochinon, które mogą hamować cykl rozwoju komórek nowotworowych.
Fot. iStock
Majeranek dla zdrowej skóry i oczu
Ponieważ ziele majeranku zawiera substancje niszczące grzyby wywołujące infekcje skóry, można stosować w ich przypadku do kąpieli napar z majeranku. Można nim także przemywać trudno gojące się rany i owrzodzenia skóry. W medycynie ludowej napar z suszonego majeranku zalecany jest do przemywania oczu w przypadku zapalenia spojówek i świądu w przebiegu alergii.
Przeciwwskazania do stosowania majeranku
Majeranek wykazuje wartościowe działanie dla zdrowia, ale stosowany w nadmiarze może szkodzić na układ nerwowy. Może także uczulać, co częściej się dzieje w przypadku maści majerankowej, której zbyt częste stosowanie może powodować zmiany pigmentacyjne na skórze. Pod wpływem promieni słonecznych może dochodzić do podrażnień skóry.
