Kombucha, czy też kombucza, to zarównio określenie na rodzaj „grzybka” oraz napój musujący ze sfermentowanej posłodzonej herbaty. Brzmi dość oryginalnie, ale warto mu się przyjrzeć, ponieważ kombucha kryje w sobie nie tylko orzeźwiający smak, ale i wiele wartościowych substancji. Jakie właściwości ma kombucza, kto może po nią sięgnąć a kto nie powinien jej próbować?
Kombucha (kombucza) — grzybek i herbata
Herbata kombucha powstaje dzięki „grzybkowi” o tej samej nazwie. Grzybek herbaciany to zbiór żywych, symbiotycznych kultur bakterii i drożdży, które nadają mu mleczny kolor i galaretowatą konsystencję. W jego skład wchodzą głównie kultury bakterii kwasu octowego, drożdży, i w mniejszym stopniu bakterii kwasu mlekowego. Grzybek herbaciany, biorąc udział w fermentacji, nadaje powstającemu napojowi szczególne wartości, dzięki temu, że wytwarza wiele związków bioaktywnych. Kombuchę można kupić w sklepach internetowych lub ze zdrową żywnością.
Fot. iStock/Kombucza
Jak powstaje napój kombucza?
Do jego wytworzenia potrzebna jest osłodzona herbata (ok. 5-10 % cukru) oraz wspomniany grzybek herbaciany. Do przygotowanej i przestudzonej, zazwyczaj czarnej herbaty, wkłada się grzybek i odstawia na ok. 7-14 dni w ciepłe miejsce, by rozwinęły się procesy fermentacyjne. Powstały napój jest słodkawo-kwaśny, delikatnie gazowany. Najlepiej podawać go prosto z lodówki, mocno schłodzony.
Kombucha — przepis na domowy napój
Składniki na kombuchę:
Kombuchę można przygotować samodzielnie we własnej kuchni. Potrzebne będą:
- grzybek kombucha,
- 2 łyżki octu jabłkowego,
- 3 torebki herbaty — najlepiej czarnej,
- 2 l wody filtrowanej,
- 150 gramów cukru – najlepiej trzcinowego,
- duży słoik,
- gaza lub cienka ściereczka,
- gumka recepturka.
Przygotowanie kombuchy
- Wodę zagotuj (2 litry) i z 3 torebek zaparz herbatę, posłódź ją.
- Gdy przestygnie do temperatury ok. 25-20 °C przelej herbatę do słoika i dodaj dwie łyżki octu jabłkowego. W słoiku umieść grzybek kombuchy. Na górze słoika połóż gazę i przyciśnij ją do słoika gumką recepturką. Słoik ustaw w ciepłym i ciemnym miejscu na 7-8 dni.
- Po tym czasie wyjmij grzybek ze słoika. Napój pij od chwili, gdy nie będą się już wydzielały bąble świadczące o trwającym jeszcze procesie fermentacji. Napój przelej przez sitko bądź filtr.
Kombuchę możesz przechowywać w lodówce, maksymalnie do 5 dni.
Fot. iStock/Kombucza
Kombucza — właściwości
Fermentacja nadaje napojowi prozdrowotne zalety, które już dawno doceniono w krajach Dalekiego Wschodu. Kombucza zawiera bogactwo wielu witamin (witamina C, witaminy z grupy B), minerałów (miedź, żelazo, mangan, potas, cynk), enzymów i kwasów organicznych. Zawiera antyoksydanty, które chronią komórki organizmu przed uszkodzeniami i przedwczesnym starzeniem się. Kombucza wpływa na poprawę koncentracji, reguluje ciśnienie krwi, łagodzi migreny. Zawartość kwasu octowego wpływa na niskie pH napoju i jego działanie przeciwbakteryjne.
Kombucza, dzięki procesowi fermentacyjnemu, nabiera cennych dla zdrowia właściwości probiotycznych. Żywe kultury bakterii zasiedlające jelita wzmacniają odporność, ułatwiają przyswajanie mikroelementów w jelitach, uczestniczą w produkcji kwasu foliowego, witaminy B1, B2 i B6. Wpływają na poprawę trawienia, zapobiegają zaparciom i wzdęcia. Uszczelniają również nabłonek jelit, wzmacniając barierę dla szkodliwych substancji, które z jelit mogą przedostawać się do krwi.
Inną zaletą kombuczy jest wpływ na hamowanie gromadzenia się tłuszczu w organizmie, dzięki obecności kwasu octowego, jabłkowego i polifenoli. Według naukowców z Indii kombucha może wspierać leczenie wrzodów żołądka. Fermentowana herbata wpływa odtruwająco na organizm, ze względu na obecność kwasu glukuronowego, który wchłania substancje toksyczne i pomaga wydalać je z organizmu.
Osoby zdrowe mogą zacząć pić fermentowaną herbatę od niewielkich ilości (1-2 łyżki dziennie) i stopniowo zwiększać jej ilość.
Fot. iStock/Kombucza
Kombucha (kombucza) — kto powinien na nią uważać?
Kombucha ma wiele zalet dla zdrowia, jednak nie każdy powinien ją pić. Trzeba wiedzieć, że kombucha zawiera również alkohol i kofeinę, więc nie powinny po nią sięgać kobiety w ciąży i dzieci. Nie jest również wskazana osobom cierpiącym na dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
Nie poleca się spożywania szczególnie domowej kombuczy przez osoby cierpiące na obniżenie odporności (AIDS, nowotwory, podeszły wiek itp.). Wynika to z obawy o sterylność i bezpieczeństwo napoju. Podczas produkcji może dojść do skażenia napoju chorobotwórczymi grzybami, których toksyny są szczególnie niebezpieczne dla osób z osłabionym układem odpornościowym. Nie powinny po nią sięgać osoby cierpiące na kandydozę (grzybicę).
Specjaliści przestrzegają także przed długotrwałym spożywaniem kombuchy. U różnych osób, które wypijały jej więcej niż ok. 118 ml, odnotowano skutki uboczne takie jak m.in.: nudności, wymioty. Niekiedy dochodziło do reakcji alergicznych, uszkodzenia wątroby, kwasicy mleczanowej.
źródło: dietetycy.org.pl, www.poradnikzdrowie.pl
