Dna moczanowa jest chorobą, w której dieta ma istotne znacznie. Tylko odpowiednie leczenie i zmiana nawyków żywieniowych mogą zahamować postęp choroby. Dna moczanowa rozwija się powoli i w ukryciu, ale gdy zaatakuje, nie sposób jej zignorować. Należy wtedy działać jak najszybciej, by zachować sprawność.
Czym jest dna moczanowa?
Dna moczanowa, zwana także artretyzmem lub dawniej podagrą, jest chorobą bardzo bolesną i prowadzącą do kalectwa przy braku odpowiednich działań po jej wykryciu. Choroba wynika z odkładania się kryształów moczanu sodu w organizmie, co jest efektem zwiększonego stężenia kwasu moczowego (hiperurykemii), choć nie każda osoba z hiperurykemią zachoruje na artretyzm. W sumie aż 75% kwasu moczowego organizm powinien wydalić wraz z moczem. Pozostała część trafia do układu pokarmowego, gdzie w jelitach rozkładana jest przez bakterie. Nadmierne nagromadzenie kwasu moczowego powstającego z puryn obecnych w jedzeniu, powoduje hiperurykemię. To z kolei wpływa na rozwój chorób takich jak dna moczanowa, czy kamica moczanowa.
Fot. iStock/dna moczanowa dieta
Artretyzm najczęściej atakuje stawy, i ostatecznie uszkadza zajęty stanem zapalnym narząd ruchu. Może także zająć inne narządy, powodując ich uszkodzenie. Jest wiele czynników, które mogą powodować tego rodzaju problemu. Do najbardziej narażonych, zaliczamy osoby z obciążeniem genetycznym w kierunku zaburzeń w metabolizmie kwasu moczowego, cierpiące na choroby cywilizacyjne, przyjmujące leki zwiększające stężenie kwasu moczowego, odwodnione, nadużywające alkoholu oraz stosujące dietę wysokopurynową. Wiele mówi się na temat wpływu sposobu żywienia oraz trybu życia na rozwój artretyzmu, warto więc przyjrzeć się temu, jakie znaczenie ma dieta, gdy stwierdzona została dna moczanowa.
Dna moczanowa – dieta niskopurynowa
Dna moczanowa to choroba, w której dieta odgrywa dużą rolę. W połączeniu z farmakoterapią pomaga zapobiegać nawrotom i łagodzi dokuczliwe objawy choroby. Ponieważ puryny są przekształcane w kwas moczowy, dieta osób chorych na dnę powinna zawierać ich jak najmniej. Całkowite ich wyeliminowanie nie jest możliwe, ponieważ puryny dostarczamy nie tylko z pożywieniem, ale także produkuje je nasz organizm. Odpowiednia dieta jednak może wpływać na zmniejszenie stężenia kwasu moczowego we krwi.
Fot iStock/dna moczanowa dieta
Dna moczanowa – dieta i produkty zalecane:
Z tych produktów, które zaleca się w diecie niskopurynowej, powstają niewielkie ilości kwasu moczowego, więc można je jeść bez obaw. Należą do nich:
- warzywa – np. bakłażany, papryka, cykoria, kapusta, roszponka, ogórki, marchew, kalarepa, sałata, rzodkiewki, buraki, ziemniaki, pomidory, cukinie, kalafior, seler, szparagi, cebula,
- owoce – np. jabłka, gruszki, wiśnie, ananas, kiwi, czereśnie, śliwki, truskawki, pomarańcze, banany,
- produkty zbożowe – pieczywo razowe, pszenne, ryż, kasze, makarony,
- mleko i przetwory mleczne,
- jaja oraz orzechy.
Dna moczanowa – dieta i produkty, które należy ograniczyć:
W ich szereg wchodzą pokarmy, z których powstają średnie ilości kwasu moczowego. Można sięgać po nie od czasu do czasu, w niewielkich ilościach. Zaliczamy do nich:
- wędliny, kiełbasy, parówki,
- mięsa – np. wołowina, jagnięcina, wieprzowina, drób, dziczyzna,
- ryby takie jak: dorsz, sandacz, mintaj,
- warzywa strączkowe – np. groszek zielony, ciecierzyca, soja, fasola, szpinak, grzyby, czekolada, kukurydza.
Dna moczanowa – dieta i produkty zakazane:
Są to produkty, które przyczyniają się do wzrostu stężenia kwasu moczowego. One powinny zostać całkowicie wyeliminowane z diety. Są to:
- podroby – np. wątróbki, serca, nerki, ozorki,
- ryby i przetwory rybne – np. szproty, śledzie, sardynki, tuńczyk, łosoś wędzony, karp ze skórą, makrela wędzona, ikra,
- owoce morza,
- galarety mięsne, mocne wywary z mięs, konserwy.
Poza tym należy również przestrzegać wypijania minimum 2 -3 litrów płynów w ciągu dnia, co ułatwi wydalanie kwasu moczowego z organizmu. Potrawy najlepiej przyrządzać poprzez gotowanie, na parze, pieczenia oraz duszenia. Nie należy obsmażać, ani stosować ostrych przypraw.
Fot. iStock/dna moczanowa dieta
Dna moczanowa – dieta cytrynowa
Stosowana w domowym leczeniu dny moczanowej dieta cytrynowa, autorstwa dr Michała Tombaka, ma wielu zwolenników. Nie jest jednak uznana za oficjalną kurację i należy pamiętać, że nadal podstawę leczenia stanowią leki hamujące wydzielanie lub zwiększające usuwanie z organizmu kwasu moczowego.
Kuracja oparta na wodzie z sokiem z cytryny, ma na celu zmusić nerki do wzmożonej pracy, by wraz moczem usunąć nadmiar kwasu moczowego z organizmu. Po sam sok z cytryny, któremu przypisuje się działanie odtruwające i alkalizujące, zaleca się sięgać nie tylko przy artretyzmie, ale i szeregu innych chorób – reumatyzmie, kamieniach nerkowych i żółciowych, osteoporozie, cukrzycy, anemii, nadciśnieniu tętniczym.
Fot. iStock / anandaBGD
Dna moczanowa – dieta cytrynowa. Zasady
Aby przeprowadzić kurację, należy zaopatrzyć się łącznie w 200 cytryn. Dawkuje się je zgodnie z poniższym schematem:
- dzień 1 i 12 – 5 cytryn,
- w dniu 2 i 11 – 10 cytryn,
- dzień 3 i 10 – 15 cytryn,
- w dniu 4 i 9 – 20 cytryn,
- dzień 5 i 8 – 25 cytryn.
Świeże cytryny o cienkich skórkach należy przekroić wszerz na dwie połówki i dokładnie wycisnąć. Sok z cytryn pije się od 3 do 5 razy dziennie, 30 minut przed posiłkiem lub 60 minut po posiłku, przez łącznie 12 dni. Soku z założenia nie dosładza się, ani nie rozcieńcza. Jednak osoby, które nie są w stanie wypić czystego soku, mogą dodać do niego odrobinę miodu lub rozcieńczyć z wodą.
Można również skorzystać w wersji skróconej, trwającej 10 dni i opartej na 30 cytrynach, którą zaleca się osobom mającym dolegliwości związane z wypijaniem większej ilości soku z cytryny (np. bóle żołądka).
Trwa ona 10 dni, a jej schemat przedstawia się następująco:
- dzień 1 i 10 – 1 cytryna,
- w dniu 2 i 9 – 2 cytryny,
- dzień 3 i 8 – 3 cytryny,
- dzień 4 i 7 – 4 cytryny,
- w dniu 5 i 6 – 5 cytryny.
Przygotowuje się sok w ten sam sposób, jak w wersji pełnej.
Dna moczanowa – dieta cytrynowa. Wady i zalety
Dieta cytrynowa nie zdobyła jednomyślnego uznania w środowisku naukowym. Wielu specjalistów traktuje te terapię jako eksperymentalną i kontrowersyjną – nie jest to oficjalnie zaakceptowana metoda leczenia. Picie samego soku z cytryny oraz dużych ilości wody z sokiem z cytryny nie ma przeciwwskazań. Należy jednak pamiętać, że sok z cytryny może wpływać negatywnie na działanie pewnych leków, powodować dolegliwości ze strony żołądka, uszkadzać szkliwo zębów, oraz może być przyczyną alergii pokarmowej. Picie samego soku lub wody z sokiem z cytryny posiada również pewne zalety. Do ważniejszych należą:
- usunięcie toksyn z organizmu i przyspieszenie metabolizm;
- pomoc w zwalczaniu infekcji i wzmocnienie odporności organizmu;
- jeśli stosujemy wodę z sokiem z cytryny, wspieramy nawodnienie organizmu, które jest istotne dla jego prawidłowego działania oraz wypłukiwania kwasu moczowego.
