Kasza gryczana biała i palona. Którą wybrać i jak przyrządzić je z warzywami lub na słodko?

Kasza gryczana od wielu wieków gości na polskich stołach. W medycynie chińskiej stosowana niegdyś jako lekarstwo na różne dolegliwości, jest cennym wsparciem dla zdrowia. Co ciekawe, kasza gryczana wcale nie powstaje, tak jak inne kasze, ze zbóż, ale z gryki, będącej rośliną należącą do grupy roślin rdestowatych. Jest ona produktem bezglutenowym, bezpiecznym dla osób z celiakią.

Kasza gryczana – prażona i nieprażona (biała)

Kaszę gryczaną wytwarza się z obłuskanych ziaren gryki zwyczajnej lub tzw. tatarki. Można ją kupić w dwóch wariantach – prażonym i nieprażonym/niepalonym. Prażenie ziaren poprawia ich kolor (stają się ciemniejsze), smak (staje się bardziej orzechowy) i aromat. Jednak działanie wysokiej temperatury w procesie prażenia nie pozostaje bez wpływu na zawartość witamin i minerałów. Nie oznacza to jednak, że kasza gryczana palona staje się bezwartościowa. Jeśli jednak zwracamy szczególną uwagę na zawartość cennych substancji, najlepsza jest biała kasza gryczana nieprażona, o kremowej barwie i mniej intensywnym smaku niż kasza prażona.

Kasza gryczana – składniki odżywcze, witaminy, kcal

Jeśli chodzi o składniki odżywcze, kasza gryczana biała i palona nie różnią się tu mocno od siebie. Na 100 g suchej kaszy palonej i niepalonej, dostarczamy organizmowi 69,3 g węglowodanów, w tym 5,9 g błonnika, oraz 12,6 g białka i 3,1 g tłuszczu. Kasza gryczana jest dość kaloryczna – zawiera ok. 340 kcal, ale warto podkreślić, że nie zjadamy jej w dużych ilościach, poza tym, są to „zdrowe” kalorie. Indeks glikemiczny kaszy gryczanej jest niski, wynosi 45, więc nie powoduje gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi. Z tego powodu kaszę gryczaną poleca się osobom cierpiącym na cukrzycę. Ziarno gryki nie zawiera glutenu i posiada dobrze zbilansowane aminokwasy, w tym aminokwasy egzogenne, czyli te, których organizm samodzielnie nie syntezuje.

Nieco inaczej sprawa się ma z zawartością witamin i minerałów. Tu biała kasza gryczana (niepalona) zawiera ich więcej od kaszy prażonej. W obu kaszach znajdziemy magnez, cynk, miedź, jod, mangan, witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B5), kwasu foliowego oraz witaminy E  i beta-karotenu. Kaszę gryczaną należy spożywać także ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6, antyoksydantów oraz rutyny. Antyoksydanty (przeciwutleniacze) chronią komórki organizmu przed działaniem wolnych rodników. Rutyna działa przeciwutleniająco oraz uszczelniają słabe naczynia krwionośne.

Kasza gryczana – właściwości dla zdrowia  

Dobra dla serca

Kasza gryczana dzięki obecności  nienasyconych kwasów tłuszczowych chroni układ krwionośny, działa przeciwmiażdżycowo, wzmacnia naczynia krwionośne. Zmniejsza także ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Rutyna, której niemało jest w gryce, oraz błonnik wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu LDL we krwi.

Zapobiega rozwojowi tzw. pajączków

Rutyna obecna w kaszy wzmacnia działanie witaminy C, niezbędnej dla naczyń krwionośnych. Rutyna zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych, więc powinny spożywać ją osoby mające rozszerzone naczynka krwionośne i początki żylaków.

Wzmacnia układ nerwowy

Warto jeść kaszę gryczaną dla lepszej pamięci, sprawniejszej koncentracji. Obecne w kaszy gryczanej witaminy z grupy B i kwasu foliowego wzmacniają układ nerwowy i poprawiają humor. Warto włączyć ten produkt do jadłospisu, jeśli ktoś narażony jest na silny stres.

Chroni mięśnie i kości

Obecny w kaszy gryczanej mangan i magnez odgrywają dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni i układu kostnego.

Chroni przed anemią

Kasza gryczana chroni przed anemią dzięki dużej zawartości witaminy E, kwasu foliowego i żelaza. Z tego powodu zaleca się spożywanie jej kobietom cierpiącym na obfite miesiączki oraz profilaktycznie, przeciw anemii.

Ułatwia trawienie i odchudzanie

Kasza z gryki zawiera ok. 6 g błonnika, czyli w przybliżeniu 2 razy więcej w porównaniu do ryżu czy makaronów. Błonnik chroni układ pokarmowy, ułatwia trawienie i syci na długo, jest ceniony w profilaktyce nowotworowej.

Alkalizuje organizm

Kasza gryczana i kasza jaglana mają odczyn zasadowy, dlatego reguluje równowagę kwasowo-zasadową w organizmie. To ważne, ponieważ większość spożywanych przez nas produktów wykazuje działanie kwasotwórcze, co negatywnie na samopoczucie i zdrowie.

Kasza gryczana – przepisy

Kasza to zdrowy i sycący dodatek do obiadów. Znakomicie współgra z warzywami, wspaniale smakuje z sosem i sztuką mięsa. Kaszę gryczaną można także przyrządzać na słodko, co jest zdecydowanie rzadziej praktykowane. W internecie można znaleźć różne przepisy, w których kasza gryczana gra główną rolę. Warto się nimi zainspirować, by odkryć znany smak na nowo.

Kasza gryczana z warzywami – przepis

To danie znakomicie sprawdzi się jako sycący obiad. Warzywa podbiją smak kaszy oraz dostarczą wielu cennych dla zdrowia substancji.

Kasza gryczana z warzywami – składniki

• 100 g kaszy gryczanej (torebka)
• 1 mała cukinia
• czerwona papryka
• cebula
• ząbek czosnku
• 2-3 liście świeżego jarmużu lub duża garść szpinaku
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• sól
• pieprz
• natka pietruszki do posypania

Przygotowanie:

1. Ugotuj kaszę gryczaną na sypko zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
2. W międzyczasie rozgrzej oliwę z oliwek i zeszklij na niej cebulę pokrojoną w piórka. Gdy cebula zmięknie, dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, chwilę przesmaż je razem.
3. Do cebuli i czosnku dodaj pokrojoną w kosteczkę paprykę i cukinię , dopraw solą i pieprzem, podduś.
4. Gdy warzywa zmiękną, dodaj pokrojony jarmuż lub szpinak. Przesmaż wszystko jeszcze chwilę, by jarmuż/szpinak zmiękły. Do tak przygotowanych warzyw dodaj kaszę, posyp wszystko poszatkowaną natka pietruszki.

Kasza gryczana na słodko – przepis

Taka wersja kaszy gryczanej kojarzonej ze specyficznym smakiem, może dziwić. Jednak nie bez przyczyny kasza gryczana na słodko jest coraz chętniej przyrządzana jako tzw. gryczanka, zdrowe śniadanie lub deser.

Kasza gryczana na słodko – składniki:

• 0.5 szklanki białej kaszy gryczanej (niepalonej)
• 150 ml wody
• 150 ml szklanki mleka (może być roślinne)
• garść suszonych owoców (śliwki, daktyle, żurawina, rodzynki)
• 1 garść ulubionych orzechów
• szczypta cynamonu
• 1 łyżka płynnego miodu
• miękkie owoce jako dodatek (np. banan, maliny)

Przygotowanie:

1. Kaszę przepłucz i ugotuj w wodzie z solą zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
2. Do ugotowanej kaszy dodaj pokrojone suszone owoce, rozdrobnione orzechy oraz mleko. Dodaj cynamon dla smaku, jeśli lubisz. Zagotuj wszystko mieszając, by nie przywarło do dna, zdejmij z ognia.
3. Przełóż na talerz, polej płynnym miodem. Dołóż na wierzch świeże, pokrojone owoce. Jedz ciepłe.

---

źródło:  bonavita.pl , www.ekologia.pl , dieta.pl