Czy jest ktoś, kto nie wie, czym jest angina? Ta choroba zakaźna bywa udręką wieku dziecięcego, ale dorosłych też nie omija. Przykre dolegliwości, które wywołuje, mogło poczuć na sobie aż 90% społeczeństwa. Najczęściej chorujemy na nią jesienią i zimą, na skutek ataku wirusów lub paciorkowców Streptococcus pyogenes. Czym dokładnie jest angina, jakie objawy daje i jak ją leczyć?
Angina paciorkowcowa (ropna) – objawy
Angina, czyli zapalenie gardła i migdałków podniebiennych, przebiega gwałtownie, mocno utrudniając normalne funkcjonowanie. Anginę paciorkowcową powodują paciorkowce Streptococcus pyogenes. Według statystyk nosicielami tych bakterii jest nawet 20% dzieci w wieku od 3-15 lat, oraz ok. 5% osób dorosłych. Nie jest jednak przesądzone, że nosiciel zachoruje – bytowanie bakterii S. pyogenes w organizmie człowieka nie musi dawać objawów.
W przypadku anginy bakteryjnej zakażenie następuje po bezpośrednim kontakcie z chorym (zazwyczaj drogą kropelkową). Objawy, które powoduje angina ropna nie należą do przyjemnych i trudno ich istnienie ignorować. Od momentu zakażenia, do chwili wystąpienia pierwszych objawów może minąć od 1 do 4 dni. Choroba przebiega gwałtownie, ale samoistnie ustępuje po 5-7 dniach.
Najczęstsze objawy, które wywołuje angina paciorkowcowa (ropna) u dzieci i dorosłych, to:
- silny ból gardła i problemy przy połykaniu pokarmów,
- dreszcze i wysoka gorączka powyżej 38ºC,
- zauważalne zaczerwienienie i obrzęk migdałów podniebiennych,
- nalot na migdałkach,
- bolesne i zauważalnie powiększone węzły chłonne,
- czerwonawe wybroczyny na błonie śluzowej podniebienia,
- osłabienie organizmu,
- bóle kości i stawów,
- objawy ze strony układu pokarmowego – ból brzucha, nudności, wymioty.
Angina ropna jest trudna do pomylenia ze zwykłym przeziębieniem ze względu na intensywność objawów. Są one trudne do przeoczenia i zmuszają do wizyty u lekarza, który – w przypadku zakażenia bakteryjnego – dobiera dla pacjenta odpowiedni antybiotyk. Szczególnie dokuczliwe są objawy, które powoduje angina u dzieci. Im mniejszy pacjent, tym trudniej o spokój i radzenie sobie z dolegliwościami powodowanymi przez chorobę. Towarzyszące anginie wymioty i wysoka gorączka mogą prowadzić do odwodnienia organizmu.
Angina wirusowa – objawy bez gorączki
Wirusowa angina może przebiegać bez gorączki i dawać objawy kojarzące się z przeziębieniem. Objawy pojawiają się stopniowo i powoli nasilają. Mogą ustąpić samoczynnie po ok. 3-4 dniach. Bólowi gardła może towarzyszyć:
- katar i kaszel,
- bóle stawów i kości,
- biegunka,
- zapalenie spojówek,
- zaczerwienione i rozpulchnione migdałki.
Angina paciorkowcowa (ropna) i wirusowa – leczenie
Przyczyną anginy mogą być wirusy (rinowirusy, adenowirusy 70-90% zakażeń), ale mogą je wywołać także paciorkowce Streptococcus pyogenes (10-30% zakażeń), a znacznie rzadziej grzyby. Aby potwierdzić obecność anginy, poza wyraźnymi objawami, można potwierdzić zakażenie przez paciorkowce, wykonując posiew z gardła lub szybkie, dwuminutowe testy szkiełkowe z wydzieliny z gardła, przeprowadzane przy pacjencie.
W zależności od przyczyny wystąpienia anginy, metody leczenia mogą się różnić. Jeżeli choroba jest efektem infekcji wirusowej, najczęściej zaleca się leczenie objawowe lekami przeciwbólowymi i przeciwgorączkowymi. Polecane są szczególnie preparaty działające miejscowo antyseptycznie, przeciwzapalnie i znieczulająco na błonę śluzową gardła.
W przypadku, gdy angina ropna powodowana jest przez paciorkowce, zaleca się stosowanie antybiotyków. Często przepisywana jest penicylina, ponieważ jest skuteczna w zwalczaniu paciorkowców wywołujących anginę. Penicylina zmniejsza objawy anginy paciorkowcowej i skraca czas jej trwania, pozwala uniknąć rozwoju powikłań. Co więcej, zakaźność osoby chorej kończy się po 24 godzinach od chwili rozpoczęcia przyjmowania antybiotyku. W przypadku uczulenia na penicylinę przepisuje inne antybiotyki, które należy stosować wg. zaleceń lekarza.
Angina – leczenie domowymi sposobami
Domowe sposoby mogą wesprzeć leczenie farmaceutykami i złagodzić dolegliwości ze strony gardła. Zaleca się stosowanie półpłynnej diety, która ułatwi przełykanie. Warto przygotowywać posiłki łagodne w smaku, bez pikanych przypraw, posiłki nie powinny być gorące. Ziołowe płukanki np. z rumiankiem czy szałwią pomogą w łagodzeniu bólu gardła. Suche i ciepłe okłady na szyję także mogą być pomocne w łagodzeniu bólu.
Czy angina jest zaraźliwa?
Najczęściej chorują na nią dzieci i młodzież, co ma związek z dużymi skupiskami ludzi w miejscach takich jak, przedszkole i szkoła. Na pytanie, czy angina jest zaraźliwa odpowiedź jest twierdząca. Ponieważ to choroba, która przenosi się się drogą kropelkową, nie tak łatwo uniknąć zakażenia szczególnie w przypadku małych dzieci, które często mają ze sobą bliski fizyczny kontakt, zarażając się wzajemnie.
Angina paciorkowcowa (ropna) – możliwe powikłania
Angina ropna, szczególnie nieleczona, może powodować powikłania. Do najpoważniejszych zaliczamy:
- ropień okołomigdałkowy – najczęściej pojawia się u pacjentów, którzy nie stosowali antybiotyku,
- zapalenie zatok,
- zapalenie ucha środkowego,
- gorączka reumatyczna – rzadkie, ale niebezpieczne powikłanie. Pojawia się 2-3 tygodniach od przebycia anginy paciorkowcowej. Objawia się gorączką, zapaleniem dużych stawów, zapaleniem serca, pląsawicą oraz rumieniem. Leczenie tego wymaga hospitalizacji.
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek – rozwija się po 1-3 tygodniach od przebycia anginy paciorkowcowej.