Filofobia, czyli strach przed zakochaniem może być dla niektórych osób przytłaczający, paraliżujący. Dlaczego? Co sprawia, że tak bardzo boimy się miłości? Choć większość z nas w oczywisty sposób dąży do stanu zakochania i sławetnych motyli w brzuchu, są osoby, które nie są w stanie zaryzykować. Powodów jest co najmniej kilka.
Niektórzy boją się, że zostaną zranieni lub zdradzeni, inni bardzo boją się zobowiązania, jakim jest budowanie emocjonalnego związku, jeszcze inni boją się emocjonalnej bezbronności. Są również osoby, dla których najtrudniejszy jest strach przed utratą niezależności, samostanowienia.
Czym jest filofobia, czyli strach przed zakochaniem?
Definicja:
„Filofobia (od φίλος (filos) – gr. przyjaciel, kochany oraz φόβος (phobos) – gr. strach[2]) – strach przed zakochaniem i byciem z drugą osobą w związku. Ryzyko jego wystąpienia ma miejsce zazwyczaj wtedy, gdy osoba miała w przeszłości do czynienia z emocjonalnymi zawirowaniami dotyczącymi miłości. Filofobia może być również przewlekłym lękiem.Filofobia jest definiowana jako anormalny, uporczywy i nieuzasadniony strach przed zakochaniem, co ma duży wpływ na jakość życia. Prócz lęku przed emocjonalnym zaangażowaniem mogą jej również towarzyszyć inne objawy, jak nadmierna potliwość, nieregularne bicie serca, duszności, uczucie lęku, nudności i uczucie niepokoju. Najgorszym aspektem filofobii jest towarzysząca jej samotność”.[1]
Filofobia, to bardzo specyficzny lęk: strach przed utworzeniem silnej więzi emocjonalnej z drugą osobą. Niektórzy twierdzą, że dzieje się tak z powodu wykorzystywania w dzieciństwie, rozwiedzionych rodziców, czy przykrych doświadczeń w tworzeniu romantycznych związków. Ale nie zawsze tak jest. Istnieje wiele przypadków, w których nie ma oczywistego powodu.
Jak to możliwe? Co może doprowadzić do prawdziwego strachu przed emocjami, które według wszystkich są tak fantastyczne? To kwestia perspektywy. Podczas gdy niektórzy uważają zakochanie się za najbardziej cudowną i intensywną rzecz, jaka może ci się przytrafić, inni uważają ten stan za przerażający.
Chociaż filofobia nie znajduje się w klasyfikacji zaburzeń i podręcznikach, jest stosunkowo powszechnym stan. Szczególnie, gdy występuje w krótkim okresie czasu i jest reakcją na bolesne czy traumatyczne doświadczenia.
Filofobia – objawy i charakterystyka
Filofobia może przybierać różne kształty. Każdy odczuwa ją na swój, indywidualny sposób. Nie ma wzorca, który pozwalałby na łatwą diagnozę. W klasyfikacji DSM, lęk przed miłością opisany jest jako podzbiór fobii społecznej.
Eksperci twierdzą, że filofobia występuje tak samo u mężczyzn, jak u kobiet. Nie determinują tego żadne czynniki biologiczne ani genetyczne, a może rozwinąć się po złym doświadczeniu z romantycznym partnerem.
To takie złe doświadczenie, że budzi strach i reakcję obronną. Z biegiem czasu strach zamienia się w pełną fobię. Część problemu z fobiami polega na tym, że mogą one prowadzić do innych problemów i zaburzeń, np. zaburzeń lękowych, depresji, izolacji społecznej czy uzależnień.
Romantyczna filofobia, czyli lęk przed miłością
Zapewne myśląc o fobii przed miłością, wyobrażasz sobie ludzi, którzy za wszelką cenę starają się unikać zaangażowania i więzi emocjonalnych. Nie jest to jednak jedyny obraz tego zaburzenia. Istnieje sporo osób z tym problem, którym udaje się związać z partnerem, problem polega na tym, że taki związek może być bardzo toksyczny.
W przypadku tej ostatniej grupy, bardzo charakterystyczna jest oziębłość i oszczędność emocjonalna. W związkach, które tworzą są często zimni, surowi, niedostępni i owładnięci potrzebą kontroli. Są również chorobliwie zazdrośni i zaborczy. Wszystko to jest wyraźnym objawem leżącego u podstaw strachu i niepewności.
Ci ludzie mają również niską samoocenę . Nie wiedzą, jak się komunikować. Filofobiczni ludzie ą skrajnymi emocjonalnymi sabotażystami w relacji ze swoim partnerem. Ich niepewność niszczy więzi emocjonalnej. Ten strach przed zaangażowaniem i wrażliwością prowadzi ich do relacji przypominającej rollercoaster.
Ludzie, którzy unikają wszystkich związków
Są też ludzie, którzy za wszelką cenę unikają jakiegokolwiek związku. Nie tylko unikają idei zaangażowania, partnerstwa lub uczucia czy zakochania. Ci ludzie naprawdę boją się budować jakąkolwiek więź emocjonalną, w tym więź platoniczną.
Jest to forma fobii społecznej, która nieuchronnie doprowadzi do izolacji, lęku, ataków paniki i kilku innych zaburzeń osobowości .
Ta forma filofobii charakteryzuje się fizycznymi objawami strachu. Kiedy ktoś próbuje się do nich zbliżyć i nawiązać z nimi kontakt, taka osoba zaczyna reagować fizycznymi objawami – może zacząć się pocić, czuć się niekomfortowo, a nawet może wzrosnąć jej tętno – jak w przypadku bezpośredniego zagrożenia.
Filofobia – jak leczyć?
Leczenie tego zaburzenia zależy od wielu czynników. Przede wszystkim od nasilenia fobii. Czasem wystarczy zmiana stylu życia. Innym razem konieczna jest ukierunkowana terapia.
W cięższych przypadkach mogą być konieczne leki. Szczególnie w przypadku, gdy filo fobia prowadzi do innych zaburzeń, np.: izolacji społecznej, depresji lub stanów lękowych. W takich przypadkach zdecydowanie mamy do czynienia z prawdziwym przypadkiem fobii. Pomocna jest również terapia poznawczo-behawioralna.
Ta forma terapii może pomóc zidentyfikować obawy i zmienić przekonania oraz negatywne myśli i reakcje związane z początkami fobii.
Nawet w trudnych przypadkach, ciężka praca może prowadzić do poprawy jakości życia i dużo lepszych relacji. Warto podjąć ten trud.