Życie po rozwodzie – jak odbudować codzienność?

1/5 Pierwszy stopień

Pierwszy stopień

Na pierwszy stopień nie musisz się wspinać, stoisz na nim. Wiesz już, że nie chcesz schodzić z niego na ziemię. Teraz marzy ci się szczyt drabiny i to, co czeka na górze.

Tylko, że twój widok z pierwszego stopnia wcale nie jest optymistyczny, brrr, co widzisz? Całkiem sporo wyzwań, z którymi musisz się zmierzyć. Niektóre przyczepiły się do twoich nóg tak, byś nie umiała po prostu wskoczyć na drugi stopień.

Nie ma innego sposobu, jak wziąć głęboki oddech i popracować nad ich odczepianiem. Powoli nabierzesz dość siły, by spojrzeć wyżej i wspiąć się na kolejny szczebel.

Co po rozstaniu mieszka w głowie?

• Zaprzeczenie
  Pewnie często myślisz, że to niemożliwe, że przytrafiło się właśnie tobie. Skupiasz na tym sporo uwagi i siły. Mamy dla ciebie dwie wiadomości: dobrą – to już przeszłość, stało się, teraz możesz ruszyć dalej; i złą – jeśli zamiast iść, będziesz tylko powtarzać sobie „nie mogę w to uwierzyć” nie zrobisz następnego kroku. Skup się na tym, na co masz już wpływ. Oswój zmiany, które cię czekają.
• Lęk
  Skoro wiesz już, że zmiany są nieuniknione, zaczynasz się ich bać. Bo przecież zaczynasz wszystko od nowa, tak wiele rzeczy jest nieznanych, tak wiele razy możesz pobłądzić… Odwagi, twój strach jest naturalny, nie pozwól mu jedynie przejąć kontroli. Gdy strach cię sparaliżuje, nie będziesz chciała się wspinac dalej.
• Adaptacja
  Mechanizm adaptacji towarzyszy nam w dzieciństwie. Jeśli coś nie działa, nie możesz czegoś zdobyć, szukasz sposobu, by dostać to „okrężną” drogą. Niestety nie wszystkie te mechanizmy sprawdzają się w życiu dorosłym. „Osoba, która nie potrafi zaspokoić swojej potrzeby opieki, uwagi i miłości, będzie szukać sposobów adaptacji – a nie wszystkie zachowania adaptacyjne są zdrowe”*. Pamiętaj, że podczas odbudowy po rozstaniu musisz dać sobie zgodę na zmiany, na wzloty i upadki, musisz dać sobie czas. Nie każdy dyskomfort można zlikwidować natychmiast.
• Samotność
  To jedno z dominujących uczuć towarzyszących rozstaniu. Choć, gdy zaczniesz analizować sytuację zdroworozsądkowo (rozstajesz się z jedną osobą, a w twoim życiu pozostają nadal ważne, i bliskie osoby, np.: rodzice, dzieci, przyjaciele, dalsza rodzina), trudno ci wytłumaczyć, dlaczego odczuwać tak mocno samotność. Często rozstanie czy rozwód traktujemy, jako „porażkę”. Aby samotność przestała dominować w twoim życiu, spróbuj zwalczyć to uczucie radością i akceptacją z bycia ze sobą samym.
• Przyjaźń
  Po rozstaniu następuje czas na weryfikacje znajomości. Część przyjaźni czy znajomości naturalnie rozpadnie się razem ze związkiem (dla innych ludzi twoje rozstanie może stać się niewygodne, trudne, czy stawiające ich między młotem a kowadłem, ich mechanizmem obronnym będzie ucieczka). Pamiętaj, że choć czasem czujemy żal czy rozczarowanie, nie możemy zatrzymywać nikogo siłą. Nie wszystkie znajomości trwają wiecznie, czasem są tylko spotkania, które również możemy dobrze wspominać.
• Wina/Odrzucenie
  W zależności od tego czy to ty podjęłaś decyzję o zakończeniu związku, czy to twój partner zakończył relację musisz teraz zmierzyć się albo z poczuciem winy albo poczuciem odrzucenia. Wbrew pozorom obydwa te uczucia są trudne.

To, co tutaj widzisz jest dla ciebie trudne, ale wiesz, że ciut wyżej, świat wygląda o niebo lepiej. Nasuwa się więc tylko jeden wniosek, trzeba wejść wyżej, na pewno nie chcesz tutaj zostać!

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:
WIEK. Im starsze są osoby rozwiedzione tym trudniejszy proces adaptacji. Liczba dzieci i postrzeganie przyczyn rozwodu dodatkowo wydłużają czas przywracania równowagi. 

Na podstawie: „Rozwody i rozstania.  Sprawdzony program odbudowy życia”, Bruce Fisher, Robert Alberti, Wydawnictwo Samo Sedno, Warszawa 2012
* s.15,

2/5 Drugi stopień

Drugi stopień

Właśnie nieśmiało zaczepiłaś palce o następny szczebel. Nieco wyżej widok jest zupełnie inny, ale zanim zaczniesz piąć się na szczyt, musisz przepracować swoje emocje. Nie chcesz chyba, by coś zrzuciło cię znów niżej?

• Żal
  Po każdej starcie w życiu odczuwamy żal. Żeby odzyskać równowagę i nauczyć się żyć na nowo, musimy przejść przez żałobę – pogodzić się z tym, że pewien etap naszego życia i czyjaś w nim obecność, już się zakończyły.
• Gniew
  Podczas rozstania narasta w nas gniew. Jest to uczucie, którego nigdy wcześniej nie doświadczyłaś. Swój gniew kierujesz na partnera. Czy się go wstydzić? Nie, najważniejsze aby nie pozwolić mu przejąć kontroli. Gdy to ty będziesz panować nad swoim gniewem, pomoże ci on zbudować emocjonalny dystans to sytuacji rozstania.
• Odpuszczanie
  Bardzo trudna emocja, którą trzeba przepracować. Szczególnie gdy związek był wieloletni. Kiedy podejmujemy decyzję o rozstaniu, musimy nauczyć się inwestować swoje emocje gdzie indziej, nie pozwalać by nasza energia uciekała w związek widmo.
• Poczucie własnej wartości
  Bez niego, jak bez ręki. Większość życia staramy się podbudować własny wizerunek, wzmocnić swoją siłę i nagle stajemy w obliczu jeszcze trudniejszego wyzwania. Zakończenie związku, bardzo często wyzwala w nas myśli: „nie jestem dość dobra”, „nie zasługuje na miłość”, „nikt na mnie już nie spojrzy” – szczególnie, gdy to my zostałyśmy porzucone, np. dla innej kobiety. Dobra wiadomość jest taka, że gdy tylko pozwolimy sobie spojrzeć ciut dalej, szybko przekonamy się, że „on nie dostrzegał tak wielu dobrych cech we mnie”, „odkryłam w sobie nowe talenty/umiejętności”, „poradziłam sobie w sytuacji…”, „nauczyłam się”, „zaczęłam…”. Każde nowe doświadczenie po rozstaniu, może stać się solidną cegłą pod filary twojego poczucia własnej wartości.
• Przejście
  To proces, który musisz przejść. Pora pozamiatać pajęczyny w głowie, otworzyć szeroko okno i dowiedzieć się, co nie działo do tej pory dobrze. Przejście to nic innego, jak małe emocjonalne śledztwo zakończonego związku. Mała wiwisekcja martwej relacji będzie dla ciebie niezbędnym narzędziem, by nie powielać popełnionych w przeszłości błędów. Być może w związkowych resztkach odnajdziesz własne przekonania, które prowadziły cię złą drogą, prowadziły do toksycznych relacji?

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk: 
POCZUCIE OPUSZCZENIA. Osoba opuszczona to ta, która została zdradzona, porzucona przez partnera, a jeszcze najczęściej jest osobą pozwaną w sądzie. Sytuacja taka jest podwójnie trudna. Nie zadręczaj się pytaniami „dlaczego ja?”. Nie skupiaj się na tym co straciłaś. Skup się na tym co masz i co możesz z tym zrobić.

Partnerem artykułu jest

Kobieta i Rozwód Gdańsk to firma stworzona przez kobiety dla kobiet. To wyjątkowe miejsce skupiające wszystkich specjalistów, którzy na zawiłej drodze rozwodowej mogą być potrzebni: prawników, mediatorów, psychologów, terapeutów, detektywów. Bywa, że do jednej sprawy trzeba zaangażować cały zespół. Tu nic nie jest przypadkowe. Możesz być pewna, że przydzieleni do sprawy specjaliści to sprawdzeni, kompetentni i skuteczni profesjonaliści.

---

Na podstawie: „Rozwody i rozstania.  Sprawdzony program odbudowy życia”, Bruce Fisher, Robert Alberti, Wydawnictwo Samo Sedno, Warszawa 2012
* s.15,

3/5 Trzeci stopień

Trzeci stopień

• Otwartość
  Otworzyć się na innych i na siebie – a cóż to właściwie znaczy? Według dr Bruce’a Fishera i dr Roberta E. Alberti każdy z nas nosi pewnego rodzaju maskę. Ta ma za zadanie pokazywać nas takimi, jakimi chcemy być widziani przez innych. Jesteśmy głęboko przekonani, że to, co zobaczyliby pod maską mogłoby ich odstraszyć.  Okazuje się jednak, że zrzucenie maski może wbrew pozorom przynieść wiele korzyści. Otwartość na innych ludzi i na siebie samego, to akceptacja tego, że bywa różni: również zmęczeni, rozzłoszczeni, zranieni. Gdy udajemy, że nic się nie stało, nie oczekujmy, że ktoś przyjdzie nam z pomocą.
• Miłość
  Nie udało się, ba! rąbnęła z wielkim łoskotem i co teraz? Teraz to już pewnie nigdy kochać nie będę i nie będę kochana – to pierwsze myśli, jakie nachodzą nas jak natrętny akwizytor. Spokojnie. Oswajanie pojęcia miłości wymaga od ciebie odrobinę czasu i pracy. Po pierwsze musisz zastanowić się nad swoją definicją miłości, co prze nią rozumiesz, jakiej miłości pragniesz, jakiej ci brakuje (brakowało). Po drugie, czy ty kochasz siebie, albo chociaż lubisz? Jeśli zastanawiasz się co to ma do rzeczy, wróćmy do początku: jeżeli nie lubisz siebie, nie potrafisz się pogodzić z tym, co się wydarzyło, obwiniasz się – w konsekwencji masz wrażenie, że na miłość nie zasługujesz. Bo jak ktoś może mnie pokochać, skoro ja samej siebie kochać nie potrafię lub nie chcę?
• Zaufanie
  Brak zaufania i lęk przed ponowną bliskością z drugim człowiekiem, to najgłębsze rozwodowe blizny. Aby spróbować na nowo odbudować ten fragment układanki, potrzebujesz czasu i ćwiczeń. Nie spiesz się, pozwól sobie małymi krokami pokonywać tę drogę. „Nie ufam mu/nie umiem zaufać” mówi więcej o osobie, która wypowiada to zdanie, niż o osobie, która jest oceniana.
• Relacje
  Gdy odbudowujesz swoje zaufanie, zaczynasz zbliżać się do nawiązania nowej relacji. Na pierwszy rzut oka, nowy związek wydaje się być lekarstwem na całe zło, którego dotychczas doświadczyłaś. Pamiętaj jednak, że zrywanie takiego „plasterka” może być bolesne. Nie musisz się spieszyć, bierz odpowiedzialność za swoją radość z nowego związku, nie udawaj przed sobą niczego, nie buduj niepotrzebnych iluzji.

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:
NOWY ZWIĄZEK. Nie jest łatwo go zbudować, po tak przykrych doświadczeniach. Jeśli nie jesteś jeszcze na to gotowa, nie rób nic na siłę. Zacznij od tego, by otwierać się na innych. Bądź dla nich inspiracją. Podejmuj życzliwe działania. Otrzymane zwrotnie pozytywne emocje, wzmocnią poczucie, że nie jesteś sama.

Na podstawie: „Rozwody i rozstania.  Sprawdzony program odbudowy życia”, Bruce Fisher, Robert Alberti, Wydawnictwo Samo Sedno, Warszawa 2012
* s.15,

4/5 Czwarty stopień

Czwarty stopień

• Seksualność
  Seks? Ja? Ale jak? Seksualność po rozwodzie staje się dla ciebie trudnym tematem. Jesteś przecież istotą seksualną, jednak masz wrażenie, że jeszcze nigdy nie miałaś tylu obaw.  Ulegasz wielu presjom, stereotypom i oczekiwaniom, jednocześnie starasz się w swojej seksualności odrodzić. To trudny etap,  w którym znów czujesz się jak nastolatka, która nie jest pewna, jak się zachować. Właśnie dlatego możesz czuć pewien opór i zahamowanie w intymności. Daj sobie czas i myśl o sobie!
• Samodzielność
  Zastanawiasz się czy to oznacza, że do tej pory samodzielna nie byłaś? Jeżeli przed małżeństwem miałaś swój czas życia na własny rachunek w pojedynkę, będzie ci ciut łatwiej, jeśli nie, nie szkodzi. Wszystkiego można się nauczyć, a czas budowania swojej życiowej samodzielności zawsze pozytywnie nas rozwija. Wiele jeszcze rzeczy odkryjesz w najbliższym czasie – tych dobrych i tych złych, jednak każde takie odkrycie i lekcja nauczą cię, jak chcesz żyć.
• Poczucie celu
  Przeczytałam ostatnio, że planowanie pomaga nam niejasną przyszłość osadzić w teraźniejszości. Pozwolić ją sobie spokojnie i dokładnie „obejrzeć”. No właśnie, co chcesz zrobić, osiągnąć, które marzenie spełnić? Zapisz swoje plany, spróbuj je rozmieścić w czasie. Masz przed sobą jeszcze całe życie, jak chcesz je spędzić?

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:
DŁUGI ROZWÓD. Mając za sobą długą batalię sądową, nie miałaś szans na prawidłową separację emocjonalną i stabilizację po rozstaniu. Przez ten czas byliście przeciwnikami i rywalami. Nie zapominaj jaki masz cel, ale jeśli osiągnięcie go może cię wyniszczyć, warto go dostosować do sytuacji. Bądź silna jak dąb, ale elastyczna jak trawa.

Na podstawie: „Rozwody i rozstania.  Sprawdzony program odbudowy życia”, Bruce Fisher, Robert Alberti, Wydawnictwo Samo Sedno, Warszawa 2012
* s.15,

5/5 Piąty stopień

Piąty stopień

• Wolność
  Wreszcie upragniony szczyt drabiny! A tam twoja wolność, również ta emocjonalna. Możesz tu zostać i zbudować sobie chatkę albo ruszyć jeszcze dalej. Kto wie, całkiem  możliwe, że właśnie wyrastają ci skrzydła byś mogła pofrunąć jeszcze wyżej?
  Co oznacza ta wolność? Po pierwsze, gdy już udało ci się odczepić cały balast, który na początku nie pozwalał wejść ci na drugi stopień, przepracować wszystkie emocje, które tobą targały, masz teraz wolność wyboru. Możesz wybierać jak wygląda twoje życie i czy chcesz je jeszcze kiedyś z kimś dzielić. Jesteś wolna, co oznacza również, że masz wreszcie komfort bycia prawdziwą sobą. Że już potrafisz siebie słuchać i o sobie pamiętać. Mało tego pewnie już zdążyłaś siebie pokochać.

DorotaWollenszleger z firmy Kobieta i Rozwód Gdańsk:
POGODZENIE Z PRZESZŁOŚCIĄ. Musisz pogodzić się ze swoją przeszłością. Ona jest częścią twojego doświadczenia życiowego. Nic już w niej nie zmienisz. Masz wpływ tylko na to co będzie. Zaakceptuj ten fakt, a zaczniesz pisać scenariusz  twojego nowego życia.

Nawet jeśli podczas tej drogi, stracisz na chwilę siłę i przysiądziesz na niższym szczeblu, a może pełna entuzjazmu przeskoczysz jakiś stopień, by później do niego wrócić? Nie martw się, jestem pewna, że zdobędziesz swój szczyt, w najlepszym dla siebie czasie.

Pamiętaj, jeśli masz dzieci – one też potrzebują czasu na swoją odbudowę.

Na podstawie: „Rozwody i rozstania.  Sprawdzony program odbudowy życia”, Bruce Fisher, Robert Alberti, Wydawnictwo Samo Sedno, Warszawa 2012
* s.15,