Zapalenie płuc to zakażenie dolnych dróg oddechowych, które występuje dość często, może być niebezpieczne i skutkować poważnymi konsekwencjami. Dlatego by nie narażać zdrowia na szwank, warto wiedzieć dokładnie, jakie objawy daje zapalenie płuc u dorosłego i u dziecka, oraz jak je leczyć.
Zapalenie płuc jeszcze 100 lat temu było chorobą w wielu przypadkach śmiertelną. Dopiero odkrycie antybiotyków sprawiło, że medycy mogli skuteczniej walczyć z chorobą.
Zapalenia płuc można rozróżnić jako:
- zapalenie pozaszpitalne – dochodzi do niego u chorych nieprzebywających w szpitalu. Śmiertelność obejmuje 20 przypadków na 100000 zachorowań.
- szpitalne – występuje u 5-15 osób na 1000 osób osób hospitalizowanych dłużej niż 48 godzin. Ryzyko zachorowania wzrasta u pacjentów ciężko chorych oraz mechanicznie wentylowanych (gdy oddycha za nich respirator). Śmiertelność szpitalnego zapalenia płuc wynosi od 30 do 50%.
Fot. iStock
Zapalenie płuc – przyczyny
W zależności od przyczyny, zapalenie płuc dzielimy na:
- bakteryjne zapalenie płuc – przyczyną 2/3 przypadków pozaszpitalnego zapalenia płuc jest zakażenie bakterią – dwoinką zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae). W trakcie badania płuc przy pomocy stetoskopu słychać wyraźnie charakterystyczne szmery;
- wirusowe zapalenie płuc – najczęściej jako skutek przedłużającego się zakażenia grypowego, i daje zazwyczaj podobne, ale łagodniejsze objawy, niż bakteryjne zapalenie płuc;
- grzybicze zapalenie płuc – pojawia się rzadko i najczęściej u osób ze znacznie obniżoną odpornością. Wywołują je grzyby takie jak Pneumocystis jiroveci czy Histoplasma capsulatum;
- chemiczne zapalenie płuc – występuje najczęściej na skutek pracy w warunkach narażenia na pyły metali;
- alergiczne zapalenie płuc – spowodowane stałym narażeniem na alergeny wziewne, które wywołują reakcję immunologiczną organizmu, prowadzącą do uszkodzenia miąższu płucnego.
- atypowe zapalenie płuc – powodują najczęściej drobnoustroje takie jak: Chlamydia pneumoniae, a znacznie rzadziej Legionella pneumophila;
Zapalenie płuc u dorosłego i u dziecka – objawy
Najczęściej zapalenie płuc daje objawy u dorosłego i u dziecka takie jak:
- kaszel z odkrztuszaniem ropnej (żółtej, zielonej lub szarej) plwociny,
- ból w klatce piersiowej (nasilający się przy głębokim wdechu i kaszlu, zlokalizowany zazwyczaj w bocznych częściach klatki piersiowej).
- gorączka,
- dreszcze,
- potliwość,
- uczucie rozbicia,
- w ciężkich przypadkach zapalenia płuc powyższym objawom towarzyszy duszność,
- dzieci mogą uskarżać się na brak apetytu.
Jeśli u dorosłego czy dziecka wystąpią objawy świadczące o tym, że zapalenie płuc się zaognia, należy pilnie udać się do lekarza. Szczególnie alarmujące są:
- trudności w oddychaniu, duszność,
- nagły i silny ból w klatce piersiowej,
- trwająca dłużej niż 3 dni gorączka przekraczająca 39 º C
- uporczywy kaszel,
- odkrztuszanie ropy.
Jeśli objawy zapalenia płuc zaobserwowane zostały u: dzieci poniżej 2. roku życia; osób powyżej 65. roku życia; z niedoborami odporności; przyjmującymi leki immunosupresyjne oraz poddawane chemioterapii – również konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem.
Fot. iStock
Bezobjawowe zapalenie płuc – objawy
Bezobjawowe zapalenie płuc nie występuje w terminologii medycznej – to potoczne określenie na proces zapalny w płucach przebiegający bezobjawowo lub ze słabo nasilonymi objawami. Wbrew obiegowej nazwie, bezobjawowe zapalenie płuc najczęściej daje objawy, tylko i znacznie łagodniejszym nasileniu, niż standardowe, pełnoobjawowe.
Bezobjawowe zapalenie płuc – objawy:
- przewlekły, lecz nieuciążliwy kaszel;
- stan podgorączkowy lub rzadziej gorączka;
- obniżenie sprawności psychicznej i fizycznej;
- duszności nasilające się w przypadku aktywności ruchowej
- bóle mięśni;
- dreszcze;
- ból w klatce piersiowej,
- pogorszenie się samopoczucia,
- apatia, zmęczenie.
Leczenie bezobjawowego zapalenia płuc przebiega tak samo, jak w przypadku pełnoobjawowego, w zależności od przyczyny wystąpienia choroby.
Fot. iStock
Zapalenie płuc objawy – diagnoza i leczenie
Objawy, jakie daje zapalenie płuc powinny skłonić do wizyty u specjalisty. Lekarz poddaje pacjenta prostemu badaniu fizykalnemu. Potwierdzające zapalenie płuc za pomocą opukiwania i osłuchiwania klatki piersiowej objawy, lokalizowane są nad określonym obszarem klatki piersiowej. Często zalecany jest dla pewności RTG klatki piersiowej, na którym można w przypadku zapalenia płuc zauważyć zaciemnienie miąższu płuc. W badaniach laboratoryjnych z krwi pacjenta stwierdza się leukocytozę i zwiększone stężenie CRP.
Leczenie określane jest po indywidualnym rozpatrzeniu przypadku. Wpływa na to stopień zaawansowania choroby, wiek pacjenta oraz istnienie przewlekłych chorób lub obniżonej odporności. Ponieważ zapalenie płuc zazwyczaj wynika z namnażania się bakterii, w leczeniu choroby stosuje się antybiotyki. W przypadku, gdy zapalenie powodują grzyby, zaleca się leczenie antybiotykami bądź chemioterapeutykami. Infekcje wirusowe, o ile są niepowikłane, zazwyczaj leczone są objawowo. Niekiedy, gdy zapalenie płuc ma ciężki przebieg, chory wymaga hospitalizacji, celem wdrożenia dożylnej antybiotykoterapii.
