Siniaki na ciele są częstym zjawiskiem, szczególnie u osób w podeszłym wieku oraz u dzieci, które często się przewracają i są bardziej narażone na urazy np. podczas szaleństw podczas zabawy czy uprawiania sportu. Podatność na siniaki może być także objawem alarmującym, szczególnie gdy zaczynają pojawiać się znikąd. O czym mogą świadczyć siniaki i kiedy powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty?
Czym są siniaki?
Krwawe wylewy podskórne określamy mianem siniaków. Siniaki tworzą się, gdy dochodzi do uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych i przedostania się krwi do tkanek. Sińce na ciele zwykle są efektem mocnego uderzenia, ucisku, co jest sytuacją normalną. W miejscu urazu pojawia się ból, skóra staje się ciemnoczerwona, a z upływem czasu ich kolor ulega zmianie, co wiąże się z przemianami zachodzącymi w hemoglobinie wytrąconej z układu krwionośnego. Zdarza się jednak, że przyczyna powstawania uciążliwych siniaków jest inna, niż uraz i wtedy konieczne jest bliższe przyjrzenie się zdrowiu.
Fot. iStock/Siniaki
Siniaki — przyczyny tworzenia się krwistych wybroczyn pod skórą
Zwyczajną przyczyną tworzenia się siniaków jest uraz np. po upadku z roweru, w trakcie uprawiania sportu (uderzenie piłką, kopniak, zadany cios), czy wypadku. Zazwyczaj im bardziej jest on rozległy, tym większe ślady po sobie zastawia uszkodzenie. Tendencje do wychodzenia siniaków mogą też wynikać z wrodzonych tendencji do nadmiernej kruchości naczyń krwionośnych. U kobiet siniaki częściej pojawiają się podczas miesiączki, przez wpływ hormonów w tym czasie na kruchość naczynek krwionośnych.
Najczęściej siniaki nie są powodem do zmartwień, ale sytuacja, w której wyskakują na ciele bez widocznego powodu, powinna skłonić do poszukiwania przyczyny ich pojawiania się. Mogą być jednakowo objawem charakterystycznym istniejącej choroby lub niedoboru, jak jedynie objawem towarzyszącym
Na jakie choroby/zaburzenia mogą wskazywać siniaki?
Niedobór witamin a siniaki
Mimo iż zazwyczaj dieta dorosłych osób jest urozmaicona i do niedoboru witamin wcale nie dochodzi zbyt często, to jednak bywa to przyczyną pojawiania się siniaków. Jedną z nich może być niedobór witaminy C. W jej wyniku dochodzi do upośledzenia prawidłowej syntezy kolagenu. Na skutek tego nowo powstające włókna mają nieprawidłową strukturę i są mniej odporne na uszkodzenia. Innym powodem bywa niedobór witaminy K. W jego wyniku zmniejsza się aktywność czynników zespołu protrombiny, co przekłada się na tendencję do tworzenia się siniaków. Niedobór witaminy B12, oraz (rzadziej) żelaza może powodować anemię. W jej przebiegu dochodzi do spadku poziomu hemoglobiny, czerwonych krwinek i płytek krwi, co powoduje zaburzenia krzepliwości i częstsze wykwitanie siniaków przy nawet lekkim urazie.
Stosowanie leków
Także stosowanie leków może mieć wpływ na tworzenie się siniaków. Najczęściej jest to skutek przyjmowania kortykosteroidów w terapiach przeciwzapalnych lub przeciwalergicznych. Wpływać na siniaki może także stosowanie leków rozrzedzających krew, takich jak heparyna lub warfaryna. Także leki dostępne bez recepty (aspiryna, ibuprofen) mogą skutkować zwiększeniem podatności na siniaki.
Fot. iStock
Siniaki a skazy krwotoczne
Jeśli do tworzenia się wybroczyn dochodzi po lekkim urazie, a nawet bez wyraźnej przyczyny, może to wskazywać na istnienie skazy krwotocznej. Mogą ją powodować niedobory czynników krzepnięcia krwi, wadliwe funkcjonowanie płytek krwi lub ścian naczyń krwionośnych. U dzieci taką sytuację obserwuje się głównie przy zespole Henocha i Schonleina. Typem skazy krwotocznej uwarunkowanej genetycznie są hemofilia, w której występują niedobory czynników krzepnięcia, oraz choroba von Willebranda, w której siniaki tworzą się z braku we krwi czynnika odpowiadającego za zlepianie się płytek krwi.
Choroby układu krwiotwórczego
Siniaki mogą być także objawem towarzyszącym chorobom takim jak:
- białaczki;
- nowotwory limfoproliferacyjne — chłoniaki nieziarnicze, które wywodzą się z nieprawidłowych limfocytów (komórki odpornościowe);
- zespoły mielodysplastyczne — choroby, w których dochodzi do zmniejszenia ilość czerwonych krwinek, białych krwinek i/lub płytek krwi we krwi obwodowej, z powodu ich nieprawidłowego tworzenia się w szpiku kostnym.
Zakażenie wirusowe
Zmniejszenie liczby płytek krwi i tendencje do tworzenia się krwistych wybroczyn można zauważyć podczas zakażeń wirusowych, takich jak: różyczka, cytomegalia, mononukleoza zakaźna.
Choroby wątroby a skłonność do siniaków
Ponieważ w wątrobie dochodzi do wytwarzania wielu istotnych czynników krzepnięcia krwi, jej choroby, w tym zaawansowana niewydolność, mogą zwiększać tendencję do pojawiania się licznych siniaków na ciele, szczególnie na nogach.
Nadużywanie alkoholu
Nadużywanie alkoholu także zwiększa tendencję do powstawania krwistych wybroczyn. Spożywanie alkoholu, który jest toksyczny dla szpiku kostnego, wpływa na upośledzenie wytwarzania płytek krwi. Powoduje również niedobór kwasu foliowego, co może zaburzać krzepliwość.
Podeszły wiek a siniaki
Szczególną tendencję do pojawiania się siniaków na ciele można zaobserwować u osób w podeszłym wieku. Często dotyczy ich kruchość naczyń krwionośnych, która spowodowana jest z postępującym z wiekiem zwyrodnieniem włókien kolagenu i elastyny.
Fot. iStock/siniaki
Siniaki — jak pozbyć się nieestetycznych zmian?
Świeżo nabity siniak musi mieć czas, aby się wchłonął. Proces ten zajmuje średnio ok. tygodnia. Można go nieco przyspieszyć dzięki zastosowaniu zimnego okładu, który obkurcza naczynka krwionośne i ogranicza zasięg podskórnego wylewu krwi. Zimne okłady można stosować przez 1-2 dni od urazu, a następnie zastąpić ciepłymi okładami, które przyśpieszą wchłanianie siniaka. Na siniaki można pomocniczo stosować preparaty zawierające wyciąg z arniki górskiej lub kasztanowca.
Kiedy udać się do lekarza?
W przypadku, gdy siniaki pojawiają się często, szczególnie bez wyraźnej przyczyny, lub są rozległe, należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista zleci odpowiednią diagnostykę, która wyjaśni sytuację zdrowotną pacjenta.
źródło: pulsmedycyny.pl, www.poradnikzdrowie.pl
