Kurkuma to przyprawa, która znalazła zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w medycynie naturalnej. Ma ona wielu zwolenników, ze względu na liczne właściwości lecznicze i wzmacniające organizm. Czym jest kurkuma, w jaki sposób wpływa na zdrowie? Przepis na pastę z kurkumy.
Kurkuma
Kurkuma (ostryż długi, ostryż domowy) znalazła zastosowanie jako przyprawa, barwnik spożywczy, a także naturalny środek wspierający leczenie różnych dolegliwości. Charakteryzuje się podobnym do imbiru zapachem, oraz intensywnym korzennym smakiem. Kłącze kurkumy pochodzi z Indii, ale obecnie uprawia się ją również w Chinach oraz Azji Południowo-Wschodniej.
Jej wyjątkowość wynika ze składu, w którym nie brakuje substancji biologicznie aktywnych. Lecznicze działanie kurkumy jest zasługą kurkuminoidów, do których należą: kurkumina, demetoksykurkumina i bis – demetoksykurkumina. Wśród nich najbardziej istotna dla zdrowia jest kurkumina nadająca potrawom żółtopomarańczowy kolor. M.in. dzięki niej kurkuma wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, antyoksydacyjne oraz neuroprotekcyjne. Poza tym kurkuma zawiera również witaminy z grupy B (tiaminę, ryboflawinę, niacynę, kwas foliowy i witamina B6), witaminy E, K. Nie brakuje w niej minerałów takich jak: wapń, mangan, potas, żelazo, magnez, fosfor, sód, miedź i cynk.
Fot. iStock
Kurkuma — właściwości
Właściwości zdrowotne kurkumy stały się celem badan naukowych, które w wielu wypadkach potwierdziły ich pozytywny wpływ na organizm człowieka. Dobrze wpływa m.in. na układ sercowo-naczyniowy, łagodzi dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jest pomocna w leczeniu problemów stomatologicznych. A to jedynie część z jej zalet dla zdrowia.
Kurkuma wspiera funkcjonowanie mózgu
Badania opublikowane w 2014 roku na łamach pisma „Stem Cell Research and Therapy” wskazują, że kurkuma może wpływać na przyspieszenie procesów naprawczych w ludzkim mózgu po chorobie lub urazie, np. przy chorobie Alzheimera lub po udarze mózgu. Ma to wynikać z obecności tumeronu, który pobudza namnażanie i różnicowanie komórek nerwowych w mózgu.
Wspiera ochronę przed nowotworami
Kurkumina jest silnie działającym polifenolem o działaniu przeciwutleniającym i przeciwzapalnym. Ta cecha jest przydatna w profilaktyce nowotworów. Kurkumina wspiera działanie taxolu (paklitakselu), leku stosowanego w leczeniu raka piersi, hamując jego toksyczność dla organizmu. Badania przeprowadzone na myszach wykazały, że kurkumina hamuje proces nowotworzenia na wszystkich etapach powstawania guza.
Kurkuma obniża poziom cukru
Kurkumina może mieć wpływ na obniżenie poziomu cukru we krwi, co potwierdziły nadania przeprowadzone na szczurach.
Podnosi odporność
Według naukowców z Oregon State University (USA) oraz uniwersytetu w Kopenhadze (Dania), kurkumina może mieć wpływ na podniesienie poziomu katelicydyny (CAMP) – peptydu ważnego dla zapobiegania rozwojowi infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych.
Kurkuma na trawienie i zdrową wątrobę
Kurkuma dodawana do potraw działa żółciopędne, rozkurczająco. Wspiera wydzielanie gastryny, sekretyny i enzymów trzustkowych. Działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjne, m.in. na H. pylori, przyczyniających się do rozwoju wrzodów żołądka.
Kurkuma wchodzi w skład leków stosowanych w stanach uszkodzenia i niewydolności wątroby. Stosowana jest również podczas stanów zapalnych miąższu wątroby i zapalenia dróg żółciowych, jeśli są one drożne.
Na zdrową skórę
Kurkuma znalazła zastosowanie w kosmetyce i leczeniu skóry, dzięki działaniu przeciwzapalnemu i przeciwutleniającemu. Poleca się ją na skórę dotkniętą trądzikiem, zmianami łuszczycowymi, i egzemą. Ponieważ hamuje rozwój zakażenia, odkład z kurkumy stosuje się na rany, zaczerwienienia, oparzenia.
Fot. iStock
Kurkuma na dolegliwości stomatologiczne
Kurkuma znalazła także zastosowanie jako środek łagodzący bóle zębów, w leczeniu stanów zapalnych dziąseł i przyzębia. Hamuje odkładanie się płytki nazębnej, przyspiesza leczenie nawracających aft, kojąc ból i gojąc owrzodzenia.
Na zdrowe stawy
Kurkuma zalecana jest jako wsparcie leczenia farmakologicznego zapaleń kości, mięśni, a także w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Związki kurkumy w połączeniu z tradycyjnym leczeniem wzmacniały efektywność kuracji, lepiej koiły ból i zwiększały zakres ruchu.
Kurkuma dla zdrowego serca
Kurkuma wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe. Obniża ciśnienie, hamuje zlepianie się płytek krwi, przez co redukuje ryzyko powstawania zatorów.
Kurkuma — przeciwwskazania
Kurkuma jest dobrze tolerowana przez organizm, ale należy pamiętać, że Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności zaleca dobowe spożycie kurkumy w ilości maksymalnie 3 mg na kg masy ciała. Duże dawki mogą wchodzić w interakcje z lekami oraz wywoływać nudności i biegunkę. Ostrożne przy jej stosowaniu powinny być także kobiety w ciąży, ponieważ może wywoływać skurcze macicy. Kurkumy nie należy stosować przy niedrożności dróg żółciowych oraz przy występowaniu kamieni żółciowych, ze względu na jej zdolność do zwiększania produkcji żółci.
Kurkuma w tabletkach — z pieprzem (piperyną)
Kurkumina stanowi zaledwie 2-5% kurkumy, w dodatku jest słabo przyswajalna po zjedzeniu. Silniejsze działanie mogą mieć wyciągi z kłącza kurkumy, które dostępne są w suplementach. Dostępna jest kurkuma w tabletkach z czarnym pieprzem, która poprawia wchłanianie kurkuminy. Suplementy należy jednak stosować z umiarem, ponieważ mimo leczniczych właściwości kurkuminy, jej nadmiar może powodować rozrzedzenie krwi, lub skutki uboczne, jak np. zapalenie wątroby na tle autoimmunologicznym.
Kurkuma w tabletach z pieprzem (piperyną) może kosztować od 50 zł do 100 zł.
Przepis na złote mleko — napój z kurkumą
Złote mleko to napój, który dzięki właściwościom kurkumy, podnosi odporność, rozgrzewa, pomaga zwalczyć infekcje, ułatwia wydalanie śluzu, dobrze wpływa na stawy oraz ułatwia zasypianie.
Fot. iStock/Złote mleko z kurkumą
Złote mleko — składniki na pastę:
• 2-3 łyżki świeżej kurkumy w proszku
• 1/2 szklanki wody
Ponadto do przygotowania napoju: mleko od krowy, kozy, roślinne
