Owoce morza, m.in. homary, ośmiornice, małże, to produkty spożywcze, które nie za często trafiają polskie stałe stoły. Są zdrowe, ale nadal rzadko u nas goszczą, ze względu na smak, który nie każdemu odpowiada, oraz z powodu ich nieznajomości. Czym są owoce morza, jakie wybierać i dlaczego warto po nie sięgać?
Owoce morza, znane także na świecie pod nazwą frutti di mare, od średniowiecza trafiały na stoły Włochów i Francuzów. Do Polski trafiły w XVIII w., ale nie zdobyły szerokiej popularności.
Czym są owoce morza?
Mimo iż owoce morza nadal nie są u nas tak bardzo popularne, jak w krajach śródziemnomorskich, warto się do nich przekonać. Owoce morza to skorupiaki oraz mięczaki, znacznie rzadziej szkarłupnie, najczęściej pozyskiwane z wód morskich lub Atlantyku.
Do jadalnych skorupiaków, które trafiają na nasze stoły, zaliczamy: krewetki, homary, kraby, langusty, nieco rzadziej ośmiornice, kałamarnice i mątwy, które zaliczamy do głowonogów. Jeśli chodzi o mięczaki, najczęściej sięgamy po przegrzebki, ostrygi, omułki i sercówki. Do rzadziej spotykanych owoców morza zaliczamy także szkarłupnie, do których należą między innymi jeżowce, z których mięso wydobywa się po otwarciu twardej skorupy.

Fot. iStock
Owoce morza — zalety
Owoce morza są pokarmem bardzo zdrowym, dostarczającym przede wszystkim pełnowartościowe białko, przy niskiej zawartości tłuszczu, więc są niskokaloryczne. Innym ich bardzo ważnym składnikiem są wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (DHA, EPA), bardzo ważne w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Owoce morza dostarczają także witaminy rozpuszczalne w tłuszczach — witaminy A, D, E. Szczególnie ważna jest tu witamina D, którą pozyskujemy przede wszystkim z działania promieni słonecznych na skórę, i na której niedobór cierpi wiele osób. Obecna jest też tu witamina B12. Reguluje ona pracę układu nerwowego, bierze udział w przemianach tłuszczów i węglowodanów oraz jest konieczna do wytworzenia elementów morfotycznych krwi. W owocach morza nie brakuje również składników mineralnych, takich jak jod, selen, wapń i cynku. Szczególnie ważny jest tu jod, który musi być dostarczany wraz z pożywieniem, ponieważ nie jest magazynowany w organizmie. Jod wpływa na prawidłową pracę tarczycy oraz funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego.
Owoce morza to też znany afrodyzjak, który uwielbiał słynny Casanova. Ponoć zjadał on codziennie na śniadanie 50 ostryg, które wpływały na jego wyjątkową sprawność seksualną.

Fot. iStock
Kto powinien unikać owoców morza?
Owoce morza nie zawsze pochodzą z czystych wód morskich czy atlantyckich. Niekiedy mogą zawierać szkodliwe związki chemiczne, np. rtęć czy kadm. Z tego powodu nie są one polecane kobietom ciężarnym, a także małym dzieciom. Ponadto mogą wywoływać silne reakcje alergiczne, które mogą skutkować szokiem anafilaktycznym. Dlatego osoby uczulone powinny bezwzględnie ich unikać.
Jak kupować i przyrządzać owoce morza?
Owoce morza szybko się psują, dlatego podczas zakupu trzeba przyjrzeć się dacie przydatności do spożycia. Zamrożone owoce morza należy po rozmrożeniu jak najszybciej przyrządzić i spożyć. Konserwy z owocami morza powinno się zjeść w ciągu 24 godzin. Świeże małże powinny być jędrne, bez plam i pachnieć morzem.
Ostrygi
Nie należy kupować ostryg, które mają otwartą skorupkę, ponieważ takie są nieświeże. Serwuje się je na surowo, skropione niewielką ilością soku z cytryny.
Małże
Te z otwartymi skorupkami, podobnie jak w przypadku ostryg, są nieświeże. Przed gotowaniem małże trzeba dokładnie umyć i usunąć narośla na skorupkach. Najczęściej serwuje się je gotowane. Wrzuca się je do garnka z podsmażoną na oliwie szalotką i czosnkiem, zalewa półwytrawnym białym winem i gotuje 3 minuty, do czasu aż muszle się otworzą.
Mule
Mają delikatne w smaku, białe mięso, gotuje się je lub dusi, do momentu aż nie otworzą się muszle.
Przegrzebki
Ich mięso przypomina smakiem kurczaka. Można je krótko usmażyć po 1-2 minutach z każdej strony, z czosnkiem, natką pietruszki, cytryną i papryczką chili. Można je również zapiekać na ruszcie i ugotować.

Fot. iStock/przegrzebki
Homar
Ma białe i delikatne mięso, które wydobywa się z rozciętego wzdłuż pancerza. Można go piec, dusić lub gotować w wodzie, lub na parze. Homar nadaje się do zjedzenia, gdy jego szczypce są stają się czerwone, a odwłok zwinięty.
Krewetki
Można je kupić już najczęściej ugotowane — wtedy mają kolor różowy. Szary kolor oznacza, że nie zostały poddane obróbce cieplnej. Można je gotować w wodzie lub na parze, dusić, upiec na ruszcie albo usmażyć na maśle, doprawić solą i pieprzem, i na końcu posypać natką pietruszki.

Fot. iStock/krewetki
Kalmary
Można je ugotować w zupie, lub usmażyć na głębokim tłuszczu, bardzo krótko na silnym ogniu lub bardzo powoli, na małym ogniu. W innym przypadku staną się gumowate. Kalmary najlepiej komponują się z masłem, czosnkiem, rozmarynem.
Ośmiorniczki
Odpowiednio przyrządzone nadają się na sałatki, zup, duszenia z warzywami i do dań z makaronem. Mięso ośmiornicy należy zbić tłuczkiem, by straciło na sprężystości. Trzeba też usunąć odbyt i otwór gębowy, jeśli nie została wcześniej oczyszczona, a następnie wywrócić na druga stronę, usunąć wnętrzności, ssawki i końce ramion.

Fot. iStock/ośmiornica
Owoce morza z makaronem — przepis
Wcale nie tak trudno przygotować w prosty, ale smaczny sposób owoce morza z makaronem. Gotowa zamrożona mieszanka owców morza wymaga jedynie krótkiej obróbki termicznej, więc nie trzeba temu daniu poświęcać dużo czasu i energii. Idealny pomysł dla laika na pierwszy samodzielnie wykonany obiad z owocami morza.

Fot. iStock
Owoce morza z makaronem
Składniki:
- 250 g (opakowanie) mieszanki owoców morza
- 350 g makaronu spaghetti
- pół cytryny
- 2 łyżki starego parmezanu
- pół pęczka pietruszki
- 2 ząbki czosnku
- 2 łyżki masła
- oliwa z oliwek
Przygotowanie:
- Makaron ugotuj al dente w lekko osolonej, wrzącej wodzie, odcedź.
- Otrzyj skórkę z cytryny, sok wyciśnij. Natkę pietruszki posiekaj.
- Rozgrzej masło na patelni, dodaj oliwę i czosnek podsmaż minutę. Dodaj owoce morza i smaż 2-3 minuty.
- Gotowy makaron wyłóż na patelnię z owocami morza, dodaj skórkę z cytryny i posiekaną natkę. Danie dopraw sokiem z cytryny.
- Owoce morza z makaronem posyp startym serem i od razu podawaj.