Migrena porażenna to rzadko spotykana forma migreny, która przebiega z dodatkowymi objawami mogącymi sugerować zaistnienie udaru mózgu. Czym jest migrena porażenna, jakie powoduje objawy i w jaki sposób można ją leczyć?
Czym jest migrena?
Migrena uważana jest za najczęściej występującą chorobą układu nerwowego. Według statystyk nawet 10% populacji świata cierpi na migreny. Zazwyczaj napady migren pojawiają się po raz pierwszy w dzieciństwie lub w młodości, o wiele częściej cierpią z ich powodów kobiety, niż mężczyźni. Ta zależność może wynikać z faktu, że hormony płciowe (szczególnie estrogen) mogą wywoływać ataki bólu głowy.
Fot. iStock/Migrena hemiplegiczna
Napady migreny mają najczęściej charakter spontaniczny, ale czasem wyzwala je konkretny bodziec: zmiany pogody, podróż, różne pokarmy i napoje, miesiączka, niektóre leki (np. leki rozszerzające naczynia krwionośne). Napady migrenowego bólu głowy mogą trwać od 4 do 72 godzin. Nie ma reguły na ich pojawianie się. U jednej osoby zdarzy się kilka napadów w roku, u innej nawet kilka w miesiącu. Mogą mieć lekki przebieg, czyli nie zakłócają funkcjonowania, średnio ciężki (następuje na czas ataku obniżenie zdolności do pracy) i ciężki (konieczność pozostania w łóżku).
Migrena porażenna
Najczęściej pojawia się migrena bez aury oraz migrena z aurą (klasyczna lub oczna). Medycyna jednak rozróżnia także inne typy migren, które różnią się od siebie pojawiającymi się dolegliwościami. Do jednej z nich zaliczana jest migrena porażenna.
Migrena porażenna jest uważana za rzadką formę migreny. Migrena porażenna, znana także pod nazwami: migrena połowiczoporaźna, hemiplegiczna, czy połowicza, przebiega z towarzyszącym osłabieniem (niedowładem) mięśni połowy ciała, które mogą kojarzyć się z objawami udaru mózgu.
Choroba ta może pojawić się jako genetycznie uwarunkowana, czyli rodzinna migrena hemiplegiczna (FHM), lub bez obciążenia genetycznego, określana jako sporadyczna migrena hemiplegiczna (SHM). Za występowanie rodzinnej migreny hemiplegicznej odpowiadają mutacje w genach: CACNA1A, ATP1A2, SCN1A i PRRT2. Taką zależność można określić przy pomocy testów genetycznych.
Migrena porażenna trwa nie dłużej niż 72 godziny, choć objawy mogą towarzyszyć w pewnych przypadkach dłużej, nawet tygodniami. Objawy, które powoduje migrena porażenna, mogą pojawiać się również jedynie podczas niektórych ataków.
Fot. iStock/Migrena hemiplegiczna
Migrena porażenna — objawy
Przed epizodem migreny porażennej pojawia się aura, czyli pewne zmiany w słuchu, wzroku i mowie, m.in.: omamy słuchowe, mroczki przed oczami, zaburzenia mowy. Pacjenci najczęściej skarżą się na ból głowy i odczuwalne osłabienie mięśni. Pojawiają się wtedy trudności z wykonywaniem zwykłych czynności, utrzymaniem równowagi, można zaobserwować niezborność ruchów oraz niezdarność. Osłabienie obejmuje zazwyczaj kończyny lub twarz. Pełny paraliż należy jednak do rzadkości przy migrenie połowiczej. Należy przy tym odróżnić objawy migreny z aurą, podczas której pojawiają się drętwienia, od migreny porażennej, dla której charakterystyczne jest osłabienie mięśni i niedowłady.
Migrena porażenna może powodować również objawy, które obejmują:
- silny ból odczuwalny z jednej strony głowy;
- zawroty głowy;
- zaburzenia mowy;
- splątanie,
- wrażliwość sensoryczną;
- brak koordynacji.
Choć migrena porażenna może mieć duże nasilenie i łączyć się z paraliżem, to nie generuje ryzyka trwałych uszkodzeń neurologicznych lub fizycznych. Objawy, które powoduje migrena porażenna, zależą od indywidualnego przypadku i mogą przebiegać nieco inaczej.
Fot. iStock/Migrena hemiplegiczna
Migrena porażenna — leczenie
Zazwyczaj atak migreny porażennej nie wymaga pilnej pomocy lekarskiej, ale ponieważ jej objawy mogą być podobne do objawów udaru mózgu, szczególnie przy pierwszym ataku migreny należy skontrolować ten stan u lekarza. Specjalista może przeprowadzić lub skierować na dodatkowe badania, które dadzą odpowiedź, co jest przyczyną problemów. Do takich badań zaliczamy m.in.:
- obrazowanie rezonansem magnetycznym (MRI) lub tomografia komputerowa (CT);
- ocena naczyń krwionośnych, tętnicy szyjnej i serca w celu wykluczenia np. zakrzepu.
Nie da się wyleczyć migreny, natomiast można przyczynić się do uniknięcia nieprzyjemnych ataków. O ile jest taka możliwość, należy unikać czynników wywołujących ataki (zbyt długi lub zbyt krótki sen, niektóre pokarmy i leki, sytuacje stresowe).
Aby zmniejszyć ryzyko nawrotów i nasilenie ataku migreny porażennej, pacjent może przyjmować trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, beta-blokery, blokery kanału wapniowego. Ostre epizody można leczyć niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) lub środkami przeciwbólowymi i lekami przeciw nudnościom w celu złagodzenia objawów. Ciężki przebieg migreny może wymagać dożylnego podania siarczanu magnezu, werapamilu lub kwasu walproinowego (VPA)
