Dzika róża, to krzew o pięknie pachnących kwiatach, który można spotkać pospolicie w wielu miejscach. Jej kwiaty i owoce znalazły zastosowanie w kosmetyce i tradycyjnej medycynie, ze względu na bogactwo substancji ważnych dla zdrowia. Mimo wielu zalet istnieje kilka przeciwwskazań, przez które nie każdy powinien po nią sięgać.
Dzika róża — cenne surowce: kwiat, owoce
Dzika róża kojarzona jest głównie z pięknym zapachem kwiatów. Krzewy dzikiej róży można spotkać nie tylko przy drogach, na słonecznych polanach czy nieużytkach, ale również na działkach i w ogródkach. Jej kwiaty, liście i owoce są cenione od stuleci, ze względu na lecznicze właściwości. Dziko rosnące gatunki róży mogą mieć odmienną barwę kwiatów (od białego po intensywnie różowy), a także wygląd owoców.
Owoce dzikiej róży
Owoce dzikiej róży zawierają ogromną ilość witaminy C (nawet 30–40 razy więcej niż cytrusy). Ponadto dostarczają także witaminy z grupy B, witaminy A, E i K. Nie brakuje w nich soli mineralnych takich jak: sole wapnia, potasu, magnezu, krzemu oraz żelazo. Zawierają również wysoką ilość karotenoidów (np. likopenu, luteiny) oraz polifenoli (m.in. garbników, antocyjanów i flawonoidów). Owoce dzikiej róży dostarczają także cukry, pektyny, olejek eteryczny, kwasy organiczne, foliany.
Owoce dzikiej róży można zbierać od sierpnia do października, kiedy są już dojrzałe, ale jeszcze nie miękną, po czym wykorzystać je na nalewki czy konfitury, lub też wysuszyć. Suszenie owoców dzikiej róży początkowo przeprowadza się w temperaturze pomiędzy 90°C a 100°C. Następnie po upływie 10 minut temperaturę obniża się do 50°C – 60°C. Aby zmniejszyć straty składników aktywnych, owoce przed przerobieniem warto od razu po zbiorach zamrozić.
Owoce dzikiej róży są bezpieczne dla kobiet w ciąży, jako naturalne wsparcie odporności.
Kwiat dzikiej róży
Kwiat dzikiej róży to przede wszystkim duża ilość flawonoidów, antocyjanów, garbników, oraz olejku eterycznego. Płatki róży można samodzielnie zebrać w suchy dzień, po czym rozłożyć luźno w cieniu do suszenia w cieniu. Susz przechowujemy w ciemnym, suchym miejscu, zamknięte np. w szczelnym słoiku.
Dzika róża — herbata
Herbata z dzikiej róży przygotowywana jest z jej wysuszonych owoców. Aby skorzystać z jej dobrodziejstwa, należy zalać owoce gorącą (niewrzącą) wodą i zostawić na kilka godzin. Gdy woda przejdzie już aromatem i nabierze właściwości dla zdrowia, herbatę można wypić od razu lub tuż przed nieco ją podgrzać.
Olejek z dzikiej róży
Olejek z dzikiej róży tłoczy się z jej nasion. Zawiera on prowitaminę A (głównie beta-karoten), kwasy retinowe, nienasycone kwasów tłuszczowych (omega-3 i omega-6). Olej z owoców dzikiej róży jest ceniony w pielęgnacji skóry twarzy, ciała, oraz włosów.
Dzika róża — właściwości
Wysoka zawartość witaminy C w owocach dzikiej róży wpływa na przyspieszenie gojenia się ran, a obecność rutyny dodatkowo uszczelnia ścianki włosowatych naczyń krwionośnych, hamując tendencję do pękania i tworzenia się żylaków. Witamina C znacznie poprawia przyswajanie żelaza oraz chroni przed rozwojem zmian miażdżycowych. Jest cenionym wsparciem organizmu podczas przeziębienia, w okresie rekonwalescencji, w stanach przewlekłego zmęczenia oraz nadmiernego stresu.
Dzika róża zalecana jest w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów, ze względu na właściwości regenerujące chrząstkę stawową, łagodzące ból oraz działanie przeciwzapalne.
Ekstrakt z owoców dzikiej róży wykazuje działanie łagodzące, moczopędne i oczyszczające. Stosuje się go pomocniczo przy biegunkach oraz przy schorzeniach wątroby, dróg żółciowych, ze względu na działanie rozkurczające i żółciopędne. Wykazuje również działanie przeciwwrzodowe i regenerujące błonę śluzową żołądka. Dzika róża chroni także nerki wypłukując nadmiar wapnia oraz redukując ilość i wielkość kamieni szczawianowych.
Dzika róża w pielęgnacji
Bogata w witaminy, flawonoidy i kwasy owocowe dzika róża znalazła zastosowanie w kosmetyce. Ekstrakt z jej owoców z racji działania antyoksydacyjnego, chroni skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, oraz promieni słonecznych. Duża zawartość witaminy C wpływa na wzmocnienie włókien kolagenu i elastyny. Dzięki temu wpływa na uelastycznienie i ujędrnienie skóry, chroniąc ją przed procesem przedwczesnego starzenia się. Witamina C wpływa również na rozjaśnienie przebarwień oraz wyrównanie kolorytu skóry.
Olej z dzikiej róży bogaty jest w witaminy: C, A, E, ale także niezwykle cenne nienasycone kwasy tłuszczowe, które stosowane na skórę pomagają odbudować jej strukturę. Dzięki właściwościom nawilżającym i kojącym olej z dzikiej róży wygładza zmarszczki i redukuje inne zmiany związane z procesem starzenia się skóry. Wykazuje także właściwości odbudowujące, doceniane w walce z bliznami i rozstępami.
Dzika róża — przeciwwskazania
Dzika róża, mimo licznych właściwości dla zdrowia, ma pewne przeciwwskazania do stosowania. Uważać na nią powinny osoby po zawale serca, ponieważ zawartość rugosyny E może przyczyniać się do tworzenia się zakrzepów krwi i wystąpienia kolejnego ataku serca. Podobnym przeciwwskazaniem do spożywania owoców dzikiej róży jest zakrzepica żył głębokich oraz przebyty zator płucny.
Również osoby cierpiące na zaburzenia przyswajalności żelaza powinny zachować ostrożność, ze względu na dużą zawartość witaminy C, która zwiększa wchłanialność tego składnika.