Rak tarczycy może dawać objawy zarówno wyraźne, jak i te mniej oczywiste. Jak w każdym przypadku choroby nowotworowej liczy się czas, bo im szybciej rozpoznany zostanie problem, tym skuteczniejsze może okazać się leczenie. Warto wiedzieć, jakie objawy daje rak tarczycy i jak na nie odpowiednio reagować.
Rak tarczycy — co to za choroba?
Rak tarczycy rozwija się z komórek pęcherzykowych tarczycy, które mają za zadanie produkować hormony takie jak tyroksyna (T4) i trijodotyronina (T3). Obecne w tarczycy komórki C, czyli komórki okołopęcherzykowe, wytwarzają z kolei hormon kalcytoninę, niezbędny do prawidłowej regulacji stężenia wapnia we krwi.
Tarczyca pełni ważne funkcje w organizmie, wpływając m.in. na regulację metabolizmu, czy prawidłową termogenezę organizmu. Rak tarczycy to złośliwy nowotwór, którego rozwój zaburza działanie tarczycy i zagraża życiu osób chorych. Rak tarczycy może przybierać kilka postaci. Do najczęściej rozwijającego się nowotworu tarczycy należy rak brodawkowaty tarczycy, znacznie rzadziej pojawia się rak pęcherzykowy, oraz rak anaplastyczny, który stanowi tylko kilka procent wszystkich przypadków nowotworów złośliwych tego narządu. Rak anaplastyczny, w przeciwieństwie do brodawkowatego i pęcherzykowego, cechuje się agresywnym przebiegiem z dalekimi przerzutami oraz złym rokowaniem.
Fot. iStock
Na rozwój raka tarczycy może mieć wpływ kilka czynników. Do najważniejszych należą czynniki genetyczne, czyli występowanie tego raka w rodzinie, co zwiększa zagrożenie. Ryzyko rozwoju raka tarczycy podnosi także styczność z promieniowaniem jonizującym (najczęściej podczas radioterapii w okolicy szyi), oraz niedobór jodu w diecie. Także płeć ma tu znaczenie — kobiety są aż czterokrotnie bardziej narażone na rozwój raka tarczycy, niż mężczyźni.
Rak tarczycy ogólnie jest nowotworem o dość dobrym rokowaniu, ale wszystko zależy od jego dokładnego typu, stadium zaawansowania i stanu ogólnego pacjenta. Im wcześnie wykryty jest rak tarczycy, tym większe szanse na zdrowie mają chorzy.
Rak tarczycy — objawy
Rak tarczycy może objawiać się na kilka sposobów. Do najbardziej wyraźnych sygnałów obecności raka zaliczamy rozwój guzka na tarczycy. Guzek jest wyczuwalny pod palcami, najczęściej jest niebolesny i nieruchomy, posiada nierówną powierzchnię, ale może szybko się powiększać. Za powiększaniem się guzka idzie także widoczne zwiększenie obwodu szyi. Każda zmiana obwodu szyi, szczególnie ta szybko postępująca, powinna być powodem do pilnej konsultacji lekarskiej. Podobnie do wizyty u specjalisty powinna skłonić obecność powiększonych i twardych węzłów chłonnych na szyi, które nie mają związku z toczącą się infekcją.
Fot. iStock/Rak tarczycy objawy
Objawy, które rak tarczycy może dawać później
Objawy, jakie powoduje rak tarczycy mogą się zmieniać wraz z rozwojem choroby. Jeśli rak nacieka na sąsiadujące tkanki i daje przerzuty odległe mogą pojawiać się inne objawy:
- ból szyi;
- chrypka, której nie można zwalczyć;
- problemy z przełykaniem;
- uczucie duszności;
- zmiana barwy głosu;
- bóle kości w przypadku przerzutów do kości.
W przypadku raka rdzeniastego u części pacjentów pojawia się biegunka.
Rak tarczycy — objawy skórne i inne
Rak tarczycy może powodować objawy skórne, wynikające z towarzyszącej mu niedoczynności tarczycy lub jej nadczynności. Pacjenci mogą skarżyć się na suchą i bladą skórę, przewlekłe odczuwanie zimna, łamliwe i wypadające włosy, lub zwiększoną potliwość oraz ciepłą i wilgotną skórę.
Mogą pojawić się także inne objawy przy towarzyszącej niedoczynności. Należą do nich: osłabienie, zmęczenie, senność, problemy z koncentracją, obniżenie nastroju, stany depresyjne, zaparcia, kłopoty z miesiączkowaniem. Z kolei nadczynność tarczycy może objawiać się: nietolerancją gorąca, kołataniem serca, odczuwaniem duszności, drżeniem rąk, bezsennością, utratą masy ciała mimo dopisującego apetytu, nadpobudliwością.
Fot. iStock/Rak tarczycy objawy
Rak tarczycy — co robić, gdy objawy niepokoją?
Objawy, które może dawać rak tarczycy, powinny zostać jak najszybciej skonsultowane z lekarzem endokrynologiem. W przypadku podejrzenia raka tarczycy konieczna jest szczegółowa diagnostyka. Podstawą do postawienia prawidłowej diagnozy jest USG tarczycy i węzłów chłonnych. To badanie pozwala na uwidocznienie niewyczuwalnego w badaniu przedmiotowym guzka i ewentualnych zmian w węzłach.
Jeśli USG tarczycy wykaże patologiczne zmiany ogniskowe, lekarz wykonuje biopsję cienkoigłową, dzięki której pobrany zostaje materiał na wykonanie badania cytologicznego zmiany. Zazwyczaj dzieje się tak w przypadku guzka o średnicy powyżej 1 cm. W przypadku podejrzenia raka rdzeniastego lekarz może zlecić oznaczenie kalcytoniny, która jest markerem obecności tego nowotworu.
Po potwierdzeniu typu zmiany usuwa się całkowicie tarczycę (w szczególnych przypadkach tylko jej płat), zazwyczaj wraz z sąsiadującymi z nią szyjnymi węzłami chłonnymi. Jako leczenie uzupełniające w przypadku raka brodawkowatego lub pęcherzykowego, zaleca się leczenie jodem promieniotwórczym. W zależności od przypadku specjaliści mogą także zastosować radioterapię lub leczenie hormonami tarczycy. Chemioterapię stosuje się jedynie w konkretnych wskazaniach. Leczenie każdego pacjenta dobierane jest do potrzeb i możliwości indywidualnego przypadku.
