Babka płesznik znana jest od starożytności jako naturalny środek leczniczy. Wykorzystywana jest nadal do leczenia zaparć, biegunek oraz łagodzenia problemów skórnych. Jakie dokładnie zastosowanie dla zdrowia ma babka płesznik, jak ją przygotować, i kiedy należy unikać?
Babka płesznik — co się w niej kryje?
Babka płesznik (Plantago psyllium), znana również pod nazwami pchlica, lub pchle nasienie, pochodzi z rejonów basenu Morza Śródziemnego, północnej Afryki i zachodniej Azji, uprawiana jest także w zachodniej, środkowej i południowej Europie. Jest to niewielka całoroczna roślina, która wydaje małe, wklęśnięte nasionka o jasnobrązowej barwie. To właśnie od ich wyglądu, kojarzącego się z pchłami, wzięły się potoczne określenia babki. Omawiane nasiona są najcenniejszym surowcem leczniczym babki, dzięki obecności śluzowatego polisacharydu oraz błonnika. W 100 g nasion znajdziemy 3 g, tłuszczów, 68 g węglowodanów, 14 g białka oraz 85 kcal.
Mają one raczej neutralny smak, więc można je zastosować w owsiance, musli, jogurcie, deserach, koktajlach, sałatkach, czy domowych chlebach. Możliwości jest wiele.
Babka płesznik mielona i w tabletkach
Zazwyczaj babka płesznik dostępna jest w postaci całych ziaren, ale można je kupić również zmielone, które są o wiele wygodniejsze w przygotowaniu. Babka płesznik dostępna jest również w tabletkach. Warto przed zakupem sprawdzić skład wybranego produktu, aby uniknąć obecności sztucznych dodatków.
Babka płesznik — właściwości dla zdrowia
Śluz obecny w nasionach i łusce babki powleka, nawilża i odżywia tkanki i skórę. Błonnik obecny w powłoce nasiennej, jest niezbędny do prawidłowej pracy układu pokarmowego i leczeniu różnych jego dolegliwości.
Babka płesznik na zaparcia i biegunki
Babka płesznik w 100 g nasion dostarcza prawie 70 g błonnika, który jest konieczny dla właściwego rytmu wypróżnień. Spożycie nasion i popicie ich dużą ilością wody sprawia, że pęcznieją, nasilając potrzebę opróżnienia jelita. Babka płesznik bywa stosowana jako środek pomocniczy w łagodzeniu objawów biegunki.
Fot. iStock
Na hemoroidy
Śluzy obecne w babce „otulają” dokuczające i krwawiące hemoroidy, łagodzą ból, działają przeciwzapalnie i ułatwiają ich gojenie.
Babka płesznik a odchudzanie
Płesznik jest chętnie stosowany jako element diety odchudzającej, ze względu na dużą zawartość błonnika. Błonnik nie tylko przeciwdziała zaparciom, ale i hamuje wchłanianie tłuszczu z pokarmu oraz reguluje poziom cholesterolu w organizmie, obniżając poziom „złego” LDL i podnosząc „dobrego” HDL. Ponadto błonnik szybko przynosi uczucie sytości i zapobiega wahaniom glukozy we krwi, co pozwala jeść mniej i chroni przed atakami wilczego głodu.
Na kaszel
Obecność śluzów sprawia, że płesznik stosuje się jako składnik leków wykrztuśnych, jak i przeciwkaszlowych dla dzieci i osób dorosłych. Śluzy powlekają drogi oddechowe i łagodzą kaszel.
Babka płesznik na skórę
Śluzy wspierają leczenie stanów zapalnych skóry, poleca się je przy atopowym zapaleniu skóry, łuszczy i mocno przesuszonej skórze twarzy, ciała, jak i głowy. Warto pozostawić całość na parę lub paręnaście minut i obficie spłukać. Śluzy z babki płesznik działają przeciwzapalnie i osłonowo w takich schorzeniach jak wrzody żołądka, zespół jelita drażliwego i podrażnienie przewodu pokarmowego.
Babka płesznik a ciąża
Babkę płesznik uznano za produkt w pełni bezpieczny dla kobiet ciężarnych. Zazwyczaj u kobiet w ciąży babkę płesznik stosuje się jako naturalny i bezpieczny sposób na ułatwienie trawienia i uniknięcie dokuczliwych zaparć.
Jak przygotować i dawkować nasiona babki płesznik?
Fot. iStock
Zastosowanie wewnętrzne babki płesznik
Nasiona płesznika można jeść samodzielnie lub dodawać do napojów oraz produktów spożywczych (owsianka, musli, jogurty, desery, sałatki, miód). Można zalać je ciepłą wodą, zostawić na kilka minut i wypić. Przy włączeniu babki płesznik do diety ważne jest, by pić dużo wody, minimum 1,5 litra dziennie. Niedobór wody przy dużej ilości błonnika może powodować dyskomfort, bóle brzucha i zaparcia.
Zalecane dawkowanie babki płesznik dla osób dorosłych to 8 łyżeczek, dwa do trzech razy dziennie. Natomiast dzieci mogą spożyć jednorazowo jedynie po 2 łyżeczki nasion.
Jak przygotować nasiona babki płesznik na skórę? Należy przygotować napar z kilku łyżeczek nasion i namoczyć w nim bawełniany wacik, po czym nałożyć go na miejsce wymagające uwagi. Kuracja powinna trwać kilka tygodni, do osiągnięcia widocznej poprawy.
Można też zastosować je do nawilżenia skóry głowy i włosów. Wystarczy wymieszać w ciepłej wodzie 2-3 łyżki mielonych ziaren płesznika, poczekać do zgęstnienia, a następnie rozsmarować na włosach i skórze głowy. Po upływie 15 minut spłukać chłodną wodą.
Przeciwwskazania do przyjmowania babki płesznik
Babka płesznik mimo wielu zalet dla zdrowia nie jest wskazana dla każdego. Nie powinny sięgać po nią osoby cierpiące na niedrożność jelit, stany skurczowe lub bóle brzucha niewiadomego pochodzenia. Nie zaleca się jej stosowania przy założonej stomii, chorobach przełyku i wątroby, refluksie, zgadze, oraz silnych biegunkach. Ostrożnie należy ją stosować przy anemii, ponieważ może zaburzać wchłanianie z pokarmu żelaza, a także cynku i wapnia.
Przed planowanym zabiegiem kolonoskopii warto na jakiś czas zaprzestać stosowania babki, ponieważ może ona negatywnie wpłynąć na jakość przeprowadzonego badania. Babki płesznik nie należy stosować razem z lekami, pamiętając o zachowaniu godzinnej przerwy, ponieważ nasiona babki mogą opóźniać wchłanianie leków.
