W życiu codziennym, narcyz często wykazuje szereg zachowań i cech, które mogą nas zaskakiwać swoją nietypowością i intensywnością. Choć powszechnie mówi się o ich potrzebie uznania, przesadnej pewności siebie czy manipulacyjnych zdolnościach, istnieje także szereg mniej znanych zachowań charakterystycznych dla osób z narcystycznym zaburzeniem osobowości. Oto przykłady 12 dziwnych zachowań, które mogą być przejawem narcyzmu, a które rzadko są omawiane.
Czym jest narcystyczne zaburzenie osobowości?
Narcystyczne zaburzenie osobowości jest głębokim wzorcem myślenia, funkcjonowania emocjonalnego i zachowań, charakteryzującym się nadmiernym i patologicznym uczuciem własnej wartości oraz potrzebą uznania i podziwu ze strony innych. Osoby z tym zaburzeniem często dążą do tego, aby być uważanymi za wyjątkowe, szczególne i lepsze od innych, co często prowadzi do wyolbrzymiania swoich osiągnięć oraz pragnienia dominacji w relacjach interpersonalnych.
Objawy narcystycznego zaburzenia osobowości mogą obejmować:
- Silne poczucie wyższości: Osoby z tym zaburzeniem są przekonane, że są wyjątkowe, unikalne i zasługują na szczególne traktowanie. Często oczekują, że inni będą je podziwiać i uznawać za lepsze od reszty.
- Brak empatii: Zdolność do empatii jest u tych osób ograniczona. Trudno im rozumieć czyjeś uczucia i potrzeby, ponieważ ich własne potrzeby i ambicje zajmują centralne miejsce.
- Wykorzystywanie innych: Osoby z narcyzmem mogą traktować innych instrumentalnie, wykorzystując ich do osiągnięcia własnych celów lub do wzmocnienia swojego poczucia własnej wartości.
- Wysokie wymagania w stosunku do innych: Często narzucają wysokie wymagania wobec innych ludzi, oczekując, że będą spełniać ich potrzeby i oczekiwania bez względu na koszty dla innych osób.
- Zazdrość i rywalizacja: Osoby z tym zaburzeniem mogą doświadczać silnej zazdrości i rywalizować z innymi o uwagę, uznanie i sukcesy.
- Arrogancja i wyniosłość: Mogą wykazywać wyniosłość w stosunku do innych, uważając się za wyjątkowych i lepszych od reszty.
- Nadmierna krytyka innych: Często krytykują innych ludzi i minimalizują ich osiągnięcia, aby podkreślić swoją własną wyjątkowość.
- Niestabilność emocjonalna: Chociaż mogą wydawać się pewne siebie, osoby z narcyzmem mogą być podatne na zmiany nastroju i reakcje emocjonalne, szczególnie wtedy, gdy są kwestionowane lub nie otrzymują odpowiedniego uznania.
- Potrzeba ciągłego uznania i podziwu: Utrzymywanie wysokiego poziomu uznania i podziwu jest kluczowe dla samopoczucia osób z narcyzmem, dlatego często angażują się w działania mające na celu zdobycie lub utrzymanie takiego uznania.
- Skłonność do fantazjowania: Osoby z tym zaburzeniem mogą fantazjować o nieograniczonych sukcesach, władzy, pięknie czy miłości, które potwierdzą ich wyjątkowość.
12 dziwnych rzeczy, które robią narcyzi
Istnieje szereg nietypowych zachowań, które często obserwuje się u narcyzów, a które rzadko są uwzględniane jako typowe objawy ich zaburzenia osobowości. Te zachowania, chociaż mogą wydawać się nieznaczące lub nieco dziwne, są na tyle powszechne, że warto rozważyć ich uwzględnienie jako dodatkowych kryteriów diagnozy.
Jeśli zauważysz, że ktoś z twojego otoczenia regularnie wykazuje się jednym lub kilkoma z tych zachowań, zwłaszcza jeśli równocześnie spełnia inne, bardziej tradycyjne cechy narcyzmu, może to być dla ciebie ważny sygnał. Jednak istotne jest rozróżnienie, że obecność jednego czy dwóch z tych zachowań nie jest wystarczająca do postawienia diagnozy, która wymaga szerokiej oceny przez profesjonalistę.
Oto 12 dziwnych rzeczy, które robią narcyzi.
1. Nie mrugają, kiedy na ciebie patrzą
Zauważyłaś, że niektórzy narcyzi mają przenikliwe spojrzenie? Gdy ktoś patrzy na ciebie w taki sposób, może to początkowo wydawać się zainteresowaniem, ale warto być czujną. Istnieje ryzyko, że gdy ktoś nie mruga podczas takiego spojrzenia, może to sygnalizować, że widzi cię jako potencjalną ofiarę. Niezależnie od tego, czy osoba mruga czy nie, ważne jest, abyś słuchała swoich instynktów. Jeśli to spojrzenie sprawia, że czujesz się nieswojo, nie wahaj się odejść. Twoje poczucie bezpieczeństwa jest priorytetem.
2. Przerywają ci lub ciągle o sobie mówią
Jeśli ktoś ciągle przerywa ci wypowiedzi albo rozmawia wyłącznie na swój temat, bez zwracania uwagi na to, co powiedziałaś, może to być sygnał, że masz do czynienia z narcyzem. Osoby z takim zaburzeniem osobowości często skupiają się głównie na sobie i swoich myślach, ignorując lub minimalizując znaczenie tego, co mówi druga osoba. To może sprawić wrażenie, że rozmowa jest jednostronna, co jest częstym zjawiskiem w relacjach z narcyzami.
3. Cokolwiek im powiesz, tak naprawdę chodzi o nich
Jeśli zauważasz, że bez względu na to, co powiesz, rozmowa zawsze kończy się na nich samych, może to sugerować, że masz do czynienia z osobą narcystyczną. Zamiast reagować na twoje doświadczenia lub uczucia, narcyzi często przejmują rozmowę interpretując twoje słowa jako pretekst do opowiedzenia własnych historii lub wydarzeń z ich życia. W takich sytuacjach możesz poczuć się ignorowana lub niedoceniana, ponieważ twoje potrzeby i doświadczenia są pomijane na rzecz ich własnych.
4. Mają pusty wzrok
Jeśli zauważasz, że czyjeś oczy wydają się być puste, to może być oznaką, że masz do czynienia z osobą z wysokiego spektrum narcyzmu lub psychopatii. Taki „martwy” wyraz twarzy często może sugerować brak naturalnej emocjonalnej responsywności lub empatii, co jest charakterystyczne dla tych zaburzeń osobowości. W takiej sytuacji zaleca się zachować ostrożność i oddalić się od tej osoby.
5. Czasami zachowują się psychotycznie
Czasami zdarza się, że narcyzi mogą wykazywać zachowania, które wydają się być psychotyczne. Chociaż nie wszyscy są dotknięci chorobą psychiczną, ich urojenia i myśli mogą wydawać się równie surrealistyczne, jak u osób z schizofrenią. Długotrwałe odrzucenie może prowadzić do stanów psychozy u narcyzów. W takich momentach mogą używać niezrozumiałych słów lub prowadzić rozmowy, które wydają się być bezsensowną mieszanką myśli. To wszystko wynika z ich głębokiego lęku przed utratą kontroli nad wizerunkiem zdrowia psychicznego, który starają się utrzymać na zewnątrz.
6. Mają niepokojące wahania nastroju
Narcyzi mogą przejawiać dramatyczne i niepokojące wahania nastroju, które są tak nagłe i nieoczekiwane, że mogą przypominać objawy dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości. Na przykład matka z narcystycznymi cechami może wydawać się szczęśliwa i radosna, bawiąc się z dzieckiem, a nagle, bez widocznego powodu, może przejść do krzyku lub nawet agresji fizycznej. Te gwałtowne zmiany nastroju często wynikają z wewnętrznego konfliktu narcyza, który może mieć trudności z kontrolowaniem swoich emocji i reakcji w różnych sytuacjach życiowych. Takie zachowania mogą być szczególnie trudne do zrozumienia i przewidywania dla osób znajdujących się w ich otoczeniu.
7. Nie umieją przegrywać
Narcyzi mają ogromne trudności z akceptacją porażki. Jeśli przegrywają w grze lub w jakiejkolwiek innej sytuacji, ich reakcje mogą być skrajnie dramatyczne i nieproporcjonalne do zaistniałej sytuacji. Przykłady takich zachowań są często szokujące dla innych, jak w przypadku dorosłego mężczyzny, który rzucił planszą Monopoly przez pokój po przegranej. Tego typu eksplozje emocjonalne są efektem narcystycznego poczucia wyższości i potrzeby ciągłego zwycięstwa.
8. Mają mroczne zainteresowania
Narcyzi, zwłaszcza ci na wyższych szczeblach spektrum, często mają zainteresowania, które mogą sprawić, że większość ludzi czuje się niekomfortowo. Ich fascynacja może skupiać się na tematach związanych z ciemną stroną życia, które są często postrzegane jako kontrowersyjne lub przerażające przez społeczeństwo. Mogą sięgać po mroczną muzykę, jak death metal, lub oglądać horrory. Chociaż nie każdy, kto interesuje się takimi rzeczami, jest narcyzem czy psychopatą, w przypadku tych osób z zaburzeniem osobowości, taka fascynacja może być bardziej intensywna.
9. Odczuwają strach przed starzeniem się
Narcyzi często mają trudności z akceptacją naturalnych procesów życiowych, takich jak starzenie się. Często odczuwają głęboki lęk przed utratą młodości i atrakcyjności fizycznej. To przekonanie o swojej niezwykłości i unikalności prowadzi ich do dążeń do utrzymania pozorów wiecznej młodości i perfekcji. Z tego powodu mogą angażować się w intensywne zabiegi kosmetyczne, operacje plastyczne lub starannie ukrywać oznaki starzenia się. Dla narcyzów starzenie może być trudnym doświadczeniem, które konfrontuje ich z ich własną kruchością i nietrwałością, co często prowadzi do nadmiernego lęku i niezwykłych wysiłków w celu zapewnienia pozorów wiecznej młodości.
10. Mają dziwny sposób mówienia
Narcyzi często używają specyficznego sposobu mówienia, który może wydawać się nienaturalny. Czasem starają się naśladować obcy akcent lub używają przesadnie teatralnego tonu, co sprawia wrażenie, że grają jakąś rolę. Jednak dla innych może to być bardziej denerwujące niż imponujące.
11. Używają przesadnych manier i mimiki
Kolejną cechą charakterystyczną dla narcyzów jest ich tendencja do przesadnego zachowywania się, podobnego do aktorów w niemych filmach. Ci aktorzy używali wyraźnej mimiki i gestów, aby zrekompensować brak możliwości mówienia. Podobnie narcyzi, którzy często nie odczuwają emocji tak, jak inni ludzie, kompensują to poprzez nadmiernie teatralne zachowanie. Takie postawy są czasem postrzegane jako zabawne, co może wynikać z ich trudności w autentycznym wyrażaniu emocji.
12. Prowadzą rozmowy sami ze sobą
Osoby cierpiące na narcystyczne zaburzenie osobowości często prowadzą rozmowy sami ze sobą. To zachowanie wynika z ich silnej potrzeby uzyskania uwagi i uznania. Poprzez takie monologi lub dialogi z samym sobą, próbują podkreślić swoje własne osiągnięcia, cechy czy zdolności, często bez realnej potrzeby lub zainteresowania udziałem drugiej osoby w rozmowie. Jest to jeden ze sposobów, w jaki narcyści wzmacniają swoje poczucie własnej wartości i utrzymują przekonanie o swojej wyjątkowości.
