Prosaki to zmiany, które nie zagrażają zdrowiu, ale często stanowią widoczny kosmetyczny problem. Ich pojawienie się może mieć różne przyczyny, ale można z nimi skutecznie walczyć. Czym są prosaki, jak odróżnić je od innych zmian i w jaki sposób można skutecznie i bezpiecznie ich się pozbyć?
Czym są prosaki?
Prosaki są małymi torbielami umiejscowionymi tuż pod powierzchnią skóry. Ich nazwa wzięła się od nasion prosa, które przypominają z wyglądu. Pojawiają się na twarzy jako perłowo-białe guzki o wielkości 1-2 milimetra, które kojarzą się z krostkami. Prosaki tworzą się przede wszystkim w efekcie niedrożności mieszków włosowo-łojowych, zablokowanych przez nadmiar łoju. Bez drogi ujścia zaczyna gromadzić się masa rogowo-łojowa, widoczna pod postacią prosaków na twarzy. Niedojrzałe są ledwie wyczuwalne w dotyku, ale gdy „się budują”, można je wyczuć jako twarde grudki.
Co powoduje powstawanie prosaków? Nie ma jednego czynnika odpowiedzialnego za ich tworzenie się. Mogą przyczyniać się do nich zaburzenia genetyczne lub autoimmunologiczne (np. toczeń rumieniowaty), niedostatek higieny. Mogą pojawiać się także po powierzchownym uszkodzeniu skóry, w miejscu urazu. Prosaki na twarzy pojawiają się zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Fot. iStock/Prosaki
Prosaki a trądzik — jak je odróżnić?
Bywa, że prosaki są mylone z trądzikiem lub zaskórnikami, choć zdecydowanie nie są tym samym. Mają nieco inny wygląd i twardą strukturę, trudną do usunięcia — trudno je wycisnąć. Zmiany nie nie bolą i nie powodują innych dolegliwości. Typowe dla prosaków jest to, że występują w grupie, po kilka lub kilkanaście prosaków jednocześnie w jednym miejscu.
Prosaki na powiece i pod okiem
Najczęściej prosaki na twarzy pojawiają się na powiece i pod okiem, na czole, skroniach i nosie. Rzadziej można je zauważyć na tułowiu, rękach i nogach, na genitaliach, oraz w jamie ustnej. Stanowią problem nie zdrowotny, a estetyczny. Szczególnie prosaki na powiece i pod okiem mogą niepokoić, dlatego nie warto próbować usuwać je samodzielnie, tylko należy udać się do specjalisty na kontrolę. Zmiany w tych delikatnych rejonach oczu mogą okazać się np. niewielkimi włókniakami lub jęczmieniem.
Prosaki u noworodka
Prosaki u noworodka są problemem powszechnym, dotyczącym nawet 85% maluchów. Pojawiają się ze względu na niedojrzałość aparatu łojowego u niemowlaków. Prosaków u noworodka nie można samodzielnie nakłuwać ani wyciskać, ponieważ istnieje ryzyko utworzenia się w miejscu ranek poważnego stanu zapalnego w jego skórze. Nie trzeba nic z nimi robić, ponieważ znikają same w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy. Gdy u starszego malucha prosaki nie ustępują, zmiany powinien zobaczyć lekarz.
Domowe sposoby na prosaki na twarzy
Fot. iStock/Prosaki
Prosaki na twarzy można leczyć domowymi sposobami. Najczęściej można sięgnąć po:
Parówkę na twarz
Parówka na twarz otwiera gruczoły łojowe, ułatwiając oczyszczanie ich z nadmiaru łoju skórnego, który powoduje prosaki. Jeżeli prosaki pojawiają się w innych miejscach na ciele niż twarz, warto skorzystać z sauny.
Peeling i krem na prosaki
Stosowane regularnie peelingów z dodatkiem kwasu (glikolowego, migdałowego, AHA, BHA, PHA), pomoże oczyścić i regenerować się skórze. W przypadku braku dostępu do gotowego peelingu można stworzyć go z produktów obecnych w kuchni (oliwa z oliwek lub inny olej, cukier, fusy kawy, itp.) Ważne, by peeling wykonywać maksymalnie 2-3 razy w tygodniu, na tyle delikatnie, by odblokować, ale nie podrażnić skórę. Peelingu nie należy stosować na prosaki pod oczami i na powiekach.
Kremy złuszczające
Kremy złuszczające są skuteczne w zwalczaniu nieestetycznych prosaków na twarzy. Warunkiem jest ich regularne i długotrwałe stosowanie. Warto rozpocząć kurację jesienią lub wczesną wiosną, aby nie narażać skóry na silne promieniowanie słoneczne lub niskich temperatur. Kremy złuszczające najbezpieczniej kłaść na zmiany punktowo, by nie podrażnić fragmentów skóry bez prosaków.
Warto wiedzieć, że zmiany te mogą nawracać, dlatego po usunięciu ich ze skóry należy zadbać o prawidłową pielęgnację skóry.
Fot. iStock/Prosaki
Jak można usunąć prosaki w gabinecie kosmetyczki?
W profesjonalnym gabinecie kosmetycznym mamy do dyspozycji profesjonalne zabiegi oczyszczające skórę. Zaliczamy do nich:
- zabiegi złuszczające, np.: peeling chemiczny, mikrodermabrazja. Regularne korzystanie z nich wygładzi skórę i poprawi jej koloryt;
- odblokowanie ujścia łoju przez nakłuwanie grudek igłą pod odpowiednim kątem. Nie należy tego robić samodzielnie w domu, ze względu na ryzyko wywołania zakażenia skóry;
- elektrokoagulację, czyli wykorzystanie prądu elektrycznego o wysokiej częstotliwości do usunięcia różnych zmian, w tym prosaków;
- wymrażanie azotem, czyli usuwanie zmian przy pomocy niskiej temperatury;
- terapię laserową — ze względu na wysoką cenę zabiegu, najczęściej laser traktowany jest jako jedna z ostatnich dostępnych metod;
- zabieg chirurgiczny (nacięcie lub całkowite usunięcia).
Jak zapobiegać powstawaniu prosaków na twarzy?
Ponieważ prosaki na twarzy mogą powracać, po zakończonym leczeniu należy zadbać o prawidłową higienę i pielęgnację skóry. Ważne jest dokładne oczyszczanie jej rano i wieczorem z nadmiaru sebum i regulowanie pracy gruczołów łojowych dzięki właściwym kremom. Należy wybierać kosmetyki lekkie, które nie przyczynią się do zapychania porów. Warto także zadbać o regularne peelingi, aby złuszczać skórę i uniknąć pojawienia się kolejnych prosaków.
FB/ohmepl
