Róże to kwiaty wyjątkowo przez nas kochane. Kojarzą się z pięknem, delikatnością, zachwycają mnogością kolorów i cudownym zapachem. Te rośliny chętnie sadzimy w ogrodach, zachwycając się ich urodą w czasie kwitnienia. Jak wygląda podział na typy oraz jak pielęgnować róże ogrodowe, by przyniosły nam satysfakcję?
Róże – odrobina pachnącej historii
Róże to najstarsze rośliny ozdobne, pochodzące z Azji i Bliskiego Wschodu. Najprawdopodobniej ich przydomową uprawę rozpoczęto nawet kilka tysięcy lat temu w ogrodach Mezopotamii. Te piękne, szlachetne kwiaty rozprzestrzeniły się w ciągu wieków na cały świat. Krzewy różane od zawsze cieszyły się szczególnymi względami, z powodu swojej niewątpliwej urodzie i wyjątkowemu zapachowi. Traktowane były jak boskie rośliny, którymi zdobiono także świątynie. Dla chrześcijan ten kwiat stał się symbolem Chrystusa oraz Maryi. Szybko dostrzeżono potencjał róż w wytwarzanym z nich olejku i wodzie różanej, na które stać było jedynie najbogatszych. Róże były tak uwielbiane, że powstawały od średniowiecza rozaria, czyli ogrody poświęcone wyłącznie tym roślinom. Co więcej, powstała nawet odrębna gałąź botaniki, zajmująca się wyłącznie badaniem róż – rodologia.
Fot. iStock
Róże ogrodowe – typy (grupy)
Te piękne krzewy zdecydowanie podbiły serca ogrodników na całym świecie. Ich obecność jest czymś wręcz oczywistym i bardzo pożądanym. Ogrodowe róże pnące, okrywowe czy rabatowe, dają wiele możliwości aranżacji terenu ogrodu czy wokół domu. Prezentują się pięknie nie tylko na krzewie, ale także cięte, samodzielnie lub w kompozycji kwiatowej. Co ciekawe, choć kojarzymy róże z cudownym zapachem, większość z nich wcale nie pachnie lub ma zapach jedynie delikatnie wyczuwalny. W wyniku licznych krzyżówek ponad 80% odmian róż nie roztacza wokół siebie charakterystycznego aromatu. Za to ich wygląd, ogrom kolorów i form rekompensuje brak charakterystycznej woni. Mnogość i szeroki dostęp do odmian tych roślin sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie. Jakie krzewy różane możemy spotkać w ogrodach?
Fot. iStock
Róże pnące
Róże pnące to tzw. pnącza pozorne, które nie posiadają organów czepnych umożliwiających „łapania się” podpór, po których mogą się wspinać. Gdy rosną, kolce mogą pomóc „przytrzymać” się podpory, jednak większość odmian róż pnących potrzebuje przywiązywania lub przelatywania pędów do pergoli. Odpowiednio prowadzone porosną także słupy, mury lub ściany budynków.
Fot. iStock
Róże pnące dzielimy na trzy grupy:
- „Climber” – o sztywnych pędach rosnących pionowo, osiągających 2-3 metry długości. Zazwyczaj wydają duże kwiaty i ponawiają kwitnienie.
- „Rambler” – posiada elastyczne, bardzo długie pędy dorastające do 5 metrów długości.
- „Klettermaxe” – to krzewy pnące o silnym wzroście, bardzo żywotne i odporne na choroby. Kwitną intensywnie i wydzielają piękny zapach.
Róże okrywowe (płożące)
Róże okrywowe to krzewy, które mogą zarówno być niskie, silnie rozgałęzione i płożące się po ziemi, jak i osiągające duże rozmiary i wysokość. Niezależnie od formy są bardzo żywotne, silnie ukrzewione i obsypane dużą ilością ładnych liści. W zależności od konkretnego gatunku, mogą one kwitnąć bardzo oficie i nieprzerwanie aż do silnych przymrozków. Róże okrywowe (płożące) mają one wielkich wymagań pielęgnacyjnych, są odporne na mrozy i tolerują nawet surowe warunki uprawy. Nadają się zarówno do ogrodów, parków, jak i do obsadzenia dróg, a mniejsze gatunki w doniczkach ozdobią także tarasy i balkony.
Fot. iStock
Róże rabatowe
Te krzewy chętnie sadzone są zarówno w prywatnych ogrodach jak i w parkach miejskich. Nie osiągają one dużego wzrostu – ich wysokość wynosi od 50 do 80 cm. W zależności od odmiany, róże rabatowe wydają kwiaty pojedyncze lub pełne, o różnej wielkości. Wszystkie odmiany róż rabatowych kwitną bardzo obficie i fantastycznie wyglądają w grupie, sadzone także z innymi roślinami. Niektóre odmiany można hodować w donicach na balkonie.
Róże miniaturowe
Róże miniaturowe są niewielkimi krzewami dorastającymi do 40-50cm wysokości. Mają one drobne liście i wydają małe, ale piękne kwiaty dostępne w wielu barwach. Doskonale sprawdzają się w ciężkich donicach, i innych pojemnikach jako ozdoba małych ogrodów i patio. Ze względu na niewielki wzrost i zwarty pokrój można wykorzystać je na obwódkę rabaty.
Fot. iStock
Róże na pniu (pienne, drzewkowe)
Te oryginalne krzewy powstają przeszczepieniu oczka z niewielkim fragmentem pędu z odmiany szlachetnej na pęd podkładki. Proces ten nazywany jest okulizacją lub oczkowaniem. Dzięki temu powstają róże na pniu (pienne), które w zależności od wykorzystanej podkładki mogą osiągać różną wielkość. Rośliny osiągające wzrost do 60 i 90cm polecamy do uprawy w donicach. Wyższe, sięgające 120 i 140cm sprawdzą się pojedynczo lub w szpalerze w ogrodzie. Róże na pniu tworzą kwitnące korony o kształcie parasola lub opadające kaskady.
Fot. iStock
Róże ogrodowe – pielęgnacja
W większości odmian róże ogrodowe dla właściwego wzrostu potrzebują słonecznego i osłoniętego od silnych wiatrów stanowiska. Najlepiej będą się czuły w glebie żyznej, lekkiej i przepuszczalnej optymalnym odczynie pH 5,5 – 6,5. Przed zasadzeniem krzewów korzystne jest zastosowanie dobrze rozłożonego nawozu organicznego (obornik, kompost), a na glebach lżejszych, uboższych w składniki odżywcze, jest to nawet konieczne. Po dwóch tygodniach można sadzić krzewy. Jeśli zastosowany został nawóz naturalny, w tym roku nie trzeba zasilać roślin. Następnie, od drugiego roku, trzy razy w sezonie (druga połowa kwietnia, czerwca i lipca) należy stosować nawóz mineralny.
Fot. iStock
Róże ogrodowe są wrażliwe na przesuszenie, więc wymagają regularnego podlewania, szczególnie w czasie upałów. Raz do roku na wiosnę, przed wytworzeniem nowych pędów, konieczne jest cięcie róż. Zabieg ten pozwoli utrzymać odpowiedni kształt krzewów oraz usunąć pędy chore i martwe. Dzięki temu krzew będzie miał nie tylko pożądany kształt, ale będzie miał więcej liści i zakwitnie intensywniej. Jesienią natomiast usuwa się jedynie martwe gałęzie i uschnięte kwiaty.
