Różanecznik (rododendron) to krzew bardzo chętnie uprawiany ogrodach ze względu na piękne kwiaty i zimozielone liście. Szczególną ozdobą różaneczników są duże, koliste kwiatostany, przybierające różnorodne kolory. Te krzewy są często mylone z azaliami, więc warto wiedzieć, jak je od siebie odróżnić. Jakiej pielęgnacji wymaga różanecznik i jakie odmiany są u nas najpopularniejsze?
Różanecznik przywędrował do Europy z Azji w XVIII wieku i od tamtej pory cieszy się powodzeniem. W Polsce spotykamy najczęściej formy krzewiaste – od miniaturek do 2,5 metrowych krzewów. Na świecie moa one osiągać nawet 30 m wysokości, co czyni je dużymi drzewami. Różanecznik zaliczamy do grupy rododendronów, do których należą także wspomniane już azalie. Główna różnica między nimi polega na tym, że azalia swoje miękkie, nieco owłosione liście zrzuca na zimę, będąc bardziej odporną na mróz, natomiast różaneczniki są zimozielone i źle wpływają na nie zimne wiatry. Ponadto liście azalii przybierają jesienią kolory żółte, pomarańczowe, czerwone oraz brązowe przed opadnięciem. Azalie można także potraktować jako doniczkowy krzew, który można ustawić na balkonie.
Różanecznik – odmiany
Różanecznik to roślina, której odmiany przyprawiają o zawrót głowy ilością. Wśród nich każdy znajdzie interesujący krzew do własnego ogrodu. Najpopularniejsze odmiany to:
- różanecznik golfer – posiada jasnoróżowe kwiaty;
- Francesca – o krwiście czerwonych kwiatach;
- Fantastica – niski różanecznik o jasno i ciemnoróżowych kwiatach;
- rusty dane – o liściach kremowych lub beżowych;
- best late – o białych kwiatach i jasnobrązowych liściach;
- burletta – charakteryzuje się czerwonymi kwiatami i fioletowym spodem liści;
- różanecznik Wiliamsa – cieszy oczy bordowymi liśćmi;
Różanecznik ma także odmiany typowo mrozoodporne, które znacznie lepiej znoszą zimę z naszym klimacie. Zaliczamy do nich m.in.: april snow, różanecznik jacksonii, alfred, nowa zembia, calsap, erato, roseum elegans i purpureum grandiflorum, helsinki university i haaga.
Różaneczniki w zależności od odmiany mogą mieć nieco inny czas kwitnienia, a nawet ponawiać je jesienią, utrzymując kwiaty aż do pierwszych mrozów.
Różanecznik w ogrodzie – uprawa
Różanecznik w ogrodzie potrzebuje przemyślanej lokalizacji, która spełni jego dość wysokie wymagania. Krzew ten preferuje miejsca spokojne i lekko zacienione – nie posłuży mu pełne nasłonecznienie w ciągu dnia. Można wybrać dla nich miejsce pod koronami drzew, które osłonią przed silnym słońcem i wiatrami. Podłoże powinno być przepuszczalne, lekko kwaśne (4,5 – 5,5 pH) i bogate w próchnicę. Zanim uprawa dojdzie do skutku i różanecznik zostanie zasadzony w w wybranym miejscu, należy wykopać na głębokość ok. 50 cm i 80 cm szerokości. Do niego należy zasypać specjalną mieszankę dla rododendronów różaneczników. Gdy krzew trafi już na swoje miejsce, podsypujemy go ściółką z kory sosnowej. Ten zabieg pomoże chronić korzenie różanecznika przez przemarzaniem oraz lekko zakwasza ziemię. Ważne jest także płytkie ułożenie korzeni, aby roślina mogła swobodnie pobierać składniki pokarmowe.
Dobrze na wzrost rośliny wpływa sąsiedztwo oczka wodnego. Na zimę różaneczniki należy zabezpieczyć przed szkodliwym działaniem mrozu i zimnego wiatru. Należy zadbać o to, by przykryć krzewy włókniną lub gałązkami świerkowymi.
Różanecznik – pielęgnacja
Różanecznik w ogrodzie wymaga, by pielęgnacja była dostosowana do jego potrzeb. Należy przestrzegać ustalonych zasad, by uniknąć przykrych niespodzianek takich jak choroby i ostatecznie obumarcie rośliny.
Podlewanie
Różaneczniki nie lubią, gdy ich korzenie stoją w zbyt mokrej ziemi, stąd powinna być ona przepuszczalna. Krzew podlewamy regularnie, co jest ważne latem, gdy jest sucho. Na niedostatek wody różaneczniki reagują wiotczeniem, zwieszaniem się pędów i zwijaniem liści. Podlewanie w ciepłych miesiącach należy ograniczyć w sytuacji, gdy liście staną się szarozielone, co wskazuje na gnicie korzeni. Częstotliwość podlewania zaczynamy naturalnie ograniczać od końca lata i jesienią, by zimą, podczas niskich temperatur odstąpić od tej czynności. Różaneczniki podlewa się zimą jedynie w umiarkowanie ciepłe dni.
Nawożenie
Różanecznik zasilamy nawozem od kwietnia do połowy lipca. Nawozimy równomierne i w niewielkich dawkach, stosując się do wskazówek producenta. Zanim sięgniemy po nawóz, warto usunąć ściółkę spod krzewu, dopiero po tym zastosować nawóz i ponownie rozłożyć ściółkę pod krzewem. Świeżo posadzone krzewy nawozimy dopiero po miesiącu.
Usuwanie przekwitłych kwiatostanów
To bardzo ważny element pielęgnacji różaneczników. Zaschnięte kwiatostany należy delikatnie usunąć ręką, nie uszkadzając nowych pąków. Ten zabieg zapobiegnie zawiązywaniu się nasion, a różanecznik „skupi się” na wytwarzaniu nowych pąków kwiatowych i liści, przez co będzie się lepiej prezentować.
Przycinanie
Jeśli chodzi o przycinanie różaneczników, ścierają się tu dwa poglądy. Zgodnie z pierwszym, różaneczników się nie przycina, natomiast drugi proponuje cięcie jako sposób na utrzymanie ładnego pokroju i pożądanej wielkości krzewu. Cięcie pielęgnacyjne polega na usunięciu przekwitniętych kwiatów i martwych pędów zazwyczaj w czerwcu, po przekwitnięciu kwiatów. Zabieg powtarzany jest co roku. Cięcie kształtujące ma wzmocnić krzew i nadać mu regularny pokrojów. Usuwa się gałązki, które nadmiernie wyrastają – należy je skrócić tuż nad liśćmi. Zabieg wykonuje się późną zimą i trzeba się liczyć po nim mniejszej ilości kwiatów na krzewie w danym roku. Cięcie radykalne przeprowadza się na zaniedbanych krzewach. Polega ono na usunięciu większości starych gałęzi, przeprowadza się je późną zimą lub wczesną wiosną, gdy roślina jeszcze odpoczywa. Jeśli różanecznik jest bardzo wyniszczony, wycina się część gałęzi nisko nad ziemią, czekając na nowe przyrosty. Jeśli roślina ich nie wypuści, należy odłożyć na bok pomysł radykalnego cięcia w kolejnym roku.
Różanecznik – choroby
Różanecznik przede wszystkim zagrożony jest przez choroby, które mogą mieć różne przyczyny. Rozróżniamy wśród nich:
- choroby nieinfekcyjne – będące skutkiem złej pielęgnacji rododendronów, np. żółknięcie liści i plamy na liściach związane z niedoborem składników pokarmowych lub niewłaściwym pH gleby;
- choroby infekcyjne – to najczęściej choroby grzybowe, wynikające z ataku patogenicznego grzyba, np. fytoftoroza różanecznika, plamistość liści rododendronów, szara pleśń;
- uszkodzenia – związane z działalnością szkodników takich jak np.: chrząszcz opuchlak truskawkowiec, prześwietlik borówkowiec, mączlik różanecznikowy, mszyca różanecznikowa.
W zależności od przyczyny choroby, jaka dotyka różanecznik, należy podjąć szybkie działanie – zmienić sposób pielęgnacji lub zastosować odpowiednie preparaty zwalczające szkodniki lub grzyby.
źródło: poradnikogrodniczy.pl , fajnyogrod.pl , www.ogrodowisko.pl