Fiołek niejedno ma imię – można tak powiedzieć, myśląc o jego odmianach i rodzajach. Ten niewielka, ale pięknie kwitnąca roślina często gości w naszych domach. Trudno się nie zachwycić uroczym kwiatem, zarówno tym spotykanym dziko, jak i pielęgnowanym w doniczkach. Jakiej pielęgnacji wymaga fiołek ogrodowy, a jakiej alpejski i afrykański? Czym charakteryzuje się fiołek trójbarwny, polny i wonny?
Fiołek alpejski – cyklamen perski
Fiołek alpejski, zwany potocznie cyklamenem perskim, jest rośliną, która cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem. Powodzenie gwarantują mu piękne kwiatostany i liście oraz długotrwałe kwitnienie – od jesieni aż do końca wiosny. Latem z kolei odpoczywa, pozostawiając jedynie zielone liście. Fiołek alpejski wydaje delikatnie pachnące kwiaty o sercowatym kształcie, liczące zazwyczaj pięć płatków. Mogą one mieć kolor różowy, czerwony, biały, liliowy, łososiowy, lub są dwubarwne. Liście przybierają sercowaty kształt i zachwycają delikatnymi srebrzystymi wzorkami. Roślina zazwyczaj osiąga wysokość od około 15 do 40 cm, nie zajmuje więc dużo miejsca.
Fot. iStock/cyklamen
Roślina nie lubi bezpośredniego, ostrego słońca i zbyt wysokich temperatur. Najlepsze podłoże będzie żyzne, próchniczne, przepuszczalne. Od wczesnej jesieni do wiosny cyklameny podlewamy regularnie – ziemia w doniczce powinna być wilgotna. Najlepiej posłuży wlewanie wody do podstawki i odlewanie tej, której ziemia w ciągu pół godziny nie wchłonęła. Latem nie podlewamy, ponieważ fiołek alpejski przechodzi w stan spoczynku. Ważne jest również zasilanie rośliny w składniki odżywcze. Mode liście nawozi się nawozem uniwersalnym, a następnie nawozem dla roślin kwitnących.
Fiołek afrykański – saintpaulia
Fiołek afrykański to kolejna roślina, która cieszy się sympatią. W sprzedaży jest wiele odmian o różnych kolorach kwiatów – fioletowe, ciemnoniebieskie, czerwone, fiołkoworóżowe, różowe, czy białe. Kwiaty mogą być podwójne lub pełne. Ponieważ nie jest rośliną zbyt dużą – osiąga 10–15 cm wysokości i 12–15 cm średnicy – można posadzić kilka sadzonek obok siebie w większej doniczce. Fiołek afrykański kwitnie cały rok, szczególnie pięknie i obficie latem.
Fot. iStock/fiołki afrykańskie
Roślina jest bardzo wrażliwa na zimno (minimalna temperatura wynosi 12°C) i zdecydowanie nie służą jej przeciągi. Lubi miejsca jasne, ale latem na parapecie trzeba chronić go przed bezpośrednim ostrym słońcem. Najlepiej czuje się w ziemi torfowej, w płaskiej doniczce, ponieważ ma płytki system korzeniowy. Roślinę należy podlewać do podstawek dwa razy w tygodniu. Fiołek afrykański nie znosi spryskiwania i zalewania wodą liści. Warto wiedzieć, że chcąc spowodować bardziej obfite kwitnienie, kwiat powinien przez 6 tygodni stać w nieco niższej temperaturze. Podlewanie należy ograniczyć do jednego w tygodniu. Po takim odpoczynku roślina powinna bujnie zakwitnąć.
Fiołek trójbarwny – bratek
Pod nazwą fiołka trójbarwnego kryje się pospolicie spotykany bratek. Nie jest on kwiatem uprawianym w doniczkach, za to można go spotkać w wielu dzikich miejscach. Mnóstwo go na polach i przydrożach, tam, gdzie dociera dużo słońca. Jest on charakterystyczny i bardzo urodziwy. Jego kwiaty zazwyczaj płatki górne mają fioletowe, a dolne i boczne – żółte. Fiołek trójbarwny to nie tylko piękny kwiat, ale także cenione ziele. Najczęściej po jego kwiaty sięga się podczas leczenia schorzeń skóry, takich jak: trądzik, łojotok, egzema czy liszaj. Okłady z fiołka trójbarwnego łagodzą dolegliwości reumatyczne. Stosowany wewnętrznie pobudza przemianę materii, daje uczucie sytości, obniża ciśnienie krwi i uszczelnia naczynia krwionośne.
Fot. iStock/bratek
Fiołek wonny
Fiołek wonny to niska roślina osiągająca ok. 5–10 cm wysokości. Ma mocno pachnące, fioletowe lub białe kwiaty, a liście zielone, omszone. Często widać go na rabatach, także w ogródkach skalnych, ponieważ nie ma wielkich wymagań glebowych, choć najlepiej mu służy gleba próchniczna. Dobrze się czuje w cieniu lub półcieniu. Podłoże, najlepiej gleba próchniczna, powinno być przeciętnie wilgotne. Ze względu na zapach, fiołek wonny wykorzystywany jest do pozyskiwania olejku eterycznego, który stosuje się do tworzenia perfum.
Fot. iStock/fiołki wonne
Fiołek ogrodowy – bratek ogrodowy
Fiołek ogrodowy znany jest bardziej pod nazwą bratka ogrodowego. Bratek ogrodowy jest popularną rośliną uprawianą w ogrodach i w skrzynkach balkonowych. Te piękne rośliny rosną do wysokości 10–25 cm wysokości, co zależne jest od konkretnej odmiany. Kwiaty fiołków ogrodowych (bratków) są 5-płatkowe, o średnicy od 6 cm do nawet do 10 cm. Różnorodność kolorów bratka zachwyca.
Kwiaty te najlepiej rosną na glebie żyznej, próchnicznej, o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Bratki muszą mieć dużo słońca, ponieważ w cieniu bardzo słabo rozwija kwiaty. W ogrodzie fiołek kwitnie już jesienią w roku wysiewu, ale główna pora na to jest w marcu– czerwcu następnego roku.
Fot. iStock/bratki (fiołki) ogrodowe
Fiołek polny – bratek polny
Fiołek polny znany szerzej jako bratek polny, to roślina pospolicie występująca na w całym kraju. Rośne dziko, bez kłopotu można go zauważyć na spacerze po łąkach, w pobliżu pól, na przydrożach i nieużytkach. Fiołek polny często mylony jest z fiołkiem trójbarwnym. Mimo podobieństwa fiołki polne mają nieco mniejsze kwiaty, w kolorach bieli i żółci. W przeciwieństwie do fiołka trójbarwnego nie wykazuje wartości leczniczych i na uprawach traktowany jest jako chwast zagrażający roślinom uprawom.
Fot. iStock/bratek polny
