Wiśnie cieszą się równie dużą popularnością, jak ich słodsze „kuzynki”, czereśnie. Ich słodko-kwaśny smak ma wielu amatorów, choć nie jedynie on jest tu zaletą. Te małe, intensywnie barwiące sokiem owoce, to prawdziwa skarbnica cennych dla zdrowia substancji, która już dawno znalazła uznanie w medycynie ludowej. Za co warto pokochać wiśnie i jak przygotować je w syropie na zimę?
Wiśnie a czereśnie
Wiśnie i czereśnie na pierwszy rzut oka można ze sobą pomylić. Ich wygląd, kolor, wielkość, soczystość, uzależniona jest przede wszystkim od odmiany owoców. Wiśnie mają najczęściej intensywnie ciemnoczerwoną skórkę, choć i to nie zawsze można potraktować jako regułę. W Polsce uprawiane są dwa rodzaje wiśni – sokówki i szklanki. Sokówki są ciemnoczerwone i mają ciemny, silnie barwiący sok, natomiast szklanki mają jaśniejszy czerwony sok, który nie jest tak brudzący.
Na pewno wiśnie i czereśnie różnią się od siebie smakiem. Czereśnie są słodsze, ale mniej charakterystyczne w smaku i nie są najlepszym materiałem na domowe konfitury. Natomiast wiśnie, słodko-kwaśne, dość cierpkie, smakują intensywnie i można z nich przygotować pyszne kompoty, wiśnie w syropie czy konfitury na zimę. Oba owoce różnią się od siebie zawartością substancji odżywczych i witamin, a także kalorycznością. Wiśnie w 100 gramach dostarczają 50 kcal, w tej samej porcji czereśni jest 63 kcal.
Wiśnie — wartości odżywcze, witaminy
Mimo że w ok. 82% składają się z wody, w wiśniach nie brakuje wartości odżywczych i cennych dla zdrowia substancji. Zawierają one białko (1.00 g/100 g), tłuszcz (0.30 g/100 g), węglowodany (12.18 g / 100 g), oraz błonnik (1.6 g / 100 g). W wiśniach znajdziemy bogactwo witaminy A, witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6 i B9), witaminę C, E i K. Nie brakuje w nich silnych przeciwutleniaczy (cyjanidyny, antocyjanidyny, proantocyjanidy), które nadają intensywny kolor owocom. Im więcej bezcennych dla zdrowia antyoksydantów (przeciwutleniaczy), tym kolor wiśni jest ciemniejszy, a jej właściwości bardziej intensywne.
Wiśnie — właściwości dla zdrowia
Działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo
Flawonoidy, a szczególnie antocyjanidyny obecne w wiśniach, wykazują działanie antyoksydacyjne i przeciwbólowe, ponieważ wpływają na zahamowanie aktywności i wytwarzania czynników prozapalnych. Naukowcy z Michigan State University ustalili, że działanie przeciwbólowe antocyjanidyny jest porównywalna do skuteczności leków: ibuprofenu i naproksenu. Z kolei inny flawonoid — cyjanidyna wykazuje działanie podobne do działania aspiryny.
Wiśnie chronią serce
Ze względu na obecność antocyjanów, wiśnie wpływają na poprawienie elastyczności naczyń włosowatych i korzystanie wpływają na wytwarzanie krwinek czerwonych. Obecny w nich potas obniża ciśnienie krwi, natomiast witamina C uszczelnia naczynia krwionośne, a błonnik wpływa na obniżenie poziomu tzw. złego cholesterolu.
Dobrze wpływają na układ moczowy
Ponieważ w wiśniach nie brakuje potasu i sodu, wykazują właściwości moczopędne. Wypijanie soku wiśniowego i zjadanie świeżych owoców polecane jest wspomagająco w trakcie w leczenia zapaleniu pęcherza moczowego lub kamicy nerkowej.
Wiśnie na bezsenność
Wyniki badań opublikowane w czasopiśmie „Journal of Medicinal Food” wskazują na to, że codzienne picie soku z wiśni ułatwia zasypianie. Dzieje się tak, ponieważ w wiśniach obecny jest inny przeciwutleniacz, melatonina, czyli hormon wpływający na rytm snu. Regularne wypijanie soku wiśni może uregulować naturalną aktywność organizmu i poprawić długość i jakość snu.
Owoce dla cukrzyków
Z racji tego, że wiśnie nie należą do słodkich owoców, w 100 g zawierają do 10 g węglowodanów prostych. Ich indeks glikemiczny jest równy 22, więc nie powoduje gwałtownych wahań poziomu cukru we krwi. Z tego powodu mogą sięgać po nie cukrzycy.
Wiśnie poprawiają apetyt
Ponieważ zawierają dużą ilość kwasów owocowych, pobudzają wydzielanie enzymów trawiennych. Dzięki temu dobrze wpływają na apetyt i polecane są szczególnie w diecie niejadków.
Wiśnie w syropie — przepis
Wiśnie w syropie to dobry pomysł na zatrzymanie smaku lata na zimowe miesiące. Ich przygotowanie (poza drylowaniem) nie wymaga wiele energii, a efekt wart jest zachodu. Z takich wiśni można przygotować kompot lub wykorzystać je do ciast, lub deserów.
Wiśnie w syropie — składniki:
- 3 kg wiśni
- 2 kg cukru
Przygotowanie:
- Wiśnie wydryluj, wrzuć do miski i zasyp cukrem tak, by były nim przykryte. Odstaw na dobę, by puściły sok.
- Po tym czasie przełóż do garnka i podgrzej do zagotowania. Gdy wiśnie będą wrzeć, przełóż je do słoików. Delikatnie je dociśnij, aby sok pokrył owoce.
- Zakręć słoiki i pasteryzuj ok. 10 minut. Resztę soku przelej do butelek i również pasteryzuj.
Kompot z wiśni jak u babci — przepis
Kompot z wiśni — składniki:
- 2 litry wody
- 0,5 kg wiśni
- cytryna
- miód do smaku (ok. 3 łyżek)
- szczypta cynamonu (opcjonalnie)
Przygotowanie:
- Owoce umyj, usuń ogonki.
- W garnku zagotuj wodę, wrzuć owoce i gotuj ok. 15 minut, aż zmiękną i oddadzą smak i kolor kompotowi. Jeśli lubisz, posłódź miodem, dodaj odrobinę cynamonu.
- Odstaw do ostygnięcia, dodaj sok cytryny.