Olej słonecznikowy to jeden z najczęściej spotykanych w kuchni tłuszczów roślinnych, który odpowiednio stosowany przysłuży się zdrowiu i urodzie. Można go stosować wewnętrznie, jak i zewnętrznie na różne sposoby. Co należy wiedzieć o oleju słonecznikowym?
Olej słonecznikowy dla zdrowia
Ten popularny w polskiej kuchni roślinny olej toczony jest z obłuskanych nasion słonecznika zwyczajnego (Helianthus annuus). Pestki słonecznika są wartościowym źródłem białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych (m.in. omega-3 i omega-6). Nie brakuje w nich witaminy E, antyoksydantu, który poprawia wygląd skóry i włosów, oraz obniża ryzyko rozwoju nowotworu. Obecne są w nich witaminy A, D oraz witaminy z grupy B, oraz składniki mineralne, takie jak: wapń, żelazo, cynk i potas. Obecny jest także błonnik i fitosterole, które obniżają poziom złego cholesterolu we krwi, dzięki czemu chronią przed miażdżycą. Wykazują także działanie ochronne przeciw nowotworom. Olej słonecznikowy, szczególnie nierafinowany, przejmuje cenne dla zdrowia substancje z pestek.
Zawiera on niewielkie ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, ponadto wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu, chroniąc przed rozwojem miażdżycy, nadciśnienia, udaru mózgu czy zawału serca.
Fot. iStock/Olej z pestek słonecznika
Olej słonecznikowy a kwasy omega
W oleju słonecznikowym przeważają kwasy tłuszczowe omega 6, przy niewielkiej ilości kwasów omega 3. Takie proporcje nie są korzystne dla ludzkiego organizmu. Sytuacja, gdy w diecie przeważają kwasy omega-6, może prowadzić do zachwiania równowagi kwasów tłuszczowych i nasilenia stanów zapalnych. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, warto olej słonecznikowy włączyć do diety wraz z olejami bogatymi w kwasy omega-3, jak rzepakowym, lnianym, lub z morskimi rybami.
Olej słonecznikowy dostępny jest w dwóch wersjach:
- nierafinowy — zdrowy, doskonały do stosowania na zimno, np. jako dodatek do past, domowego majonezu, lub sałatek. Wytłacza się go mechanicznie w temperaturze poniżej 40ºC, dzięki czemu zachowuje swoje właściwości. Posiada wyraźny smak i zapach pestek słonecznika, oraz zdecydowanie intensywny żółty kolor. Nie należy na nim smażyć, ponieważ wielonienasycone kwasy tłuszczowe pod wpływem wysokiej temperatury stają się substancjami niebezpiecznymi dla zdrowia;
- rafinowany — charakteryzuje się jasnożółtym kolorem i słabym smakiem. Powstaje w wyniku użycia wysokich temperatur oraz substancji chemicznych. Nadaje się do obróbki termicznej, ponieważ proces rafinacji zwiększa jego odporność na wysokie temperatury. Ma on jednak wadę — jest mniej wartościowy, niż olej słonecznikowy nierafinowany, ponieważ traci część wartościowych substancji podczas produkcji.
Fot. iStock
Olej słonecznikowy na skórę
Olej słonecznikowy tłoczony na zimno stosowany jest w domowej pielęgnacji do wzmocnienia kondycji skóry oraz paznokci. Dostarcza do organizmu dużą ilość witaminy E, nazywanej witaminą młodości, która zapobiega pojawieniu się przedwczesnych oznak starzenia. Może być stosowany do wszystkich typów skóry, nawet tłustej i mieszanej, ponieważ reguluje ilość wydzielanego sebum i działa przeciwzapalnie. Olej słonecznikowy wspiera regenerację naskórka i wzmacnia jego barierę ochronną, ujędrnia skórę i zwiększa jej elastyczność. Można go zastosować na skórę w połączeniu z innym olejem, lub dodać do gotowego kosmetyku. Wystarczy kilka kropli oleju połączyć z porcją ulubionego kremu lub maski do twarzy. Olej słonecznikowy świetnie sprawdzi się również jako baza domowych peelingów na ciało.
Olej słonecznikowy tłoczony na zimno w korzystny sposób działa także na paznokcie, przyspieszając i wspomagając ich wzrost oraz utwardzając płytkę. Jest więc idealnym produktem do wcierania w łamliwe, kruche i rozdwajające się paznokcie.
Olej słonecznikowy na włosy
Regularne stosowanie oleju słonecznikowego wzmacnia i nawilża włosy, dzięki czemu stają się bardziej odporne na mechaniczne uszkodzenia oraz szkodliwe działanie promieni słonecznych. Po kuracji z użyciem oleju słonecznikowego pasma wyglądają zdrowiej, nabierają blasku i miękkości. Olej słonecznikowy szczególnie polecany jest do włosów wysokoporowatych, w których łuski są mocno odstają od płaszczyzny włosa. Takie włosy często bywają przesuszone, zniszczone, matowe, i lubią się puszyć.
Fot. iStock / zest_marina
Olej słonecznikowy na włosy można zastosować na kilka sposobów. Jeden z nich to olejowanie włosów. Wystarczy nałożyć olej na włosy i pozostawić na całą noc na głowie, dodatkowo owijając ją ręcznikiem. Rano należy zmyć go z włosów, szamponem, lub metodą mycia włosów odżywką. Można także wygładzić i wzmocnić tylko osłabione końcówki włosów, wsmarowując w nie niewielką ilość oleju. Umiar przy tym jest ważny, ponieważ nadmiar oleju na włosach sprawi, że staną się ciężkie, będą wyglądały na nieświeże.
Można go potraktować jako dodatek do maski i szamponu do włosów. Kilka kropli oleju słonecznikowego do porcji kosmetyku wzmocni i zbogaci jego działanie.
Przechowywanie oleju słonecznikowego
Olej słonecznikowy, szczególnie nierafinowany, należy przechowywać w butelce z ciemnego szkła, w zaciemnionym miejscu. Najlepiej posłuży mu temperatura 5-10º C. Należy zwrócić uwagę na okres przydatności do spożycia takiego oleju. Najczęściej można z niego korzystać od 3 do 6 miesięcy od daty produkcji. Olej rafinowany, ze względu na sposób produkcji, ma nieco dłuższy okres przydatności.
