Mirabelki to śliwki, które najczęściej spotykamy rosnące dziko, znacznie rzadziej w sadach, lub przy chodnikach miast. Te niewielkie owoce skrywają w sobie wiele cennych dla zdrowia substancji. Doskonale nadają się na przetwory, jednak rzadko trafiają do naszej kuchni. A szkoda, bo istnieje kilka powodów, by częściej wykorzystywać ich potencjał.
Mirabelki — zapomniane śliwki
Mirabelka (Prunus domestica subsp. syriaca) to odmiana azjatyckiej śliwy domowej. Przybiera postać krzewu lub małego drzewka, osiągającego rozmiary maksymalnie 6 metrów. Drzewo śliwki mirabelki wydaje niewielkie, choć smaczne owoce. W zależności od poszczególnych odmian mogą osiągnąć wielkość 3 cm i przybierać różną barwę, najczęściej intensywnie żółtą. Dojrzewają one od połowy lipca do września. Warto wiedzieć, że pestki owoców zawierają niebezpieczną dla zdrowia amigdalinę, a ich zjadanie grozi zatruciem.
Mirabelki, choć znane w Europie od stuleci, największym powodzeniem cieszyły się w Lotaryngii gdzie uważano je za dumę regionu. Na ziemiach polskich także szybko się rozpowszechniły, ale nie zdobyły aż takiego uznania, jak w innych częściach Europy.
Fot. iStock
W Polsce najczęściej można spotkać dwie odmiany mirabelek:
- mirabelka z Nancy – o złotożółtym kolorze z czerwonym rumieńcem, z łatwo odchodzącym od pestki miąższu. Gotowe do zbioru są na przełomie lipca i sierpnia. Mirabelka z Nancy to stara odmiana sprowadzona ze wspomnianej Lotaryngii.
- mirabelka Flotowa – charakteryzuje się małymi żółtymi owocami, z widocznym z białawym nalotem. Owoce są słodkokwaśne i niezbyt soczyste, gotowe do zbioru w połowie sierpnia. Ta odmiana pochodzi z Austrii, najczęściej rośnie na południu Polski.
Mirabelki czerwone
Mirabelki czerwone, to tak naprawdę nie mirabelki, a owoce ałyczy, czyli śliwy wiśniowej. Ałycza rośnie większa od mirabelki (do 10 metrów) i wydaje mniejsze, czerwone owoce. Są one słodsze, ale trudniej je oderwać od pestki. Można z nich przygotować różne domowe przetwory, od nalewek, po dżemy i konfitury. Poza tym z mirabelką bywają jeszcze mylone fioletowe owoce śliwki lubaszki (damaszki).
Mirabelki — wartości odżywcze, kalorie, witaminy
W 100 g mirabelek można znaleźć 0,7 g białka, 0,2 g tłuszczów, 13 g węglowodanów, w tym 2,4 g błonnika. Owoce zawierają niemałą ilość witamin: witaminę A, C i E, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6, B9). Są także dobrym źródłem składników mineralnych takich jak: fosfor, magnez, potas, wapń i żelazo. Poza tym dostarczają do organizmu garbniki, polifenole, organiczne kwasy (m.in. jabłkowy i cytrynowy), oraz kwercetynę, znaną z właściwości przeciwwirusowych i przeciwzapalnych.
Kaloryczność mirabelek jest różna i zależy od zawartości cukrów w miąższu konkretnej odmiany. Mirabelki w 100 g zawierają od 60 do 120 kcal. Indeks glikemiczny mirabelek jest równy 35, więc jest niski.
Fot. iStock/Mirabelki
Mirabelki — właściwości dla zdrowia
Mirabelki zawierają w składzie sorbitol, który wykazuje działanie przeczyszczające, dlatego warto po nie sięgać w przypadku problemów z zaparciami. Dodatkowo obecność błonnika wspiera prawidłową pracę układu pokarmowego. Włączenie mirabelek do diety może być pomocne w ochronie przed rozwojem nowotworu jelita grubego.
Do innych zalet tych śliwek należy obecność antyoksydantów, które pełnią istotną rolę w ochronie komórek przed wpływem wolnych rodników. Antyoksydanty chronią przed przedwczesnym starzeniem się oraz powstawaniem zmian nowotworowych. Polifenole wpływają na obniżenie poziom cholesterolu we krwi, oraz łagodzą reakcje alergiczne organizmu. Regularne sięganie po mirabelki może zmniejszać reakcje alergiczne na pyłki drzew.
Kwas chlorogenowy oraz zawartość witamin z grupy B, są zbawienne dla prawidłowej pracy układu nerwowego. Spożywanie mirabelek pozwala na zmniejszenie skutków stresu, ułatwia zasypianie. Dobrze wpływa na poprawę pamięci i koncentracji oraz może chronić przed rozwojem choroby Alzheimera.
Mirabelki wpływają na obniżenie ciśnienia krwi i poziomu „złego” cholesterolu, poprawiają krążenie krwi, przez co obniża się ryzyko rozwoju miażdżycy.
Aby mirabelki faktycznie przysłużyły się zdrowiu, należy je zbierać z dala od dróg, po których poruszają się samochody. Owoce śliwki, podobnie jak dzikiego bzu, rosnące przy takiej uczęszczanej drodze, wchłaniają spore ilości metali ciężkich ze spalin samochodowych, które następnie trafiają do organizmu. Najlepiej wybierać mirabelki rosnące w sadzie lub też zbierać owoce rosnące dziko, w oddaleniu od jezdni.
Nalewka z mirabelek — przepis
Mirabelki znakomicie nadają się na słodką i aromatyczną nalewkę. Warto jej spróbować, szczególnie że dziko rosnące owoce są pospolite i łatwo dostępne.
Fot. iStock/ Nalewka z mirabelek
Nalewka z mirabelek — składniki:
- 250 ml spirytusu 96%
- 250 ml wódki 40%
- 500 g mirabelek
- 350 g cukru
Przygotowanie:
Mirabelki umyj i pozbaw pestek. Wypestkowane owoce zasypu cukrem i zostaw na 48 h co pewien czas wstrząsając, aby cukier się rozpuścił, a owoce puściły sok.
Wódkę i spirytus zmieszaj, zalej nimi mirabelki. Zostaw nalewkę na około 1 miesiąc, by się przegryzła. Po tym czasie przecedź przez gazę, zamknij i zostaw jeszcze na minimum 3 miesiące, by nalewka dojrzała.
