Liczi to egzotyczny owoc, który coraz częściej widujemy w sklepach. Jest on bardzo smaczny, jednak nietrwały, dlatego nie warto planować jego dłuższego przechowywania. Warto wiedzieć, jak obierać i jeść liczi, oraz po czym rozpoznać, że jest ono świeże?
Liczi chińskie (Litchi chinensis) zwane również śliwką chińską, uprawiane jest w Chinach od ponad 2000 lat. Poza Chinami jego uprawy można spotkać także w Indiach, Afryce Południowej i innych obszarach o gorącym i wilgotnym klimacie. Drzewko śliwy chińskiej może osiągnąć nawet 28 metrów, choć zazwyczaj dorasta do połowy tej wysokości. Liczi rosną w kiściach, a miąższ dojrzałych owoców ukryty jest w łupinie. Owoce zbierane są na koniec czerwca i początek lipca.
Fot. iStock
Jak wygląda liczi?
Dojrzałe liczi posiada jajowaty kształt, różowo-czerwoną, dość delikatną skorupkę (skórkę), pod którą znajduje się białawy, szklisty i soczysty miąższ. Jeśli miąższ zamiast białego ma żółtawy kolor, oznacza to, owoc się zepsuł. Surowy miąższ jest w smaku orzeźwiający, charakteryzuje się słodkim i jednocześnie nieco kwaskowatym posmakiem.
W miąższu znajduje się spora podłużna pestka, której nie należy jeść. Kupując owoce warto przyjrzeć się skorupce. Gdy przybrała ciemne i matowe zabarwienie, najpewniej owoc przejrzał lub był zbyt długo przetrzymywany w chłodni. Tak wyglądające egzemplarze lepiej ominąć. Liczi jest bardzo nietrwałe, już po 2-3 dniach przetrzymywania w temperaturze pokojowej owoce zaczynają się psuć. Po zakupie, jeśli nie będą spożywane, warto je przechowywać w lodówce do 7-10 dni. Owoce liczi można także wraz ze skórką zamrozić do późniejszego wykorzystania.
Liczi — wartości odżywcze i właściwości dla zdrowia
Liczi jest dobrym źródłem witamin. Znajdziemy w nim duże ilości witaminy C (w 100 g jest jej aż 71 mg, czyli prawie 90% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę), zawiera również witaminy E i K, niewielkie ilości witamin z grupy B. Owoce zawierają także minerały takie jak: potas, fosfor i miedź. Do cennych substancji, których w owocach śliwki chińskiej nie brakuje, należą polifenole, które zwalczają szkodliwe wolne rodniki. Polifenole działają zapobiegawczo względem nowotworów, miażdżycy i chorób takich jak Alzheimer i Parkinson. Liczi są owocami niskokalorycznymi, dostarczają w 100 g ok. 60 kcal.
Fot. iStock
Ochrona dla układu krążenia
Polifenole odgrywają ważną rolę w ochronie serca i układu krążenia. Wykazują one działanie przeciwmiażdżycowe hamując utlenianie się cholesterolu LDL. Ponadto obecność w miąższu owoców liczi potasu reguluje ciśnienie krwi oraz poprawia pracę serca.
Przeciwwskazania
Co prawda liczi należą do owoców niskokalorycznych, ale zawierają dość dużą ilość cukrów prostych. Jest ich tu ok. 15% w miąższu owocu, co odpowiada 3 łyżeczkom cukru. Z tego powodu ostrożnie powinny do nich podchodzić osoby cierpiące z powodu cukrzycy oraz stosujące diety redukujące masę ciała.
Jak obierać i jeść liczi?
Przygotowywanie tych egzotycznych owoców do spożycia nie przysparza kłopotu. Skorupka kryjąca soczysty miąższ jest delikatna i bez problemu odchodzi od owocu. A więc jak obierać liczi? Wystarczy złapać za ogonek i pociągnąć go tak, aby odszedł on z kawałkiem skorupki. Jeśli jednak ogonek nie chce swobodnie odejść, można sobie pomóc nożem, nacinając delikatnie i podważając skorupkę. Reszta owocu nie powinna sprawiać problemu z obieraniem. Wiele osób nawet porównuje tę czynność do zdejmowania skorupki z jajka ugotowanego na twardo. Jeśli ściągnięcie skorupki stwarza spore problemy, może to oznaczać, że owoc przed zerwaniem nie zdążył dojrzeć, a po zerwaniu owoce te już nie dojrzewają.
Pestka obecna w środku miąższu jest niejadalna, a nawet posiada pewne toksyczne właściwości, dlatego w całości należy ją usunąć. Można zrobić to nożykiem, lub po prostu cały owoc bez skorupki włożyć do ust i pozbyć się jej, jak w przypadku wiśni czy czereśni.
Jak można wykorzystać te egzotyczne i smaczne owoce w kuchni? Jest kilka możliwości. Liczi można zjeść od razu, póki są świeże, dodać do owocowych sałatek, deserów, lodów. Można je również przyrządzać z mięsem wieprzowym, kurczakiem, kaczką oraz rybami.
Fot. iStock
Cena liczi
Cena za świeże liczi, które można kupić w hipermarketach oraz na bazarach, wynosi zazwyczaj około 15-20 zł za kilogram. Z kolei liczi w puszce kosztuje ok. 10 zł za 500 g, przy czym trzeba pamiętać, że co prawda owoce śliwki chińskiej zachowują w syropie swój smak i aromat, ale są znacznie bardziej kaloryczne od owoców świeżych.
Jak wyhodować liczi z pestki?
Liczi to jedna z egzotycznych roślin, które można samodzielnie wyhodować z pestki w domu. Trzeba przy tym jednak zaznaczyć, że młoda roślina będzie rosła wolno i jest dość kłopotliwa w domowej uprawie. Aby wyhodować liczi z pestki, nasiona najpierw wymocz w wodzie przez 1-2 doby. Po tym czasie włóż je poziomo na głębokość 2 cm w mieszaninie torfu, piasku i perlitu (3:1:1). Dbaj o ciepło i umiarkowaną wilgotność podłoża, ponieważ roślina ta nie lubi stać w mokrym. Już po tygodniu może pojawić się kiełek, z którego, przy troskliwej pielęgnacji rozwinie się roślina.
źródło: dietetycy.org.pl, www.poradnikzdrowie.pl
