Truskawki to owoce, którym nie sposób się oprzeć. Są soczyste, pyszne i niezwykle zdrowe, a czerwiec to idealny czas, by cieszyć się nimi do woli. Jakie witaminy mają truskawki i jak uprawiać je na balkonie lub w beczce?
Truskawki na arystokratycznych stołach pojawiły się dopiero w XVIII wieku. Powstały we Francji jako krzyżówka dwóch różnych odmian poziomek. Z tego powodu truskawka zwana była także poziomką truskawkową, ananasową lub wieloowocową.
O ile z początku truskawki jadane były tylko przez najbogatszych, obecnie dostępne są dla każdego i warto korzystać z ich dobrodziejstwa. A jest w czym wybierać – szacuje się, że dostępnych jest około 2000 różnych odmian truskawek. Różnica między nimi może polegać na kształcie, wielkości, barwie, smaku, a także konsystencji miąższu i jego zastosowania w kuchni. Poza walorami smakowymi truskawki zawierają wiele cennych dla zdrowia substancji.
Fot. iStock
Truskawki – witaminy, kcal, wartość odżywcza
Truskawki to skarbnica witaminy C – te małe, słodkie owoce mają więcej witaminy C niż owoce cytrusowe. W 100 g truskawek znajdziemy ok. 70 mg witaminy C, co pokrywa dzienne zapotrzebowanie dorosłej osoby. Ponadto w truskawkach znajdziemy witaminy z grupy B, witaminę E, A, PP oraz witaminę B9, czyli kwas foliowy. Nie brakuje tu także mikroelementów takich jak: żelazo, fosfor, wapń, magnez, mangan. Jeśli chodzi o kalorie, to truskawki w 100 g zawierają tylko 28 kcal. Są lekkostrawne i niskokaloryczne, więc polecane podczas diet odchudzających. Indeks glikemiczny truskawek równy jest 40, więc mogą ponieść sięgać osoby z cukrzycą.
W truskawkach jest także sporo błonnika pokarmowego i pektyn. Znajduje się w nich też wiele substancji biologicznie czynnych, takich jak: kwas elagowy, antocyjany, czy odchudzająca bromelina.
Truskawki – właściwości dla zdrowia
Wspierają pracę układu pokarmowego
Ponieważ w truskawkach nie brakuje błonnika oraz pektyn, owoce te znacznie ułatwiają pracę jelit oraz przyspieszają przemianę materii i działają oczyszczająco. Ponieważ są też niskokaloryczne i zawierają bromelinę, która jest enzymem umożliwiającym szybszy rozkład białka pokarmowego, węglowodanów oraz metabolizm tłuszczów, truskawki są owocami zalecanymi na diecie. Są również żółciopędne, więc wpierają pracę wątroby i woreczka żółciowego.
Truskawki na układ moczowy
Truskawki to owoce o działaniu moczopędnym. Przyczynia się do tego fakt, że aż w 90% składają się z wody. Dzięki temu oczyszczają organizm z toksyn i usuwają obrzęki spowodowane zatrzymaniem się wody w organizmie.
Fot. iStock
Zapobiegają rozwojowi miażdżycy
W tych niewielkich owocach jest sporo antocyjanów, które nie tylko wpływają na obniżenie poziomu złego cholesterolu i trójglicerydów, ale także minimalizują ryzyko tworzenia się blaszek miażdżycowych. Ponadto fitocydy, które mają właściwości bakteriobójcze, wpływają pozytywnie na układ krążenia. Badania przeprowadzone w Norwid Medical School w Wielkiej Brytanii wskazują, że regularne sięganie po truskawki może obniżyć ryzyko zawału serca u kobiet w średnim wieku prawie o 32%.
Wzmacniają odporność
Truskawki obfitują witaminę C, która jest niezbędna dla prawidłowego działania systemu immunologicznego. Obecnie w nich kwas elagowy wykazuje właściwości antyoksydacyjne, czyli chroni komórki organizmu przed uszkodzeniem oraz wzmacnia układ odpornościowy.
Wspierają układ nerwowy
W truskawkach nie brakuje magnezu, który koi układ nerwowy oraz manganu wpływającego na lepszą pamięć. Kwas foliowy jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mózgu oraz wytwarzania dwóch neuroprzekaźników: serotoniny i noradrenaliny, odpowiadających za dobry nastrój i chęć do działania.
Truskawki pnące na balkonie
Nie zawsze trzeba mieć kawałek ogródka lub ziemi, by uprawiać na niej truskawki. Również na tarasach i balkonach możliwa jest uprawa tych smacznych owoców. Truskawki pnące w doniczkach, to różne odmiany truskawek, które nie zajmują wiele miejsca, za to dają smaczne i zdrowe owoce. Najczęściej na balkony wybiera się truskawki pnące (zwisające). Są to odmiany o długich, ponad metrowych rozłogach, które powtarzają owocowanie. Ze względu na zwisające pędy, najlepiej jest je podwiesić w doniczkach lub zasadzić w wysokich, stojących donicach.
Fot. iStock
Truskawki pnące na balkonie zaczynają owocować tak, jak większość truskawek: od maja do czerwca. Wybierając ziemię dla takich truskawek należy zdecydować się na ziemię próchniczą z kompostem lub niewielką ilością piasku. Konieczny jest drenaż, czyli warstwa keramzytu pod ziemią, zapobiegająca zaleganiu wody i gniciu korzeni. Truskawkę pnącą do doniczki sadzi się już wczesną wiosną, ale należy pamiętać o tym, że sadzonki są dość wrażliwe na mróz. Te smaczne owoce lubią regularne podlewanie tak, aby roślinki nie przysychały. Konieczne jest także regularne nawożenie odpowiednimi nawozami, ponieważ składniki pokarmowe w doniczce są ograniczone.
Truskawki pnące, które powtarzają owocowanie, wymagają podcięcia pędów, na których już pojawiły się owoce. Warto pamiętać, że najlepiej owocują 2-3 lata po zasadzeniu. Po tym czasie należy je wymienić na nowe sadzonki. Najlepsze odmiany truskawek pnących na balkon to: Selva, Everest, Ostara, Albion Superstar, Temptation oraz ozdobna Pink Panda o pięknych kwiatach w kolorze różu.
Truskawki w beczce
Ciekawym sposobem uprawy truskawek przy braku odpowiedniej ilości miejsca na zewnątrz są truskawki w beczce. Ten sposób uprawy polega na wykorzystaniu pojemnej beczki do uprawy kilkunastu krzaczków zwisających truskawek na raz, by lepiej zagospodarować przestrzeń.
Fot. iStock/truskawki w beczce
Truskawki w beczce – jak to zrobić?
W dużej plastikowej lub drewnianej beczce wywierca lub wycina się odpowiednią liczbę otworów na sadzonki. W środku beczki ustawiana jest plastikowa rura z otworami, która umożliwi podlewanie wszystkich sadzonek. Na samo dno należy wysypać kamienie lub keramzyt, jako warstwę drenażową. W otworach beczki na najniższym poziomie należy umieścić sadzonki i wsypać do beczki ziemię do ich poziomu. To samo robimy z każdym takim pięterkiem. Po ukończeniu zadania, podlewamy ziemię przez rurę.
Takie swojskie, zdrowe i smaczne truskawki będą znakomitą podstawą deserów, ciast oraz energetycznych smoothie i koktajli.
