Go to content

Rak wątroby – objawy, które powinny skłonić do natychmiastowej reakcji

Rak wątroby - objawy wczesne i późne, skórne
Fot. iStock

Rak wątroby daje objawy zazwyczaj wtedy, gdy choroba jest już zaawansowana. Ten zagrażający życiu nowotwór przez długi czas rozwija się w ukryciu, dlatego pacjenci trafiają do specjalisty zbyt późno. Aby zwiększyć swoje szanse na wyłapanie ewentualnych nieprawidłowości, warto wiedzieć, z jakich powodów rozwija się rak wątroby, jakie daje objawy i kiedy zgłosić się do specjalisty?

Rak wątroby — kto może na niego zachorować?

Rak wątroby rocznie w Polsce rozwija się u ok. 2000-30000 tysięcy osób, w większości z nich są to mężczyźni. Najczęściej rozpoznaje się go u osób między 50. a 60. rokiem życia. Rak wątroby może rozwinąć się na dwa sposoby — jako pierwotny nowotwór wątroby, lub wtórny, będący efektem przerzutów z innych lokalizacji.

Najczęściej spotykanym typem nowotworu wątroby (ok. 90% przypadków) jest rak wątrobowokomórkowy (HCC), który wywodzi się z
hepatocytów, czyli podstawowych komórek wątroby. W ok. 10% przypadków rozwijają się nowotwory z przewodów żółciowych w
wątrobie. U młodych pacjentów może rozwinąć się rzadko spotykany rak włóknisto-blaszkowy, który rośnie w sposób bardziej inwazyjny. Znacznie rzadziej pojawiają się nowotwory wątroby wywodzące się z naczyń krwionośnych (naczyniomięsaki) lub rozwijające się u niemowląt i dzieci wątrobiaki zarodkowe.

Rak wątroby - objawy wczesne i późne, skórne

Fot. iStock/Rak wątroby – objawy

U osób dorosłych rozwój nowotworu wątroby zazwyczaj związany jest z niewłaściwym trybem życia, którego skutkiem jest marskość wątroby lub zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby (HBV, HCV). Rak wątroby najczęściej rozwija się u osób, które nadużywają alkoholu oraz palą duże ilości papierosów. Wzrost ryzyka powoduje także stosowanie złej diety, tłustej i z dużą ilością cukru, z udziałem jedzenia nieświeżego, a nawet spleśniałego. Na wzrost ryzyka rozwoju raka wątroby wpływa także przyjmowanie hormonów sterydowych lub z estrogenami.

Rak wątroby — objawy wczesne i późne

Rak wątroby daje objawy bardzo późno, zazwyczaj wtedy, gdy choroba jest już zaawansowana. U wielu osób choroba wykrywana jest zbyt późno, gdy dolegliwości są już bardzo nasilone. Niezwykłe rzadko zdarza się, by diagnoza została postawiona w momencie początkowego rozwoju nowotworu i dzieje się tak przy okazji diagnostyki towarzyszącej podejrzeniu innych osób. Wczesne rozpoznanie ma duże znaczenie dla skutecznego leczenia, dlatego warto wiedzieć, jakie objawy powoduje ta podstępna choroba.

Rak wątroby - objawy wczesne i późne, skórne

Fot. iStock/Rak wątroby – objawy

Rak wątroby — objawy wczesne

Trudno mówić o bardzo wczesnych objawach raka w tym przypadku, ponieważ wątroba, nawet uszkodzona, pełni w dalszym ciągu swoje funkcje. Zdolności regeneracyjne nie są jednak nieskończone, i w pewnym momencie przewlekłe procesy zapalne mogą sprzyjać tworzeniu się nowotworu. Najczęściej pojawia się rak wątrobowokomórkowy, który rozwija się on z głównej masy miąższu wątroby, jako lity, unaczyniony guz.

Zazwyczaj do pierwszych objawów dochodzi wtedy, gdy choroba jest już rozwinięta. Należą do nich:

  • nudności i wymioty;
  • problemy trawienne, wzdęcia, uczucie pełności;
  • ogólne zmęczenie;
  • brak apetytu;
  • bóle w prawym podżebrzu.

W przypadku raka z komórek wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych pojawiać się mogą:

  • dyskomfort i kolkowe bóle brzucha;
  • utrata masy ciała;
  • gorączka;
  • nudności i wymioty;
  • jasne stolce;
  • powiększenie wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Rak wątroby - objawy wczesne i późne, skórne

Fot. iStock/Rak wątroby – objawy

Zaawansowany rak wątroby — objawy późne

W przypadku zaawansowanego nowotworu mogą pojawić się objawy takie jak:

  • wodobrzusze — związane z gromadzeniem się płynu surowiczego w jamie otrzewnej, co powoduje powstanie widocznego obrzęku;
  • żółtaczka — skóra, błony śluzowe, białka oczu zmieniają zabarwienie na żółtawe;
  • objawy niewydolności wątroby — m.in.: hipoglikemia (obniżenie poziomu glukozy we krwi), zaburzenia krzepnięcia krwi, hipoalbuminemia (zmniejszenie ilości białka albuminy w osoczu krwi), zaburzenia hormonalne;
  • obrzęki nóg i  bolesne kurcze mięśni;
  • smoliste stolce i fusowate wymioty — pojawiają się jako efekt krwawienia do układu pokarmowego;
  • powiększenie wątroby — staje się twarda, niebolesna, ale można na niej wyczuć guz (pod prawym łukiem żebrowym).

Rak wątroby — objawy skórne

W wyniku rozwoju raka wątroby mogą pojawić się widoczne na skórze zmiany świadczące o chorobie. Zaliczamy do nich:

  • pęcherzycę liściastą — w jej przebiegu powstają na skórze pęcherze, które pękają, oraz nadżerki i łuszczące się zmiany;
  • rogowacenie słoneczne — skóra jest sucha i łuszcząca się, o szarożółtym zabarwieniu. Powstają na niej przebarwienia i widoczne suche zrogowacenia;
  • zapalenie skórno-mięśniowe — czyli zapalenie mięśni z dołączającymi do niego zmianami zapalnymi w obrębie skóry;
  • łupież okrągły.

Jeśli doszło do przerzutów, objawy mogą dotyczyć innych narządów. Rak wątroby najczęściej powoduje przerzuty do węzłów chłonnych, nadnerczy, otrzewnej, płuc i kości.

Fot. iStock/Rak wątroby – objawy

Rak wątroby — co zrobić, gdy pojawią się objawy?

Jeśli ktoś zaobserwuje u siebie objawy, które rak wątroby może powodować, jak najszybciej powinien zgłosić się do lekarza. Specjalista ma do dyspozycji kilka metod diagnostycznych pozwalających na wykluczenie lub potwierdzenie choroby. Należą do nich:

  • badanie USG jamy brzusznej;
  • tomografia komputerowa;
  • rezonans magnetyczny;
  • badanie PET, które może wykazać, czy poza wątrobą obecne są guzy lub przerzuty;
  • oznaczenie poziomu enzymów wątrobowych (ALT, ASPAT, bilirubiny, fosfatazy alkalicznej),
  • oznaczenia poziomu stężenia albumin i protrombiny;
  • badanie stężenia α-fetoproteiny (AFP) — które jest zwiększone u części chorych na raka wątrobowokomórkowego.

W niektórych przypadkach może być konieczna biopsja wątroby.

W zależności od rozpoznania typu nowotworu oraz stopnia zaawansowania choroby specjaliści dobiorą odpowiedni sposób o leczenia.


źródło:  www.zwrotnikraka.pl , onkolmed.pl , www.esmo.org