Okres jesieni i zimy to czas, kiedy angina ropna (bakteryjna) i wirusowa pojawia się bardzo często. Wirusy i bakterie, które powodują obie formy choroby, atakują bez litości. Bez wątpienia szczególnie dokuczliwa jest angina bakteryjna, zwana ropną. Jak rozpoznać objawy, które wywołuje angina ropna i jak wygląda jej leczenie?
Angina ropna (bakteryjna, paciorkowcowa) – co ją wywołuje?
Angina to ogólna nazwa stosowana w określeniu zapalenia gardła i migdałków podniebiennych. Rozróżniana jest angina wirusowa lub bakteryjna. W przypadku anginy ropnej (bakteryjnej) winowajcami są bakterie paciorkowce Streptococcus pyogenes. Te bakterie bytują u ok. 20% dzieci do 15 roku życia, oraz ok. 5% osób dorosłych. Jednak to, że ktoś jest nosicielem paciorkowców nie oznacza, że zachoruje – może, ale nie musi. Szczepy paciorkowców zasiedlają często błonę śluzową gardła i skórę, rzadziej znajdują się w narządach układu moczowo-płciowego. Bakterie S. pyogenes w organizmie mogą pozostać bez wywołania jakichkolwiek objawów, a osoba zdrowa, która zetknie się z patogenami, może zachorować – nie ma na to reguły.
I tu często pojawia się pytanie – czy angina jest zaraźliwa? Odpowiedź brzmi – tak. W przypadku anginy wirusowej zakażenie jest wielce prawdopodobne w kontakcie pośrednim, i częstsze, ponieważ wirusy przenoszą się drogą kropelkową (np. przez kichnięcie, kaszlnięcie). Bardzo często dzieje się tak w przypadku miejsc, w których na co dzień znajduje się dużo ludzi, np. przedszkola. Angina ropna, czyli bakteryjna, również może się roznosić, ale w bezpośrednim w kontakcie z drugą osobą, a dokładniej z wydzieliną z jej nosa lub gardła.
Angina ropna – objawy
W przeciwieństwie do wirusowej, angina bakteryjna przebiega gwałtownie, a dolegliwości przez nią powodowane niejednokrotnie zmuszają do pozostania w łóżku. Choroba wywołuje objawy, które nie sposób przeoczyć. Od chwili zakażenia, do momentu zaobserwowania konkretnych dolegliwości może minąć od 1 do 4 dni. Angina ropna może dać w kość, ponieważ jej przebieg jest gwałtowny i zmusza chorego do wypoczynku.
Angina ropna (bakteryjna, paciorkowcowa) – objawy u dzieci i dorosłych:
- silny ból gardła i problemy przy połykaniu pokarmów,
- wysoka gorączka powyżej 38ºC, a nawet 40ºC,
- dreszcze,
- osłabienie organizmu,
- bóle kości i stawów,
- zaczerwienienie i obrzęk migdałów podniebiennych,
- biały nalot na migdałkach,
- bolesne i zauważalnie powiększone węzły chłonne,
- czerwonawe wybroczyny na błonie śluzowej podniebienia,
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego – ból brzucha, nudności, wymioty.
Ze względu na intensywność i specyfikę objawów, trudno jest pomylić anginę z przeziębieniem. Angina ropna skłania do szukania pomocy lekarskiej. W przypadku zakażenia bakteryjnego, którym jest angina ropna, przepisywany jest antybiotyk. Angina u dzieci może być o tyle bardziej dokuczliwa, że towarzyszące jej bóle brzucha, wymioty, wysoka gorączka, mogą spowodować odwodnienie organizmu.
Angina ropna – rozpoznanie
Choroba w przeważającej większości (nawet 85% przypadków) wywoływana jest przez wirusy. Angina ropna przytrafia się rzadziej i leczenie jej może przebiegać nieco inaczej, niż wirusowej. Jeżeli lekarz ma wątpliwości po stwierdzeniu objawów, z jakim rodzajem anginy ma do czynienia, może zaproponować pacjentowi potwierdzenie zakażenia przez paciorkowce przy pomocy testów. Aby potwierdzić obecność Streptococcus pyogenes, poza wyraźnymi objawami, można wykonać posiew z gardła. Można również wykonać przy pacjencie dwuminutowe testy szkiełkowe z wydzieliny z gardła i na podstawie wyniku zdecydować o rodzaju leczenia.
Angina ropna – leczenie
Jeżeli mamy do czynienia z anginą spowodowaną przez paciorkowce, lekarz przepisuje antybiotyk, który nie tylko skraca nasilenie dolegliwości i czas trwania choroby, ale niweluje ryzyko wystąpienia powikłań. Najczęściej, o ile nie ma przeciwwskazań, pacjentowi proponowana jest penicylina. Jeśli pacjent uczulony jest na penicylinę, można przepisać innego typu antybiotyki. Osoby, u których zalecono antybiotykoterapię, przestają być źródłem zakażenia po dobie od rozpoczęcia leczenia. Już po około 2 – 3 dobach przyjmowania antybiotyku następuje poprawa, ale kurację należy doprowadzić do końca, zgodnie z zaleceniem lekarza. Poza tym wskazane jest także stosowanie preparatów działających przeciwbólowo, antyseptycznie i łagodząco na błonę śluzową gardła (tabletki, spraye, płukanki).
Angina ropna u dzieci i dorosłych – domowe sposoby
Angina ropna, szczególnie u dzieci, będzie łatwiejsza do przejścia, gdy sięgniemy po domowe sposoby. Zaleca się stosowanie półpłynnej diety, która ułatwi przełykanie – zupy kremy, kleiki, kisiele. Warto przygotowywać posiłki łagodne w smaku, bez dodatku pikanych przypraw. Jedzenie nie powinno być gorące. Ziołowe płukanki np. z rumiankiem czy szałwią pomogą w łagodzeniu bólu gardła. Suche i ciepłe okłady na szyję także mogą być pomocne w łagodzeniu bólu. Warto pić odpowiednią do potrzeb ilość wody lub domowe soki, np. malinowy czy z czarnego bzu.
Angina ropna – możliwe powikłania
Źle leczona lub nieleczona angina ropna u dzieci i dorosłych może powodować powikłania takie jak:
- ropień okołomigdałkowy,
- zapalenie zatok,
- zapalenie ucha środkowego,
- gorączka reumatyczna – objawia się gorączką, zapaleniem dużych stawów, zapaleniem serca, pląsawicą oraz rumieniem. Leczenie gorączki reumatycznej wymaga hospitalizacji,
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,
- sepsa.