Choroba kociego pazura to infekcja, na którą szczególnie narażeni są właściciele młodych kotów. Zadrapanie przez pupila może mieć poważniejsze konsekwencje niż tylko chwila bólu i ślad na ciele. Czym jest choroba kociego pazura i jakie objawy powoduje? Co warto wiedzieć o tej chorobie?
Koty słyną z tego, że są indywidualistami, od których trudno oczekiwać dostosowania się do zasad. W przeciwieństwie do psów, które kochają wykonywać polecenia właściciela, koty chadzają własnymi ścieżkami, decydując o tym, kiedy i w jakiej formie mają ochotę na kontakt z człowiekiem. Czasem styczność z kotem może skutkować ugryzieniem bądź zadrapaniem, które nie tylko powoduje chwilowy ból, ale naraża na poważniejsze problemy zdrowotne.
Czym jest choroba kociego pazura?
Choroba kociego pazura (ang. cat-scratch fever, cat-scratch disease) jest wywoływana przez bakterie Bartonella henselae, rzadko Bartonella clarridgeiae. To określenie na podostry lub przewlekły miejscowy stan zapalny węzłów chłonnych. Dochodzi do niego po zakażeniu bakteriami skóry, oczu lub błony śluzowej. Najczęściej nosicielami tych bakterii są młode koty, znacznie rzadziej psy czy króliki. Przeniesienie drobnoustrojów następuje po zadrapaniu przez zwierzę. Szacuje się, że około 1/3 kotów jest zakażonych bakterią Bartonella henselae. Przy posiadaniu młodego kota szczególnie ważna jest profilaktyka przeciw pchłom, gdyż to pchły przenoszą chorobę ze zwierzęcia na zwierzę.
Choroba kociego pazura najczęściej diagnozowana jest w krajach o klimacie ciepłym i wilgotnym. W Polsce większość przypadków choroby rozpoznaje się od września do stycznia, zazwyczaj u dzieci w wieku do 15 lat. Choroba kociego pazura szczególnie niebezpieczna jest dla osób z zaburzeniami odporności, chorobami przewlekłymi lub nowotworami, u których częściej dochodzi do przebiegu ogólnoustrojowego, które może wymagać intensywnego leczenia szpitalnego.
- Zobacz również: Koty narażają właścicieli na problemy ze zdrowiem psychicznym? Naukowcy znaleźli odpowiedź
Fot. iStock/Choroba kociego pazura
Jakie objawy powoduje choroba kociego pazura?
Na początku choroba może przebiegać bezobjawowo lub w miejscu zranienia skóry pojawia się jedynie grudka zapalna z miejscowym zaczerwienieniem. Następnie, w ciągu 1–6 tygodni, dochodzi do powiększenia okolicznych węzłów chłonnych, które zbierają chłonkę z miejsca wniknięcia drobnoustroju. Najczęściej stopniowo powiększa się pojedynczy węzeł chłonny. Osiąga on średnicę do 5 cm, co można ocenić podczas badania USG. U około 20% chorych powiększeniu ulegają są liczne węzły chłonne. Według statystyk od 10 do 30% węzłów chłonnych ulega zropieniu, ale większość zmniejsza się do wyjściowej wielkości w ciągu maksymalnie 6 miesięcy. Węzły chłonne stają tkliwe, rzadko towarzyszy temu gorączka lub stan podgorączkowy.
U części zakażonych po kilku tygodniach pojawiają się objawy takie jak:
- powiększenie wątroby i śledziony;
- bóle głowy;
- bóle pleców i podbrzusza;
- bóle gardła;
- uczucie rozbicia, zmęczenie;
- brak apetytu, spadek masy ciała.
Objawy, jakie powoduje choroba kociego pazura, z racji częstszego występowania jesienią i zimą, mogą być mylone z objawami grypy lub przeziębienia.
Zakażenie rozsiane w przebiegu choroby kociego pazura
U części chorych może dojść do zakażenia rozsianego. W jego przebiegu pojawiają się ziarniniaki wątroby i śledziony, zauważalne są zmiany w kościach. Może dojść również do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego (zapalenia mózgu) z towarzyszącymi mu silnymi bólami głowy i drgawkami, zapalenia siatkówki i nerwu wzrokowego, co może prowadzić do ślepoty, oraz zapalenia wsierdzia.
- Zobacz również: 9 najpopularniejszych mitów na temat kotów. Też w to wierzysz?
Leczenie choroby kociego pazura
Przy podejrzeniu choroby kociego pazura do postawienia diagnozy zazwyczaj wystarczy lekarzowi informacja o fakcie zadrapania przez kota oraz obecność zmian skórnych i powiększenie węzłów chłonnych. W wypadku braku pewności co do przyczyny objawów należy przeprowadzić badania serologiczne na wykrycie obecności przeciwciał w klasie IgG oraz IgM skierowanych przeciwko Bartonella henselae.
Jeżeli podejrzewano inną chorobę i pobrano węzeł do badania, w przypadku choroby kociego pazura stwierdza się w nim odczyn zapalny z ziarniniakami i ogniskami martwicy.
Choroba kociego pazura najczęściej przebiega łagodnie i nie wymaga przeprowadzania zabiegów. U większości chorych ustępuje nawet bez leczenia w ciągu maksymalnie 6 miesięcy, ale zastosowanie antybiotyków znacznie skraca czas powrotu do zdrowia.
Leczenie ostrego przebiegu choroby kociego pazura polega na podawaniu antybiotyku (azytromycyny). Powiększone węzły chłonne można okładać wilgotnymi, gorącymi kompresami. Zropiałe węzły mogą wymagać nakłucia i opróżnienia z ropy, a czasem też usunięcia zajętego węzła lub węzłów chłonnych.
