Go to content

Depresja endogenna – gdy smutek bierze się z wewnątrz. Z czego wynika to zaburzenie i w jaki sposób może się ono objawiać?

Depresja endogenna
Fot. iStock

Depresja endogenna to typ depresji, który nie wynika z czynników zewnętrznych, np. traumatycznych doświadczeń, ale jest efektem zaburzeń czynności neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym. Nie zawsze jest ona łatwa do rozpoznania. Czym dokładnie jest depresja endogenna, jakie powoduje objawy i w jaki sposób można z nią walczyć?

Depresja to temat, o którym mówi się coraz częściej i więcej. Świadomość problemu wzrasta, co jest bardzo ważne, zważywszy na to, jak wiele osób dotyka to poważne zaburzenie. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja jest najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym na świecie, a w ciągu całego życia cierpi z jej powodu kilkanaście procent światowej populacji osób dorosłych. Statystyki mówią też, że  kobiety borykają się z tym problemem dwa razy częściej niż mężczyźni. Depresja ma wiele typów, które różnią się od siebie rodzajem i nasileniem objawów, jednym z nich jest depresja endogenna.

Czym jest depresja endogenna?

Depresja endogenna to zaburzenie, do którego dochodzi w wyniku oddziaływania czynników wewnętrznych. Jest ona przeciwieństwem depresji egzogennej, czyli wynikającej z zaistnienia pewnych czynników zewnętrznych, jak np. choroba czy śmierć bliskiej osoby. Może przybierać różne postacie, takie jak np. dystymii, epizodów depresyjnych, czy zaburzeń depresyjno-nawracających. Specjaliści uznają, że depresja endogenna jest jednym z poważniejszych rodzajów zaburzeń psychicznych.

Osobom postronnym może się wydawać, że człowiek dotknięty depresją endogenną nie ma powodów do odczuwania głębokiego smutku i innych trudnych emocji, ponieważ w jego życiu nie wydarzyło się nic, co mogłoby powodować takie samopoczucie i myśli. Jednak w rzeczywistości ten typ depresji nie wynika z tego co nas spotyka lub czego nam brakuje, ale z zaburzeń, które powstają „w głowie” i na które nie mamy wpływu.

Zobacz także: Depresja niejedno ma imię. Przewodnik po 6 najczęstszych typach depresji

Fot. iStock

Przyczyny wystąpienia depresji endogennej

Depresja endogenna może wynikać ze zmian strukturalnych w mózgu, jak i z nieprawidłowej liczby neuroprzekaźników (serotoniny, dopaminy, noradrenaliny) w układzie nerwowym. Specjaliści wskazują też na znaczenie uwarunkowań genetycznych jako zwiększających ryzyko pojawienia się depresji. Oznacza to, że bardziej narażeni na jej wystąpienie są ci, których członkowie rodziny cierpieli na tego typu zaburzenia.

Depresja endogenna — objawy 

Depresja endogenna i jej objawy nie są wcale oczywiste. Może ona wywoływać symptomy, które mogą być błędnie kojarzone z przebiegiem innych zaburzeń lub chorób. Dodatkowo nie u każdej osoby wystąpią one wszystkie w ten sam sposób i z tym samym natężeniem.  Do najczęściej pojawiających się objawów depresji endogennej zaliczane są m.in.:

  • zniechęcenie i spadek normalnej aktywności;
  • odbierające siły poczucie przewlekłego zmęczenia;
  • zaburzenia apetytu,
  • problemy ze snem (czasem zasypiania, długością i jakością snu, częstymi wybudzeniami);
  • problemy z nauką, koncentracją, podejmowaniem decyzji;
  • zobojętnienie na rzeczy, które wcześniej cieszyły, utrata dotychczasowych zainteresowań;
  • odczuwanie silnego smutku i poczucia bezsensu;
  • niechęć do przebywania w towarzystwie, izolowanie się od bliskich;
  • myśli samobójcze, a nawet próby samobójcze.

Zobacz także: Objawy depresji – tych sygnałów alarmowych nie wolno ignorować

Fot. iStock

Leczenie depresji endogennej

Depresja endogenna, podobnie jak egzogenna, jest zaburzeniem, które należy leczyć. Wybór metod zależy od indywidualnego przypadku pacjenta. Najczęściej zaburzenia depresyjne leczone są przy pomocy farmakoterapii, a jeśli jest takie wskazanie, również terapii elektrowstrząsowej i psychoterapii. Ponieważ depresja endogenna wynika z zaburzeń dotyczących ilości neuroprzekaźników w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, część specjalistów uważa, leczenie farmakologiczne (przy pomocy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) czy trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych (TLPD) ) będzie skuteczne, ponieważ leki te wpływają na poziomy neuroprzekaźników. Terapia elektrowstrząsami również wywiera wpływ na układy neuroprzekaźników, a w jej efekcie dochodzi do wzmożonego uwalniania tych substancji w układzie nerwowym, oraz do zwiększenia powinowactwa neuroprzekaźników do ich receptorów. Psychoterapia przy depresji endogennej jest rzadziej zalecana, choć jej stosowanie wraz z farmakoterapią zwiększa szansę na trwałe pokonanie choroby oraz obniżenie ryzyka nawrotów choroby.

Dobrze dobrane leczenie ma na celu usunięcie objawów i powrót pacjenta do funkcjonowania sprzed choroby oraz zapobieganie nawrotom.


źródło:  www.poradnikzdrowie.pl , online.synapsis.pl