Narcyz wyczerpuje emocjonalnie, finansowo i psychicznie. Potrzebuje kogoś, kim może manipulować, aby zaspokoić swoje potrzeby i stale udowadniać sobie, że jest lepszy, silniejszy i mądrzejszy niż wszyscy inni. Kiedyś, aby utrzymać cię blisko, bombardował cię swoją miłością, a potem ją odbierał, stosował gaslighting i prowadził z tobą ciągle jakieś gierki. Musisz więc czuć się wyczerpana. Odejście od narcyza – niezależnie czy był twoim ukochanym, przyjaciółka czy też szefową w pracy – może być bardzo trudne. Pamiętaj więc, że gdy w końcu postawisz narcyzowi wyraźną granicę i powiesz mu: „Nie chcę tego, nie chcę już z tobą być!”, on tylko z pozoru odpuści. Za jakiś czas znów przystąpi do ofensywy i stanie przed tobą w wersji „najlepszej z możliwych”. Łatwo będzie wpaść w jego sidła, trudniej uwolnić się od narcyza. Dlatego musisz się dobrze przygotować, by zachować własną niezależność i ruszyć drogą, na której spotkasz realnie przychylnych i znacznie mniej toksycznych ludzi.
Jak uwolnić się od narcyza?
1. Nie dawaj trzeciej, czwartej szansy
„Przeciętna osoba siedem razy próbuje opuścić toksyczny związek, zanim jej się to naprawdę uda”, powiedziała w rozmowie z „Insider” doktor psychologii i terapeutka Perpetua Neo, która prowadzi platformę Detox Your Heart. „Jeśli zostawisz narcyza, on znów pewnie spróbuje uwieść cię, aby potem mógł cię rzucić”.
2. Nie wierz, że się zmieni
Specjaliści twierdzą, że terapia narcyza jest bardzo trudna. On zazwyczaj nie chce się zmienić, a jeśli nawet pójdzie na terapię to potem używa wiedzy stamtąd wyniesionej do dalszego maniplulowania ludźmi. Czasem faktycznie chce się zmienić, ale to wymaga od niego długiej pracy z bardzo doświadczanym terapeutą, który nie da mu soebą manipulować.
3. Odnów kontakty z przyjaciółmi i rodziną
Ponieważ narcyzi mają tendencje do tego, by odłączać swoich partnerów od bliskich im osób (izolować i skłócać dzięki manipulacjom), teraz przyszedł czas, byś spróbowała odnowić te kontakty. Będziesz potrzebowała ludzi do tego, by przetrwać emocjonalnie. Jeśli zerwałaś ważne więzi, porozmawiaj szczerze i przeproś. Ludzie powinni zrozumieć twoją sytuację, zwłaszcza jeśli łączyła was kiedyś naprawdę bliska relacja.
4. Zbierz zespół samopomocowy
Pamiętaj, że przyjaciele i rodzina nie umieć ci pomóc. Jeśli się rozwodzisz — musisz mieć sprawdzoną ekipę: adwokata, a może nawet terapeutę. Psycholog pomoże ci poradzić sobie z manipulacjami i uwolnić się od narcyza.
5. Unikaj kłótni
To teraz naprawdę nie ma sensu. Nie dawaj się wciągać w przepychankę słowną, kto miał rację. Pamiętaj, że narcyzowi wcale nie chodzi o dyskusję i znalezienie sensownego kompromisu. On musi wygrać albo nawet poczuć, że cię upokorzył.
6. Zrób kopie swoich dokumentów
Narcyzi są znani z tego, że lubią przejmować kontrolę nawet nad twoimi dokumentami, numerem konta w banku. Upewnij się więc, że wszystko jest na „swoim miejscu”. Dla bezpieczeństwa zrób zdjęcia swojego paszportu, dowodu i wyślij je sobie na maila.
7. Wyloguj się ze wszystkiego
Jeśli logowałaś się do ważnych dla siebie kont, serwerów, platform – koniecznie zmień hasła, byś nie była w ten sposób śledzona. Jeśli stosujesz zapisywanie haseł np. LastPass czy innym pęku kluczy lub ustawiłaś „automatyczny wypełnienie haseł”, to zrób reset wszystkiego.
8. Sprawdź, czy cię nie śledzi
Czy wiesz, że poprzez aplikacje do śledzenia telefonu można sprawdzać nie tylko, gdzie w tym momencie przebywasz, ale także monitorować aktywność urządzenia i podsłuchiwać, co robisz. Co może powodować twoje podejrzenia? Jeśli bateria twojego telefonu szybko się wyczerpuje lub jeśli zalogujesz się np. do Kindle i zobaczysz, że twoja książka była czytana wczoraj na innym urządzeniu niż twoje, oznacza, że ktoś cię śledzi. W tym wypadku – musisz skorzystać z pomocy specjalisty, by pozbyć się intruza.
9. Wyrzuć wszystkie prezenty
Jeśli czegoś nie używasz i jeśli coś, co od niego dostałaś, nie jest ci naprawdę potrzebne – wyrzuć to. Po ci figurki, obrazki, zasuszone kwiatki i inne „durnostoje”, które będą tylko przypominać o dobrych chwilach.
10. To zawsze będzie rollercoaster
Wiadomo, że były między wami wspaniałe chwile. Takie, za którymi będziesz juz tęsknić do końca życia. Wiadomo, że osoba narcystyczna, z którą się rozstajesz nie jest w do końca złym człowiekiem. Nikt nie jest zły w 100 procentach. Ale pamiętaj, że jeśli zdecydujesz się wrócić, to będziesz znów żyć jak na kolejce górskiej: raz będzie cudownie, raz znowu okropnie.
11. On znów zrobi „wszystko”
Pamiętaj też, że narcyz pociągnie za wszystkie możliwe sznurki. On na sto procent poprosi kogoś z rodziny, by się za nim wstawił i zadzwonił w jego imieniu oraz opowiedział jak cierpi. Wyśle ci też kwiaty do pracy. Kupi ci coś, o czym zawsze marzyłaś i zostawi na progu mieszkania. Uważaj, bo takie gesty potrafią rozmiękczyć serce.
12. Zrób listę
Jeśli znów jesteś bombardowana przez narcyza miłością – zrób listę złych rzeczy, koszmarnych nastrojów, kłótni, łez, nieprzespanych nocy, złośliwości – których doświadczyłaś. Za każdym razem, kiedy otrzymasz pełen miłości SMS, wyciągnij tę listę, przeczytaj na spokojnie i dopiero wtedy podejmij decyzję, czy chcesz do narcyza wracać, czy chcesz się uwolnić od narcyza.
13. Nie wierz w pochlebstwa
Jedną z najczęstszych taktyk, jakie stosuje narcyz są pochlebstwa. On wie, że ludzie w dzieciństwie najczęściej nie byli chwaleni, dlatego potrzebują tego jak powietrza. Z tego powodu on chętnie rozdaje komplementy, by manipulować ludźmi. I to niestety po waszym rozstaniu na pewno przybierze na sile.
14. Trzymaj się na uboczu
Przez pierwsze tygodnie, miesiące, albo nawet nigdy – nie chodź w miejsca (imprezy, knajpki itp.), w których twój narcyz lubi bywać. Unikaj imprez, na których on pojawi się na pewno. Ty siebie znasz najlepiej i wiesz, ile czasu separacji potrzebujesz, by do niego nie wrócić.
15. Nie śpiesz się z kolejnym związkiem
Wiadomo, że nowy namiętny związek sprawiłby, że nie czułabyś tyle bólu. Wiadomo… Ale spiesząc się, łatwo bezrefleksyjnie popełnić dokładnie taki sam błąd, czyli znów związać się z kolejnym narcyzem.
16. Daj sobie czas, by zrozumieć
Jeśli faktycznie takie sytuacje się powtarzają w twoim życiu, warto byś dała sobie czas na przemyślenie tego, dlaczego wchodzisz w podobne toksyczne związki, w których partnerzy kontrolują cię, poniżają, bawią się twoimi uczuciami oraz szargają ci nerwy. Może to lubisz, choć się do tego nie przyznajesz? A może inaczej nie potrafisz?