Go to content

Znaczenie kolonizacji przewodu pokarmowego dla zdrowia noworodka

fot. NataliaDeriabina/iStock

Flora bakteryjna jest blisko powiązana z rozwojem układu odpornościowego dziecka. Badania dowodzą, że już początkowy okres życia ma wpływ na kształtowanie się mikroflory, a bakterie, które kolonizują jelita jako pierwsze, pełnią ważną funkcję w dalszym rozwoju przewodu pokarmowego. W jaki sposób drobnoustroje zasiedlające jelita wpływają na zdrowie dziecka?

Czy sposób porodu ma wpływ na mikroflorę noworodka?

Do czynników, które w największym stopniu wpływają na mikroflorę jelitową noworodka, zaliczamy wiek ciążowy, rodzaj porodu i sposób karmienia. Prawidłowej kolonizacji przewodu pokarmowego sprzyjają ciąża donoszona, poród fizjologiczny i karmienie piersią. Każde odstępstwo może niestety przyczyniać się do zaburzeń flory bakteryjnej jelit. 

Najwięcej badań poświęca się w ostatnim czasie narodzinom przez cesarskie cięcie (CC) – ten sposób porodu eliminuje bowiem bardzo ważny kontakt dziecka z mikroflorą pochwy i odbytu matki. Badania wykazują, że flora noworodków urodzonych przez CC różni się od mikroflory dzieci, które przyszły na świat drogą fizjologiczną. 

  • Poród fizjologiczny – noworodek ma kontakt z florą bakteryjną pochwy i odbytu matki, dlatego w pierwszej kolejności jego przewód pokarmowy jest kolonizowany przez bakterie z rodzaju Escherichia, Enterococcus, Staphylococcus, Lactobacillus Bifidobacterium.
  • Cesarskie cięcie – noworodek nie przechodzi przez drogi rodne matki, dlatego w pierwszej kolejności ma kontakt z bakteriami znajdującymi się w sali operacyjnej oraz na skórze matki i personelu, w tym Staphylococcus, Corynebacterium, Clostridium, Propionibacterium. W przypadku cesarskiego cięcia często dochodzi też do opóźnień w kontakcie skóra do skóry i naturalnym karmieniu, co sprzyja kolonizacji przewodu pokarmowego przez bakterie pochodzące z otoczenia.

Za co odpowiada flora bakteryjna?

Prawidłowa flora jelitowa pełni bardzo ważną funkcję w zachowaniu zdrowia i równowagi organizmu. Na jej skład wpływa między innymi rodzaj porodu – ten naturalny jest uważany za korzystniejszy dla dziecka.

Flora bakteryjna odpowiada za:

  • produkcję witamin,
  • trawienie węglowodanów do cukrów prostych,
  • trawienie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) o właściwościach immunomodulujących i stymulujących wzrost nabłonka jelitowego,
  • zwalczanie chorobotwórczych drobnoustrojów,
  • stymulowanie jelitowego układu immunologicznego,
  • wspomaganie prawidłowego rozwoju jelitowego układu chłonnego,
  • sprzyjanie rozwijaniu tolerancji pokarmowej i prawidłowej odpowiedzi immunologicznej,
  • zapobieganie występowaniu nieswoistych zapaleń w późniejszym życiu.

Kolonizacja przewodu pokarmowego noworodka – jakie ma znaczenie?

Drobnoustroje kolonizujące przewód pokarmowy w początkowym okresie życia mają wpływ na rozwój odporności i tolerancji pokarmowej. Jeśli flora bakteryjna noworodka zostanie zasiedlona przez niekorzystne bakterie, może dojść do uszkodzenia błony śluzowej jelita, odpowiedzi zapalnej oraz rozwoju alergii i chorób autoimmunologicznych w późniejszych latach życia dziecka. U dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie w pierwszym roku życia częściej występują takie schorzenia, jak biegunka, atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa i astma, a w późniejszym okresie również celiakia i cukrzyca typu I.

Ważne jest więc zachowanie równowagi (homeostazy) między wszystkimi drobnoustrojami kolonizującymi przewód pokarmowy noworodka, aby od pierwszych dni życia wspierać jego mikrobiom. Niefizjologiczne drobnoustroje zaburzają bowiem równowagę i opóźniają dojrzewanie układu odpornościowego, co sprzyja występowaniu chorób autoimmunologicznych.

Jak wesprzeć przewód pokarmowy noworodka?

W przypadku zaburzeń ze strony układu pokarmowego wiele dorosłych osób sięga po probiotyki – żywe mikroorganizmy, które wspierają funkcjonowanie flory jelitowej i zapobiegają nadmiernemu wzrostowi chorobotwórczych drobnoustrojów. Ten sam sposób sprawdza się w przypadku noworodków – warto jednak sięgać po specjalne probiotyki dla dzieci, które zawierają bakterie wspierające rozwój mikroflory małego człowieka i różnią się formą podawania.

Preparatem stworzonym specjalnie z myślą o noworodkach, niemowlętach i starszych dzieciach jest Coloflor Baby – suplement diety w postaci proszku do sporządzania zawiesiny doustnej do stosowania w kroplach. Wygodny sposób podania to jedna z zalet tego probiotyku, który różni się od standardowych kapsułek. W środku znajdziemy liofilizowane żywe kultury bakterii Lactobacillus rhamnosus GG (aż 5 mld w dziennej porcji), które są szczególnie ważne dla zdrowego rozwoju flory jelitowej. 

Bakterie Lactobacillus naturalnie występują między innymi w drogach rodnych i mleku matki, dlatego są całkowicie bezpieczne dla dziecka. Szczep ten jest również jednym z najlepiej poznanych szczepów bakteryjnych, którego korzystne działanie potwierdzono w licznych badaniach. Probiotyki dla dzieci Coloflor Baby można stosować już od pierwszych dni życia, by wspierać kolonizację przewodu pokarmowego noworodka.