Czy często pojawia się w twojej głowie myśl: „Nienawidzę siebie”? Jeśli tak, doskonale wiesz, jak frustrujące to uczucie. Nienawiść do samej siebie nie tylko ogranicza to, co możesz osiągnąć w życiu, ale także pogarsza stan zdrowia psychicznego, sprzyja stanom lękowym i depresji. Aby przezwyciężyć uczucie nienawiści do samej siebie, ważne jest, aby rozpoznać oznaki i objawy, zrozumieć podstawowe przyczyny i wyzwalacze, zdać sobie sprawę z potężnego wpływu, jaki ma to na twoje życie, a na koniec sporządzić plan pokonania tego uczucia.
Oznaki nienawiści do samej siebie
Poniżej znajdują się niektóre charakterystyczne oznaki świadczące o tym, że możesz żyć z nienawiścią do samego siebie, wykraczającą poza okazjonalne negatywne wypowiedzi.
- Myślenie: „wszystko albo nic”. Postrzegasz siebie i swoje życie jako dobre lub złe, bez żadnych odcieni szarości pomiędzy. Jeśli popełnisz błąd, czujesz, że wszystko się legło w gruzach lub że poniosłaś totalną porażkę.
- Koncentrowanie się na negatywach. Nawet jeśli masz dobry dzień, skupiasz się na złych rzeczach, które się wydarzyły lub na tym, co poszło nie tak.
- Rozumowanie emocjonalne. Traktujesz swoje uczucia jako fakty. Jeśli zauważysz, że czujesz się źle lub coś poszło nie tak, zakładasz, że twoje uczucia muszą odzwierciedlać prawdę o sytuacji i że w rzeczywistości to ty jesteś zła.
- Niska samoocena. Masz wrażenie, że wciąż jesteś w tyle, w porównaniu z innymi ludźmi.
- Poszukiwanie aprobaty. Ciągle szukasz aprobaty z zewnątrz. Potrzebna ci ona do potwierdzenia swojej wartości. Twoja opinia o sobie zmienia się w zależności od tego, jak oceniają cię inni i co o tobie myślą.
- Nieumiejętność przyjmowania komplementów. Jeśli ktoś powie o tobie coś dobrego, lekceważysz to, co zostało powiedziane lub myślisz, że po prostu chce być miły. Masz problemy z przyjmowaniem komplementów i masz tendencję do ich odrzucania.
- Próba dopasowania. Zauważasz, że zawsze czujesz się jak outsider i zawsze starasz się dopasować do innych. Czujesz, że ludzie cię nie lubią i nie możesz zrozumieć, dlaczego chcieliby spędzać z tobą czas lub dlaczego mieliby cię lubić.
- Przyjmowanie krytyki do siebie. Trudno ci, gdy ktoś cię krytykuje. Traktujesz te słowa jako atak lub myślisz o nich długo po fakcie.
- Często odczuwasz zazdrość. Odczuwasz zazdrość o innych i możesz im umniejszać, aby poczuć się lepiej.
- Strach przed pozytywnymi relacjami. Możesz odepchnąć przyjaciół lub potencjalnych partnerów z obawy, że gdy się do kogoś zbliżysz, on odejdzie i zostaniesz sama.
- Użalanie się nad sobą. Masz tendencję do urządzania seansów użalania się nad sobą i wmawiania sobie, że w życiu spotkało cię wiele złego i wszystko i wszyscy są przeciwko tobie.
- Strach przed wielkimi marzeniami. Boisz się mieć marzenia i aspiracje i czujesz, że musisz żyć bezpiecznie. Możesz bać się porażki, bać się sukcesu, bać się wszystkiego.
- Surowość wobec siebie. Jeśli popełniasz błąd, bardzo trudno jest ci wybaczyć sobie samej. Możesz także żałować rzeczy, które zrobiłaś w przeszłości lub tych, których nie zrobiłeś. Możesz mieć problemy z odpuszczeniem i wybaczeniem błędów.
- Cyniczny punkt widzenia. Widzisz świat w bardzo cyniczny sposób i nienawidzisz świata, w którym żyjesz. Masz wrażenie, że ludzie o pozytywnym nastawieniu są naiwni co do sposobu, w jaki świat naprawdę działa. Nie widzisz, że sytuacja się poprawia i masz bardzo ponure spojrzenie na życie.
Przyczyny nienawiści do samej siebie
Jeśli te znaki brzmią znajomo, prawdopodobnie zastanawiasz się, dlaczego właściwie nienawidzisz siebie i jak tu trafiłaś. Odpowiedzi na te pytania poznasz od razu, dlatego ważne jest, aby poświęcić trochę czasu na refleksję. Poniżej znajduje się kilka możliwych przyczyn, które należy wziąć pod uwagę. Ważne jest, aby pamiętać, że nie każdy, kto doświadcza nienawiści do samego siebie, będzie miał takie same doświadczenia życiowe. Nie ma jednej ścieżki prowadzącej do myślenia: „Nienawidzę siebie”. Zastanów się nad swoją wyjątkową sytuacją i tym, co mogło doprowadzić cię do tego punktu.
Negatywny Wewnętrzny Krytyk
Jeśli myślisz „nienawidzę siebie”, istnieje duże prawdopodobieństwo, że masz w sobie negatywnego wewnętrznego krytyka, który nieustannie cię poniża. Ten krytyczny głos może porównywać cię z innymi lub mówić, że nie jesteś wystarczająco dobra. Możesz mieć wrażenie, że różnisz się od innych ludzi i że im nie dorównujesz. Te myśli mogą sprawić, że poczujesz się jak wyrzutek lub oszust. Wewnętrzny krytyk jest jak wróg, który chce podważyć twój sukces. Ten głos w twojej głowie jest przepełniony nienawiścią do samego siebie, a jeśli będziesz słuchać go zbyt długo, może również przerodzić się w paranoję i podejrzliwość. Wewnętrzny krytyk nie chce, abyś odniosła sukces, więc zniszczy cię, gdy osiągniesz coś dobrego. Jeśli głos będzie ci podpowiadał, że jesteś bezwartościowa, głupia lub nieatrakcyjna, możesz w końcu uwierzyć w te słowa. Szybko pojawi się przekonanie, że nie jesteś warta miłości, sukcesu, pewności siebie ani możliwości popełniania błędów. Im częściej słuchasz tego krytycznego głosu, tym więcej mocy mu dajesz. Ponadto możesz w końcu zacząć projektować swoją niepewność na innych ludzi, przez co staniesz się paranoikiem, podejrzliwym i niezdolnym do zaakceptowania miłości i życzliwości. Skąd bierze się ten negatywny, wewnętrzny krytyk? Jest mało prawdopodobne, że sama wytworzyłaś ten głos w swojej głowie. Raczej najczęściej negatywny wewnętrzny krytyk wynika z przeszłych negatywnych doświadczeń życiowych. Mogą to być doświadczenia z dzieciństwa z rodzicami, zastraszanie ze strony rówieśników, a nawet wynik złego związku.
Doświadczenia z dzieciństwa
Czy dorastałaś z rodzicami, którzy byli wobec ciebie krytyczni? A może miałaś rodzica, który wydawał się być zestresowany, zły lub spięty i który sprawiał, że czułaś się tak, jakbyś musiała chodzić cały czas na paluszkach? Jeśli tak, być może nauczyłaś się być cicho i znikać w tle.
Złe relacje
Nie wszystkie krytyczne głosy wewnętrzne mają swój początek w dzieciństwie. Jeśli byłaś w związku lub przyjaźnisz się z osobą, która się tak zachowywała, to doświadczenie mogło również wytworzyć negatywny głos wewnętrzny. Może to dotyczyć nawet osób, z którymi pracujesz, a które mają tendencję do poniżania cię lub sprawiania, że czujesz się gorsza. Każdy rodzaj relacji może nadać negatywny ton twojemu myśleniu i stworzyć negatywny wewnętrzny głos, którego trudno się pozbyć.
Traumatyczne wydarzenia
Czy doświadczyłeś jakichś traumatycznych wydarzeń życiowych, takich jak wypadek samochodowy, atak fizyczny lub znacząca strata? Jeśli tak, mogło to sprawić, że zaczęłaś się zastanawiać: „dlaczego ja?”, które to pytanie może przerodzić się w uczucie wstydu lub żalu, szczególnie jeśli czujesz, że w jakiś sposób zawiniłaś.
Stan zdrowia psychicznego
Poczucie nienawiści do samej siebie może być również skutkiem depresji lub stanów lękowych. Na przykład depresja może powodować takie objawy, jak poczucie beznadziejności, poczucie winy i wstyd, co może powodować poczucie, że nie jesteś wystarczająco dobra. Im bardziej twój stan wpływa na twoje myśli, tym bardziej prawdopodobne jest, że zaczniesz postrzegać ten negatywny obraz siebie jako swoją rzeczywistość. Może to sprawić, że poczujesz się, jakbyś nie był godna i nie pasowała. Możesz czuć się odizolowana i inna.
Jak walczyć z nienawiścią do samej siebie?
Pamiętaj. Łatwo jest myśleć, że jesteś jedyną osobą, która zmaga się z myślami pełnymi nienawiści do samej siebie. Prawda jest jednak taka, że wiele osób czuje to samo co ty i że istnieją sposoby, aby temu zaradzić. Przede wszystkim pamiętaj, że nie jesteś winna tego, jak się czujesz, ale od teraz jesteś odpowiedzialna za działania, które podejmujesz, aby wprowadzić pozytywne zmiany.
- Spróbuj pisać dziennik. Prowadź dziennik, w którym będziesz wspominać swój dzień i swoje odczucia w związku z tym, co się wydarzyło. Zastanów się nad wydarzeniami dnia, przeanalizuj sytuacje, które mogły wywołać określone emocje i pamiętaj o pierwotnych przyczynach poczucia nienawiści do samego siebie. Prowadząc dziennik każdego dnia, szukaj wzorców i staraj się być bardziej świadomy tego, jak zmieniają się twoje emocje. Badania pokazują, że ekspresyjne pisanie, takie jak pisanie dziennika, może pomóc w zmniejszeniu stresu psychicznego.
- Porozmawiaj ze swoim wewnętrznym krytykiem. Kiedy zaczniesz być bardziej świadoma swoich emocji i ich wyzwalaczy, spróbuj zidentyfikować myśli, które przychodzą ci do głowy, gdy spotykasz się z negatywnymi wydarzeniami. Zadaj sobie pytania dotyczące tego, czy twoje myśli są realistyczne, czy też ulegasz zniekształceniom. Spróbuj stawić czoła swojemu wewnętrznemu tyranowi. Jeśli samodzielnie nie potrafisz wypracować w sobie silnego głosu, wyobraź sobie, że wcielasz się w rolę silniejszej osoby, którą znasz – na przykład przyjaciela, sławnej osoby lub superbohatera – i że to z jego pozycji odpowiadasz krytycznemu głosowi w swojej głowie.
- Praktykuj współczucie dla siebie. Zamiast nienawidzić siebie, poćwicz okazywanie sobie współczucia. Oznacza to spojrzenie na sytuacje w innym świetle, dostrzeżenie dobrych rzeczy, które udało Ci się osiągnąć, i położenie kresu czarno-białemu myśleniu. Co powiedziałabyś przyjacielowi lub bliskiej osobie, która miała podobne myśli na swój temat? Czy ta jedna zła rzecz, która się wydarzyła, naprawdę oznaczała koniec świata? Czy mogłabyś przeformułować tę sytuację tak, aby postrzegać ją jako porażkę, a nie katastrofę? Kiedy będziesz dla siebie milsza, otworzysz się na bardziej pozytywne uczucia i pozytywny głos wewnętrzny. Badania pokazują, że terapia skoncentrowana na współczuciu może poprawić samoocenę, co z kolei może pomóc w zmniejszeniu uczucia nienawiści do siebie.
- Spędzaj czas z pozytywnymi ludźmi. Zamiast zadawać się z ludźmi, którzy sprawiają, że czujesz się źle, zacznij spotykać się z ludźmi, którzy sprawiają, że czujesz się dobrze. Jeśli na co dzień nie spotykasz pozytywnych ludzi, rozważ dołączenie do grupy wsparcia.
- Praktykuj medytację. Jeśli trudno ci zwolnić i oderwać się od negatywnego myślenia, spróbuj rozpocząć regularną praktykę medytacyjną. Angażowanie się w medytację jest sposobem na odcięcie negatywnego głosu w twojej głowie. To także jest jak mięsień; im więcej będziesz ćwiczyć, tym łatwiej będzie ci wyciszyć umysł i pozbyć się negatywnych myśli.
- Spotkaj się z terapeutą. Jeśli masz problemy ze zdrowiem psychicznym, być może skorzystasz z wizyty u terapeuty. Chociaż możliwa jest samodzielna zmiana sposobu myślenia, terapeuta może pomóc Ci szybciej uporać się z traumą z przeszłości i wskazać bardziej pomocne wzorce myślenia.
- Dbaj o siebie. Zamiast angażować się w zachowania autodestrukcyjne, zajmij się sobą. Takie podejście oznacza dbanie o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne poprzez robienie wszystkiego, co sprawi, że poczujesz się dobrze. Jedz zdrową żywność, regularnie ćwicz, wysypiaj się, ogranicz czas korzystania z mediów społecznościowych i ekranu, spędzaj czas na łonie natury i rozmawiaj ze sobą życzliwie, żeby wymienić tylko kilka przykładów.
- Kieruj się w stronę życia, jakiego pragniesz. Antidotum na ciągłe złe samopoczucie może być podjęcie małych kroków w kierunku tego, czego chcesz w życiu. Może to oznaczać znalezienie nowej ścieżki kariery, podróżowanie, wyjście z długów, zakończenie związku, założenie rodziny lub przeprowadzkę gdzieś daleko. Określ swoje wartości, a następnie zacznij działać zgodnie z nimi. Gdy zaczniesz dostosowywać się do swoich wartości, łatwiej będzie ci poczuć się pewnie.
