Piernik – aromatyczne ciasto z bogatą historią. Przepisy, dzięki którym nie zabraknie go na świątecznym stole

Piernik jest jednym z najważniejszych ciast pojawiających się na polskich stołach. Ten tradycyjny wypiek znany jest od stuleci i trudno sobie wyobrazić bez niego święta Bożego Narodzenia. Piernik zachwyca niezwykłym aromatem i smakiem, w dodatku można go przygotować na kilka sposobów. Wypróbuj przepis na piernik staropolski, pomidorowy lub pierniki toruńskie.

Piernik — wypiek z długą historią

Piernik to ciasto o bogatej i długiej historii. Niezależnie od przepisu zawsze urzeka korzennym aromatem przypraw, które bezsprzecznie kojarzą się czasem świąt Bożego Narodzenia. Piernik nie jest typowo polskim przysmakiem. Przywędrował do Polski z zachodu Europy. Znany był przed wiekami na terenach Holandii, zdobył ogromną popularność w Niemczech, pokochali go także Francuzi i Szwajcarzy, którzy pieką piernikowe chleby lub ciasteczka.

Nazwa piernik zaczerpnięta została za słowa pierny, czyli pieprzny — pikantny, bogaty w aromatyczne korzenne przyprawy. Piernik zajadano nie tylko jako pyszne ciasto, ale także lekarstwo na niestrawność oraz podczas przeziębienia.

Nie ma jednego przepisu na piernik. Powstało na jego temat wiele wariacji. Pierniki mogą przybierać różne kształty, mogą mieć inne przełożenie pomiędzy warstwami, jak np. śliwkowe lub porzeczkowe powidła. Może być oblany lukrem lub czekoladą z przyprawami. Obecność skórki pomarańczowej lub czekolady dodatkowo wzbogaca smak i aromat piernika. Jedno jest natomiast pewne — idealny piernik powinien być miękki, puszysty i bardzo aromatyczny.

Piernik staropolski — przepis

Piernik staropolski to przepis na ciasto długodojrzewające, wymagające nieco cierpliwości. Nie należy jego przygotowania odkładać na ostatni gwizdek przed świętami, jeśli ma ozdobić świąteczny stół.

Składniki na piernik staropolski:

Ciasto:

• 250 g miodu — najlepiej płynny, lipowy
• 150 g masła
• 180 g cukru
• 500 g mąki
• 1 jajko
• 2 żółtka
• 2 łyżki przyprawy do piernika
• 80 ml mleka
• 1,5 łyżeczki sody
• 50 g orzechów włoskich

Nadzienie:

•   400 g powideł śliwkowych

Polewa czekoladowa:

• tabliczka gorzkiej lub deserowej czekolady
• 60 g masła
• odrobina miodu

Piernik staropolski — przygotowanie: 

1. Miód, masło i cukier włóż do garnka i zagotuj, mieszając drewnianą łyżką. Zestaw z ognia, przestudź.
2. Do przestudzonej masy dodaj mąkę, jajko i żółtka, przyprawę do piernika i wyrób łyżką na jednolitą masę.
3. Wlej mleko wymieszane z sodą, dodaj drobniutko posiekane orzechy. Wyrób drewnianą łyżką lub mikserem na małych obrotach ok. 10 minut.
4. Masę przełóż do szklanego lub kamionkowego naczynia, nakryj ściereczką, nałóż uchyloną pokrywkę. Odstaw w chłodne miejsce na 2 – 3 tygodnie.
5. Gdy ciasto dojrzeje, wyłóż je na stolnicę oprószoną mąką i zagnieć je na gładką kulę. Rozwałkuj na równy placek o wymiarach dużej blachy z wyposażenia piekarnika. Przełóż na blachę wyłożoną papierem do pieczenia i piecz w temperaturze 180ºC (góra i dół bez termoobiegu) przez ok. 30 minut. Ciasto powinno być zrumienione i stwardnieć po ostudzeniu.
6. Przekrój je wzdłuż na 3 części, przełóż powidłami.
7. Zawiń szczelnie w folię aluminiową i odstaw w chłodne miejsce na minimum 1 tydzień. Po tym czasie przenieś je do pomieszczenia o temp. pokojowej.
8. Gotowy piernik polej polewą czekoladową: w rondelku podgrzej połamaną na kosteczki czekoladę, pokrojone masło oraz miód. Mieszając podgrzewaj masę na małym ogniu, aż czekolada się roztopi. Gładką polewę odstawi z ognia i ostudź.
9. Przechowuj w mniejszych kawałkach w pojemniku na ciasto.

Piernik pomidorowy — przepis

Piernik pomidorowy to zupełnie inne podejście do tradycyjnego piernika. Tu, zgodnie z nazwą, pierwsze skrzypce grają pomidory, ale znalazła się tu i banan. Zdaniem miłośników tego przepisu, trudno poznać, że jest to piernik pomidorowy, robiony zupełnie inaczej, niż klasyczny.

Piernik pomidorowy — składniki:

Ciasto:

• 1 szklanka krojonych pomidorów z puszki
• 1 banan
• 1/2 szklanki cukru
• 1/2 szklanki oleju
• 2 szklanki mąki pszennej
• 1 1/2 łyżki przyprawy do piernika
• 1 łyżeczka kakao
•  łyżeczka sody
• 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
• 1/2 łyżeczki soli
• powidła śliwkowe

Polewa czekoladowa:

• tabliczka czekolady 100 g (gorzka lub deserowa)
• 1/3 szklanki śmietanki 30 %

Piernik pomidorowy — przygotowanie:

1. Piekarnik rozgrzej do 180ºC góra-dół, bez termoobiegu.
2. W wysokim naczyniu zblenduj pomidory, banana, olej oraz cukier na gładką gęstą masę.
3. W dużej misce dokładnie wymieszaj suche składniki. Przesyp do mokrych składników i wymieszaj.
4. Ciasto przełóż do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia i piecz ok. 50 min. w nagrzanym do 180ºC piekarniku.
5. Zostaw ciasto do ostygnięcia. Po tym czasie przekrój je wzdłuż na dwie części i posmaruj powidłami ze śliwek.
6. W małym garnuszku zagotuj śmietankę i dodaj do niej pokruszoną czekoladę. Wymieszaj dokładnie, aż polewa stanie się jednolita. Wierzch przestygniętego piernika polej polewą czekoladową.

Pierniki toruńskie — przepis

Toruńskie pierniki to wypiek, o którym każdy słyszał i który większość z nas zapewne kosztowała. Toruńskie pierniki można upiec samodzielnie w domu, choć oczywiście z zacznie prostszej formie i kształcie, niż te do kupienia na toruńskim rynku. Wystarczy wyciąć z foremką pierniki w kształcie serca czy ludzika, by upiec te smakowite ciasteczka.

Pierniki toruńskie — przepis:

• 400 g mąki pszennej
• 250 g miodu
• 1 jajko
• 50 g miękkiego masła
• 2 płaskie łyżeczki przyprawy do piernika
• 2 łyżeczki proszku do pieczenia
• kieliszek rumu
• czubata łyżka kakao

Pierniki toruńskie — przygotowanie:

1. Do miski wlej miód, dodaj przyprawę do piernika, pokrojone masło, proszek do pieczenia, kakao, jajko i rum. Wymieszaj i dodaj mąkę.
2. Ciasto wyłóż na posypaną mąką stolnicę i rozwałkuj na grubość 5-10 mm. Foremką wytnij pierniczki i przełóż je na wyłożoną papierem do pieczenia blachę. Przed pieczeniem spryskaj je wodą, by za bardzo nie wyschły.
3. Piekarnik rozgrzej do temperatury 200ºC bez termoobiegu. Piecz pierniczki ok. 10 minut.
4. Wyjmij pierniczki i wystudź na blaszce, aby pierniczki zachowały swój kształt.
5. Pierniczki po wystudzeniu muszą leżeć kilka dni w szczelnie zamkniętym pojemniku. Im dużej będę leżały, tym będą smaczniejsze i bardziej miękkie. Można je polać lukrem lub różnymi polewami.

źródło: www.kwestiasmaku.com,  beszamel.se.pl, polki.pl