Oliwa z oliwek to sztandarowy produkt kuchni śródziemnomorskiej. Dodaje ona nie tylko smaku potrawom, ale także jest zbawienna dla zdrowia i urody. Oliwa z oliwek polecana jest dla szczupłej sylwetki i długiego życia, szczególnie jako ważny element profilaktyki chorób krążenia i nowotworów.
Oliwa z oliwek
Zalety włączenia do diety oliwy z oliwek znane są nie od dziś. Oliwa gości na stołach już od czasów starożytnych. Na ziemiach polskich znalazła zastosowanie w kuchni za czasów królowej Bony. Wcześniej wykorzystywano ją jedynie do celów liturgicznych.
Oliwa tłoczona jest z owoców, które wydają drzewa oliwne uprawiane głównie w rejonie Morza Śródziemnego i innych obszarach o ciepłym klimacie. Zbiór oliwek następuje pod koniec września (zielone oliwki) i trwa do lutego, gdy owoce osiągają dojrzałość (oliwki granatowe lub czarne). Dzięki procesowi tłoczenia na zimno oliwa z oliwek zachowuje wszystkie właściwości świeżych owoców. Gotowy, przefiltrowany produkt charakteryzuje się żółtym kolorem i przyjemnym aromatem świeżych oliwek. Niefiltrowana oliwa ma zielonkawo-żółty kolor i jest naturalnie mętna.
Fot. iStock
Rodzaje oliwy z oliwek:
- extra virgin — najlepsza i najzdrowsza oliwa z pierwszego tłoczenia;
- virgin— oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia o nieco wyższej kwasowości niż extra virgin, stosuje się ją do uszlachetnienia oliwy rafinowanej;
- refined — mieszanka oliwy rafinowanej i z pierwszego tłoczenia. Ponieważ proces rafinacji polega na podgrzaniu do wysokich temperatur i/lub zastosowaniu rozpuszczalników chemicznych i usuwa z oliwy smak, zapach, kolor, jest ona wzbogacana o oliwę Virgin lub Extra Virgin. Oliwa z oliwek rafinowana jest uboga w substancje ważne dla zdrowia, ale nadaje się w kuchni do smażenia, gotowania i pieczenia;
- pomace, sansa, orujo — otrzymywana z wytłoczyn pozostałych z produkcji tworzenia innych rodzajów oliwy. Jest oliwą niskiej jakości, bez większej wartości dla zdrowia. Nadaje się do smażenia, gotowania i pieczenia.
Oliwa z oliwek nadaje się zarówno do spożycia na zimno (nierafinowana), jak i smażenia (rafinowana). Może być stosowana wewnętrznie, jako element diety oraz zewnętrznie, w ramach pielęgnacji urody.
Oliwa z oliwek — właściwości zdrowotne
Oliwa z oliwek, poza zdrowymi tłuszczami, zawiera również witaminę A, B, E i K. Nie brakuje w niej potasu, wapnia, magnezu, cynku czy żelaza.
Fot. iStock
Chroni serce
Jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe obniżają ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniwego, obniżając ilość „złego” cholesterolu (LDL) i podnosząc poziom „dobrego” (HDL), wpływają również na obniżenie ciśnienia krwi. Zawartość witamin E i K zapobiega powstawaniu zakrzepów, zmniejszając ryzyko wystąpienia udaru.
Wspiera układ pokarmowy
Oliwa z oliwek dobrze wpływa na pracę układu pokarmowego. Pomaga łagodzić problem zaparć, pomaga przy nieżycie i owrzodzeniu żołądka. Dzieje się tak, ponieważ tłuszcz roślinny jest łagodniejszy dla ścian przewodu pokarmowego, niż tłuszcze zwierzęce. Ponadto kwasy omega-3 wspomagają regenerację błony żołądka.
Chroni komórki przed uszkodzeniami
Antyoksydanty, których nie brakuje w oliwie z oliwek, zapobiegają tworzeniu się wolnych rodników i w ten sposób chronią komórki przed uszkodzeniami i przedwczesnym starzeniem się. Mają również ogromny wpływ na obniżenie ryzyka zachorowania na nowotwór.
Wzmacnia kości
Oliwa z oliwek wywiera dobry wpływ na kondycję kości i zębów. Badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism (JCEM), wykazuje, że dwa lata na diecie śródziemnomorskiej, w której duże znaczenie ma oliwa z oliwek, skutkują podwyższonym stężeniem osteokalcyny w surowicy, która jest czułym markerem formowania się kości.
Fot. iStock
Oliwa z oliwek na skórę i włosy
Dobra gatunkowo oliwa z oliwek może stanowić element codziennej pielęgnacji twarzy, ciała, a nawet włosów. Wmasowana w skórę stanowi barierę ochronną przed utratą wilgoci, dobudowując płaszcz lipidowy naskórka. Sprawdza się w pielęgnacji skóry wrażliwej i suchej, także dla osób cierpiących na łuszczycę, alergie skórne, atopowe zapalenie skóry (AZS). Działa jak naturalny filtr UV, chroniący skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego. Nie można jej jednak potraktować jako jedyne zabezpieczenie przed słońcem w gorące dni.
Oliwa z oliwek ma kilka zastosowań. Można wykorzystać ją jako naturalny produkt do zmywania nawet wodoodpornego makijażu. Może stanowić bazę do przygotowania domowych maseczek, lub jako dodatek do gotowych produktów. Samodzielnie, lub połączona z innymi odżywczymi olejkami, stanowi produkt do bezpośredniego wcierania w skórę twarzy i ciała. Przy jej użyciu można stworzyć domowy peeling, który złuszczy stary naskórek i pozostawi skórę odświeżoną i zmiękczoną.
Oliwa z oliwek regularnie stosowana na skórę głowy i włosy łagodzi podrażnienia skóry głowy, nawilża końcówki i przywraca włosom blask. Można wykorzystać ją do zabiegu olejowania, a także po prostu wetrzeć w przesuszone końce, lub dodać do ulubionego kosmetyku do włosów.
Oliwa z oliwek — cena i przechowywanie
Aby w pełni wykorzystać właściwości zdrowotne oliwy, warto wybrać produkt naturalny, tłoczony na zimno (nierafinowany). Cena za oliwę z oliwek jest różna i zależy od producenta oraz jakości produktu. Zazwyczaj cena za 250 ml oscyluje w granicach od kilku do 30 zł. Pojemność 500 ml kosztuje od 10 do 50 zł. Oliwę z oliwek należy przechowywać z dala od światła, najlepiej w chłodnym miejscu, ale nie w lodówce. Przechowywanie jej w zbyt wysokiej temperaturze wpływa na jej szybsze jełczenie.
