Kumkwat to egzotyczny, ale cieszący się coraz większą popularnością owoc cytrusowy. Kumkwaty są skarbnicą witamin, minerałów oraz substancji aktywnych biologicznie, w dodatku ich prozdrowotne działanie udowodniono naukowo. Co dokładnie zawiera kumkwat, jak smakuje ten owoc i jak go jeść? To wszystko warto wiedzieć przed zakupem.
Kumkwat — owoc w wersji mini
Kumkwat, zwany także złotą pomarańczą, to wiecznie zielone drzewo (lub krzew) wywodzący się z terenów starożytnych Chin. W Europie znany od czasów nowożytnych, a w Polsce kumkwat dopiero od pewnego czasu zyskuje na popularności. Owoce, przypominają z wyglądu miniaturową pomarańczę, osiągając maksymalną średnicę do 25 mm, a długość do 35 mm. W miąższu kumkwatu znajduje się od 4 do 5 segmentów z pojedynczymi zielonymi pestkami. Kumkwat zaliczany jest do najbardziej zimnoodpornych cytrusów – mimo że występuje w rejonach subtropikalnych, toleruje również chłodniejsze okresy (poniżej 0°C).
Gatunki kumkwatu:
Wyróżniono 6 gatunków kumkwatu, ale 3 z nich są najbardziej znane:
- kumkwat perłowy (Fortunella margarita) — cieszy się największą popularnością. Jest chętnie uprawiany w doniczkach;
- kumkwat japoński (Fortunella japonica) o okrągłych kwiatach, bardziej odporna na niskie temperatury. Poradzi sobie na balkonie, tarasie, czy w ogrodzie zimowym.
- kumkwat obovata (Fortunella obovata) — wydaje najwięcej owoców, nadaje się do uprawy w warunkach domowych.
Do pozostałych gatunków zaliczają się: Fortunella polyandra, Fortunella crassifolia i Fortunella hindsi.
Fot. iStock
Jak smakuje kumkwat i jak go jeść?
Ponieważ ten owoc dla wielu jest nowością, często pada pytanie, jak smakuje kumkwat i jak go jeść? Jadalne są w nim skórka, miąższ i pestki. Skórka kumkwatu, w przeciwieństwie do skórek innych cytrusów, jest delikatna, więc nie warto jej obierać. Co więcej, to właśnie skórka odpowiada z przyjemny smak kumkwatu, ponieważ miąższ ma kwaskowy, dość cierpki posmak. Kumkwat to bardzo aromatyczny, choć średnio soczysty owoc, który można jeść na surowo, jak i wykorzystać do różnych dań i przetworów. Dodaje się go do deserów, sałatek, czy mięs. Nadaje się do przygotowania marmolad, dżemów i kompotów. Przed spożyciem kumkwatu należy bardzo dokładnie umyć skórkę owocu.
Właściwości kumkwatu
Owoce kumkwatu do doskonałe źródło witaminy A, witaminy C, witamin z grupy B, a także żelaza, magnezu, wapnia i potasu. Chronią one zdrowie, co udowodniły liczne badania naukowe.
Chroni przed chorobami
Kumkwat może zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób nowotworowych i miażdżycy, ze względu na obecność flawonoidów i polifenoli (jest ich więcej w skórce, niż w miąższu). Na ochronne działanie kumkwatu na układ sercowo-naczyniowy wskazują także badania przeprowadzone na szczurach. Wykazały one poprawę profilu lipidowego u szczurów po włączeniu do ich diety kumkwatów. U szczurów doszło do obniżenia stężenia całkowitego cholesterolu, triacylogliceroli, indeksu trombogennego oraz frakcji LDL i VLDL cholesterolu. Zaobserwowano również wzrost stężenia frakcji HDL w surowicy krwi. Na taki efekt badań wpłynęła obecność wymienionych już flawonoidów, a także związków fenolowych i olejków eterycznych.
Kumkwat działa antybakteryjnie
W jadalnej skórce wyodrębniono 35 różnych olejków eterycznych o działaniu przeciwbakteryjnym wobec bakterii Gram ujemnych (E. coli i Staphyllococcus typfimurium) jak i Gram dodatnich (S. aureus, Bacillus subtilis, B. laterosporus, B. cereus i Lactobacillus bulgaricus). Olejki eteryczne wykazują działanie przeciwgrzybicze wobec Candida albicans.
Fot. iStock
Wspiera trawienie i oczyszcza
Owoce kumkwatu ze względu na zawartość błonnika wspierają trawienie, polecane są także na zaparcia. Wspierają również proces oczyszczania organizmu z toksyn.
Kumkwat wpływa na wzrok i skórę
Kumkwat jest bogatym źródłem beta-karotenu (prowitaminy A), dzięki czemu pomaga zachować zdrową skórę, a także uniknąć przebarwień po opalaniu. Z kolei witamina C wspiera wytwarzanie kolagenu, który odpowiada za jędrność i młody wygląd skóry. Ponadto wspomniany beta-karoten chroni wzrok, m.in. przed rozwojem kurzej ślepoty, jaskry, oraz zaćmy.
Ze względu na niski indeks glikemiczny równy 40, owoce te mogą być włączone do diety diabetyków. Są one niskokaloryczne, polecane na diecie, ponieważ jeden przeciętny kumkwat zawiera 13 kcal, a porcja owoców licząca sobie 100 g zawiera 71 kcal.
Kumkwat — jak wybierać owoce, cena
Kupując kumkwaty należy wybrać owoce jędrne, nieuszkodzone i nieobite, o intensywnie pomarańczowej skórce. W temperaturze pokojowej można przechowywać je około 5 dni, a w lodówce nawet do 3 tygodni.
Kumkwat nie należy do tanich cytrusów — cena za kilogram wynosi około 35 zł.
Drzewko kumkwat
Kumkwat można uprawiać w domu, a drzewko odpowiednio pielęgnowane po czasie wyda owoce. W naturze kumkwaty mogą dorastać nawet od 2,5 do 4,5 metra, ale trzymane w domu są znacznie mniejsze. Drzewko kumkwat samo w sobie jest dekoracyjne. Posiada liczne intensywnie zielone liście, których nie traci zimą, a wiosną pojawiają się białe, intensywnie pachnące kwiaty. Z kwiatów wykształcają się owoce.
Fot. iStock
Drzewko kumkwat całkiem dobrze znosi wahania temperatur. Dobrze się czuje w miejscu słonecznym i nie lubi okresów przesuszenia. Latem, by do nich nie dopuszczać, należy je obficie podlewać, a zimą utrzymywać lekko wilgotną ziemię. Kumkwatowi posłuży przeniesienie zimą do pomieszczenia chłodniejszego, o temperaturze około 10-15 stopniach Celsjusza. Mocne ogrzewanie może powodować podsychanie drzewka, co przemija po okresie grzewczym. Drzewko kumkwatu dobrze jest nawozić od marca do września nawozami dedykowanymi cytrusom. Można je kupić w sklepach ogrodniczych za kwotę kilkudziesięciu złotych wzwyż, co zależy od wielkości drzewka.
